UWAGA!

Dawno temu w Elblągu... była fabryka Komnicka

 Elbląg, Zakłady Komnicka
Zakłady Komnicka

Elbląska szkoła handlowa odwiedziła wczoraj fabrykę maszyn Komnicka*. Uczniowie zostali oprowadzeni po fabryce, wielkim zainteresowaniem cieszyła się ogromna odlewnia. Wypełnianie form odlewniczych rozpalonym do białości żelazem najbardziej zafascynowało uczniów. Przejście przez montażownię oraz starszą część fabryki, gdzie setki maszyn obrabia części odlewnicze, zakończyło to nadzwyczaj interesujące zwiedzanie. (ENN, czwartek, 05.02.1914 r.)

* Franz Komnick (1857-1938) – przedsiębiorca niemiecki, konstruktor samochodów, zasłużony dla Elbląga przemysłowiec. Jego nagrobek znajduje się na cmentarzu przy ulicy Sadowej, gdzie zgromadzono również inne nagrobki z dawnych cmentarzy Elbląga.
       Komnick był samoukiem, swoją edukację rozpoczął od terminowania w kuźni swojego ojca w Tropiszewie. W wieku kilkunastu lat wyruszył w podróż po Europie, a po powrocie zainwestował zarobione pieniądze w warsztat mechaniczny w Lubieszewie koło Nowego Stawu. Jako konstruktor-amator zbudował pompę wodną i na jej sprzedaży po wielkiej powodzi z roku 1888 bardzo się wzbogacił. W 1898 roku przybył do Elbląga. W 1906 roku otworzył pierwszą na wschodzie fabrykę samochodów Automobilfabrik Komnick AG, która zlokalizowana była pomiędzy obecnymi ulicami Fabryczną, Malborską i Dojazdową. Produkował auta osobowe, dostawcze, sportowe i autobusy.
       Syn przemysłowca Otto Komnick często startował w wyścigach samochodowych w autach z fabryki swojego ojca, dwukrotnie wygrywał rajdy w Rosji, co przyniosło prestiż i uznanie wyrobom z fabryki Komnicka.
       Oprócz aut fabryka produkowała maszyny rolnicze, pługi samobieżne, pompy i prefabrykaty budowlane. Najnowsze znaleziska świadczą o tym, że Komnick miał w Elblągu jeszcze jedną firmę, która zlokalizowana była na elbląskim lotnisku, w miejscu obecnej EUH-E. Podczas remontu starych budynków odnaleziono napisy Franz Komnick und Söhne AG. – Wikipedia
      
       Powstał nowy związek
      
Liczba związków rośnie w Elblągu jak grzyby po deszczu. Tym razem swój związek założyli wędkarze, zrzeszenie ma nosić nazwę „Klub Wędkarski”. Obecnie trwają prace nad powstaniem statutu, niebawem odbędzie się także zebranie, którego celem będzie prawne usankcjonowanie związku. (ENN, piątek, 06.02.1914 r.)
      
       Ogromna świnia
      
Przed kilkoma dniami w gospodarstwie pana Dröse w Kwietniewie (niem. Blumenau) ubito świnię ogromnej wagi. Świnia ważyła 5 cetnarów (cetnar – 51,447 kg). […] Mięso sprzedano w Berlinie. (ENN, sobota, 07.02.1914 r.).
      
       Kradzież na targowisku miejskim
      
Pewnej właścicielce ziemskiej z Ellerwald (niem. Ellerwald – tereny dzisiejszego Władysławowa, Adamowa, Kazimierzowa i Janowa) ukradziono dzisiaj przed południem na targowisku miejskim torebkę z zawartością 40 marek w gotówce. (ENN, sobota, 07.02.1914 r.)
      
