Nieszczęśliwemu wypadkowi uległ wczoraj syn znanego rybaka Heina, Ernst z miejscowości Węgle (niem. Wengeln). Pan Hein, który zasłynął jako wyśmienity myśliwy – polował głównie na kaczki – wziął niedawno udział w takim polowaniu nad jeziorem Drużno (niem. Drausensee). Jego strzelba nagle wystrzeliła i trafiła go w lewą rękę.
Ramię zostało szybko opatrzone przez obecnych na polowaniu myśliwych. Prawdopodobnie w wyniku nieumiejętnego opatrzenia rany doszło do zakażenia krwi. Ręka poszkodowanego spuchła do wysokości ramienia. Dopiero dzisiaj mężczyźnie została udzielona fachowa pomoc lekarska. Nie jest jeszcze pewne, czy mężczyźnie uda się ocalić rękę. (ENN, sobota, 11.01.1913 r.).
Urodziny cesarza
27 stycznia jest dla każdego Prusaka i Niemca dniem szczególnym. Bardzo szczególny jest to dzień przede wszystkim dla związków wojskowych, które i w tym roku będą go obchodzić bardzo uroczyście.
Związki wojskowe będą świętować urodziny cesarza w niedzielę, 26 stycznia. Uroczystości rozpoczną się od nabożeństwa o godz. 10 w kościele Najświętszej Marii Panny (niem. St. Marienkirche) oraz w kościele Św. Mikołaja. Tego samego dnia wieczorem o godz. 18 związki wojskowe organizują capstrzyk.
Elbląski Związek Gwardii połączy obchody urodzin cesarza z kolejną rocznicą istnienia związku. Będą one miały miejsce 18 stycznia w Resursie Mieszczańskiej. Dzień później, w niedzielę 19 stycznia Związek byłych Myśliwych i Strzelców organizuje obchody urodzin cesarza w Domu Wypoczynkowym. W sobotę 25 stycznia Związek byłych Huzarów uczci pamięć cesarza w Domu Rzemiosła, a Związek Marynarki Wojennej uczyni to tego samego dnia w Resursie Mieszczańskiej. Związek Wojskowy Elbląg będzie świętował w poniedziałek 27 stycznia w Domu Rzemiosła, Związek Artylerii 1 lutego w Domu Wypoczynkowym, a Związek Wojskowy „Borussia” 2 lutego w Resursie Mieszczańskiej. Program dla wszystkich świętujących zapowiada się podobnie. Zawiera koncert, uroczystą przemowę z toastem na cześć cesarza oraz przedstawienia teatralne i tańce. (ENN, piątek, 10.01.1913 r.).
Kościelne statystyki z roku 1912
Ewangelicki kościół w Neuheide: w ubiegłym roku ochrzczonych zostało 171 dzieci, z których 32 ze związków niesakramentalnych, konfirmowanych [konfirmacja jest w kościołach ewangelickich odpowiednikiem jednocześnie pierwszej komunii i bierzmowania, sakramentów Kościoła katolickiego, ale nie ma ona charakteru sakramentu – Wikipedia]: w święta Wielkiej Nocy 52 dzieci (32 chłopców i 20 dziewczynek), oprócz tego konfirmowano 43 dzieci (25 chłopców i 18 dziewczynek). Pobrało się 48 par (w tym trzy małżeństwa mieszane) […], na wieczny spoczynek udało się 105 osób (w tym 5 martwo urodzonych dzieci). Ze 100 zmarłych 94 skorzystało z chrześcijańskiego pochówku. Zanotowano 49 dzieci poniżej pierwszego roku życia. Pięć osób zakończyło swoje życie przez samobójstwo.
Kmiecin (niem. Fürstenau) – zanotowano 43 chrzty, w tym 23 chłopców i 20 dziewczynek, konfirmowano 20 dzieci (10 chłopców i 10 dziewczynek), w związek małżeński wstąpiło 14 par, zmarło 22 członków tej wspólnoty. […].
Zawada (niem. Pangritz Kolonie) – 130 ochrzczonych (68 chłopców i 62 dziewczynki), w tym 13 z małżeństw wyznania mieszanego i 14 ze związków pozamałżeńskich, konfirmowano 84 dzieci (42 chłopców i 42 dziewczynki), udzielono 19 ślubów. […] Pogrzebano 79 osób (42 dzieci i 38 dorosłych). (ENN, piątek, 10.01.1913 r.).
Zmarła nagle na ulicy
Wczoraj przy ul. Warszawskiej (niem. Berliner Chaussee) znaleziono martwą 62-letnią Luizę Encke z Zawady (niem. Pangritz-Kolonie). Kobieta, która żyła ze swoim mężem w separacji, zaczęła podobno zaglądać do kieliszka. Nie da się dokładnie stwierdzić, czy przyczyną śmierci było zbyt częste spożywanie alkoholu, czy może kobieta została przejechana przez jakiś pojazd, w wyniku czego zmarła. Być może została potrącona przez jakieś auto. Mogła też zostać przejechana tuż po zgonie i to przez nie jeden samochód. Stwierdzono u niej bowiem liczne złamania kości udowych i goleni. (ENN, piątek, 10.01.1913 r.).
Aresztowano żebraka
Bezrobotny Max Engelhardt, który utrzymywał się z żebrania, został aresztowany i zaprowadzony przed sąd. Mężczyzna podaje się za umysłowo chorego. (ENN, piątek, 10.01.1913 r.).