       Gdy Francuzi byli w Elblągu…
      
Radny miejski Stach znalazł w starym stosie akt liczne stare francuskie dokumenty z czasów wojny o niepodległość, m.in. informujący o zakwaterowaniu w naszym mieście wojsk francuskich. Dokumenty te wywołały nie lada sensację, minął już bowiem wiek od tych wydarzeń. W obliczu czekającego nas wkrótce wmaszerowania nowego garnizonu do naszego miasta sprawa ta zyskuje wyjątkowy wymiar.
       Na jednej z kartek napisano (częściowo ręcznie, częściowo drukiem): „Prosimy magistrat o udzielenie na jeden dzień kwaterunku dla myśliwego, dziewięciu innych mężczyzn, 25 koni należących do księcia Belluno”. Tytuł „książę Belluno” został nadany marszałkowi Viktorowi przez samego Napoleona Bonaparte. (ENN, niedziela, 08.02.1914 r.)
      
       Zmarł sędziwy elblążanin
      
Dziś w wieku 87 lat zmarł rybak i właściciel ziemski pan Gottlieb Deckner. Decker pochodził z rodziny rybackiej, która od wielu pokoleń mieszkała w Elblągu. Całe życie spędził więc w naszym mieście. Ojciec zmarłego trudnił się również rybołówstwem, podobnie jak i jego dzieci. (ENN, poniedziałek, 09.02.1914 r.)
      
       Samobójstwo?
      
Ślusarz Karl Hahn z ulicy Mickiewicza (niem. Trusostraße) 7 lutego przepadł bez wieści. W liście do swoich najbliższych wyznaje, że ma zamiar popełnić samobójstwo – powodem tego rozpaczliwego czynu ma być zawód miłosny. (ENN, poniedziałek, 09.02.1914 r.)
      
       Zawód dla dziewcząt
      
Napisano do nas list następującej treści: „Zawodem dla dziewcząt cieszącym się dużym powodzeniem i dającym dobre widoki na przyszłość jest zawód sprzedawczyni w cukierni. Czas przyuczenia do tego zawodu wynosi zazwyczaj pół roku, a miesięczny dochód wynosi wtedy od 10 do 15 marek […]. Po zakończeniu nauki dochód wynosi przeciętnie 25 marek i wzrasta później do 60 marek miesięcznie. […] Poza tym zajęcie to jest łatwe.” (ENN, środa, 11.02.1914 r.)
      
      
       ***
      
       Publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1914 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach. Dziś kolejny zestaw wiadomości z lutego 1914. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
      
tłum. DK

Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
A moim zdaniem... (od najstarszych opinii)
  • kolejny raz gratuluje rubryki i swietnego wyboru tekstow!
  • Rubryka świetna tylko razi mnie zestawienie "Karl Hahn z ul. Mickiewicza (niem. Trusostrabe)", moim zdaniem powinno być "Karl Hahn z ul. Trusostrabe (aktualnie ul. Mickiewicza)". Hero.
  • A ja jestem Hero z Allenstein (aktualnie olsztynkowo. .. .)
  • fabryka komnicka to obecny elzam a pomnik widoczny na zdjeciu stoi kolo prezydium na ratuszowej
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    0
    0
    DeBest(2012-02-11)
  • Jeżeli dobrze pamiętam, pomnik przedstawia postać Tezeusza.
  • Parę uwag i poprawek. Ale najpierw wyrazy uznania dla tłumaczącego (cej) teksty z ENN. [1] Pomnik Tezeusza stał pierwotnie przy ujściu ul. Janowskiej w Świętojańską (d. ul. Parkowa – obecnie 3-Maja). Na tytułowym zdjęciu widać po lewej stronie hale zakładów Komnick & Synowie Spółka z o. o. przy Janowskiej 52 (d. Herrenstraße 52). To okolice dawnej Bramy Pasłęckiej – obecnie Plac Grunwaldzki i okazałego-stojącego do dzisiaj dębu, przy którym być może niedługo zostanie poświęcona tablica ku czci Franza Komnicka. Tutaj znajdowały się hale części jego zakładów. Widoczny naprzeciwko budynek miał adres Herrenstraße 53 - w nim Ernst Hildebrandt prowadził handel cygarami. Zacni Czytelnicy portelu muszą wiedzieć, że do 1945 r. nie było połączenia drogowego ul. Tysiąclecia-Aleja Grunwaldzka, a właśnie ul. Janowska pełniła tę rolę. Tytułowy pomnik „ młodego Tezeusza” jest dziełem Martina Wolff’ a z Berlina i stał od 1931 r. przy Bramie Pasłęckiej. Już przed wojną był kilka razy „ poprawiany” przez elbląskiego kamieniarza Friedricha Hermann’ a. Chodziło tutaj o „ przyrodzenie Tezeusza” , które upatrzyli sobie za cel niemieccy, a po wojnie – polscy wandale.
  • Cz. II - Ok. 1970 r. pomnik Tezeusza znalazł się w Parku Traugutta. Ale tutaj rodzimi wandale i kloszardzi również nie dali mu spokoju. Wreszcie w 2000 r. został przeniesiony przed hotel Elzam (dzisiaj Arbiter), ale przedtem przeszedł gruntowną renowację. Na zdjęciu – w oddali, widać wieżę nowomiejskiego kościoła Trzech Króli. [2] - Przed kilkoma dniami w gospodarstwie pana Dröse w Kwietniewie (niem. Blumenau) ubito świnię ogromnej wagi… . Z pewnością chodzi tutaj nie o Kwietniewo lecz o Kwietnik (Adlig Blumenau) na Wysoczyźnie Elbląskiej. Jeszcze w 1934 r. mieszkał tam posiadacz ziemski Wilhelm Dröse i Abraham Dröse. Natomiast Kwietniewo w b. powiecie pasłęckim nazywało się do ok. 1920 r. Königs-Blumenau.
  • Cz. III - [3] Marszałek napoleoński Claud Victor-Perrin był księciem de Belluno - od nazwy miasta w prowincji włoskiej. Po bitwie w dniach 4-5 maja 1807 r. pod Spędami nad Pasłęką, zastąpił marszałka Jean’ a Bernadotte, który został ranny w głowę pod Gładyszami. W latach 1807-1812 marszałek Claud Victor-Perrin bywał również w Elblągu.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    0
    0
    erg...(2012-02-11)
  • Pamiętam czasy jak pomnik Tezeusza stał na Placu Grunwaldzkim a obok ul. Parkowej (aktualnie 3-go Maja) były tory kolejowe. Nie pamiętam i nie wyobrażam sobie Elbląga bez ul. Tysiąclecia, kiedy to ruch z kierunku Pasłęka był kierowany na plac który pamiętam jako Plac Czerwony. Niezły tłok musiał panować wtedy w centrum. Dla mnie przedwojenny Elbląg to bardziej katastrofa urbanistyczna niż piękne, bogate miasto. Do tego biedna, przerażliwie brzydka kolonia Pangritz w miejscu dzisiejszej Zawady. Hero.
  • Erg. Czytam Cię od zawsze. Jesteś dla mnie takim kozakiem(slang młodzieżowy)że normalnie szczęka mi opada.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    0
    0
    wielbiciel Elbinga(2012-02-12)
  • Jak zwykle w naszej smutnej i siermiężnej rzeczywistości osoby w rodzaju Pana Erg-a będą zawsze na cenzurowanym, bo w sposób znaczący wyróżniają się wiedzą lub umiejętnościami od średniej miernoty, która nam tworzy real - co wcale nie znaczy, że ta miernota ma rację. Z historią nie byłem nigdy za pan brat, ale przyznam, że bardzo mnie interesuje historia użytkowa i gospodarcza naszego miasta i w tej dziedzinie wydającej się apolityczną, upatrywałbym wiele płaszczyzn i powodów do dyskusji i dumy z Elbląga wszak nie powstał on 1945 roku.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    0
    0
    AborygenMiejscowy(2012-02-12)
  • aborygenie - nie o wiedze tu chodzi a drugie dno! nie oceniaj i nie szafuj slowami jesli nie masz pojecia kto zacz
Reklama