Ukarany za bezmyślność
Wczoraj po południu na rzece Elbląg zdarzył się wypadek, który mógł skończyć się tragicznie. 13-letni chłopiec jeździł tam na łyżwach. Rzeka była pokryta cienkim lodem i warstwą błota. Nagle lód załamał się pod nierozsądnym chłopcem. Tylko koledze zawdzięcza życie. Poza katarem, którego nabawił się podczas zimnej kąpieli, chłopcu nic nie dolega. Również ten przypadek powinien służyć za ostrzeżenie przed wchodzeniem na cienki lód. (ENN, sobota, 11.01.1913 r.).
***
W tym roku publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1913 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach. Dziś druga porcja wiadomości ze stycznia 1913. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
Urodziny cesarza
27 stycznia jest dla każdego Prusaka i Niemca dniem szczególnym. Bardzo szczególny jest to dzień przede wszystkim dla związków wojskowych, które i w tym roku będą go obchodzić bardzo uroczyście.
Związki wojskowe będą świętować urodziny cesarza w niedzielę, 26 stycznia. Uroczystości rozpoczną się od nabożeństwa o godz. 10 w kościele Najświętszej Marii Panny (niem. St. Marienkirche) oraz w kościele Św. Mikołaja. Tego samego dnia wieczorem o godz. 18 związki wojskowe organizują capstrzyk.
Elbląski Związek Gwardii połączy obchody urodzin cesarza z kolejną rocznicą istnienia związku. Będą one miały miejsce 18 stycznia w Resursie Mieszczańskiej. Dzień później, w niedzielę 19 stycznia Związek byłych Myśliwych i Strzelców organizuje obchody urodzin cesarza w Domu Wypoczynkowym. W sobotę 25 stycznia Związek byłych Huzarów uczci pamięć cesarza w Domu Rzemiosła, a Związek Marynarki Wojennej uczyni to tego samego dnia w Resursie Mieszczańskiej. Związek Wojskowy Elbląg będzie świętował w poniedziałek 27 stycznia w Domu Rzemiosła, Związek Artylerii 1 lutego w Domu Wypoczynkowym, a Związek Wojskowy „Borussia” 2 lutego w Resursie Mieszczańskiej. Program dla wszystkich świętujących zapowiada się podobnie. Zawiera koncert, uroczystą przemowę z toastem na cześć cesarza oraz przedstawienia teatralne i tańce. (ENN, piątek, 10.01.1913 r.).
Kościelne statystyki z roku 1912
Ewangelicki kościół w Neuheide: w ubiegłym roku ochrzczonych zostało 171 dzieci, z których 32 ze związków niesakramentalnych, konfirmowanych [konfirmacja jest w kościołach ewangelickich odpowiednikiem jednocześnie pierwszej komunii i bierzmowania, sakramentów Kościoła katolickiego, ale nie ma ona charakteru sakramentu – Wikipedia]: w święta Wielkiej Nocy 52 dzieci (32 chłopców i 20 dziewczynek), oprócz tego konfirmowano 43 dzieci (25 chłopców i 18 dziewczynek). Pobrało się 48 par (w tym trzy małżeństwa mieszane) […], na wieczny spoczynek udało się 105 osób (w tym 5 martwo urodzonych dzieci). Ze 100 zmarłych 94 skorzystało z chrześcijańskiego pochówku. Zanotowano 49 dzieci poniżej pierwszego roku życia. Pięć osób zakończyło swoje życie przez samobójstwo.
Kmiecin (niem. Fürstenau) – zanotowano 43 chrzty, w tym 23 chłopców i 20 dziewczynek, konfirmowano 20 dzieci (10 chłopców i 10 dziewczynek), w związek małżeński wstąpiło 14 par, zmarło 22 członków tej wspólnoty. […].
Zawada (niem. Pangritz Kolonie) – 130 ochrzczonych (68 chłopców i 62 dziewczynki), w tym 13 z małżeństw wyznania mieszanego i 14 ze związków pozamałżeńskich, konfirmowano 84 dzieci (42 chłopców i 42 dziewczynki), udzielono 19 ślubów. […] Pogrzebano 79 osób (42 dzieci i 38 dorosłych). (ENN, piątek, 10.01.1913 r.).
Zmarła nagle na ulicy
Wczoraj przy ul. Warszawskiej (niem. Berliner Chaussee) znaleziono martwą 62-letnią Luizę Encke z Zawady (niem. Pangritz-Kolonie). Kobieta, która żyła ze swoim mężem w separacji, zaczęła podobno zaglądać do kieliszka. Nie da się dokładnie stwierdzić, czy przyczyną śmierci było zbyt częste spożywanie alkoholu, czy może kobieta została przejechana przez jakiś pojazd, w wyniku czego zmarła. Być może została potrącona przez jakieś auto. Mogła też zostać przejechana tuż po zgonie i to przez nie jeden samochód. Stwierdzono u niej bowiem liczne złamania kości udowych i goleni. (ENN, piątek, 10.01.1913 r.).
Aresztowano żebraka
Bezrobotny Max Engelhardt, który utrzymywał się z żebrania, został aresztowany i zaprowadzony przed sąd. Mężczyzna podaje się za umysłowo chorego. (ENN, piątek, 10.01.1913 r.).
Ukarany za bezmyślność
Wczoraj po południu na rzece Elbląg zdarzył się wypadek, który mógł skończyć się tragicznie. 13-letni chłopiec jeździł tam na łyżwach. Rzeka była pokryta cienkim lodem i warstwą błota. Nagle lód załamał się pod nierozsądnym chłopcem. Tylko koledze zawdzięcza życie. Poza katarem, którego nabawił się podczas zimnej kąpieli, chłopcu nic nie dolega. Również ten przypadek powinien służyć za ostrzeżenie przed wchodzeniem na cienki lód. (ENN, sobota, 11.01.1913 r.).
***
W tym roku publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1913 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach. Dziś druga porcja wiadomości ze stycznia 1913. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
tłum. DK