UWAGA!

Historia elbląskich ulic: plac Słowiański (odcinek 31)

 Elbląg, Tablica z datą zasadzenia dębu. Uroczystość odbyła się z okazji 600-lecia miasta
Tablica z datą zasadzenia dębu. Uroczystość odbyła się z okazji 600-lecia miasta (fot. autor)

Kiedyś był nazywany Nowym Rynkiem, potem placem Fryderyka Wilhelma, dzisiaj to po prostu plac Słowiański. Powstał już w XVIII wieku, gdy ówcześni elblążanie zburzyli część umocnień obronnych dzielących Stare i Nowe Miasto. O ciekawostkach związanych z Placem Słowiańskim opowiada Karol Wyszyński, przewodnik PTTK.

Dąb, tablice i „żubr”
       Przy placu Słowiańskim, na skwerze obok płatnego parkingu, rośnie okazały dąb, zasadzony w 1837 roku z okazji 600-lecia Elbląga. Gdy sadzono to drzewo, miało już podobno 50 lat. Data zasadzenia jest wyryta na pamiątkowym kamieniu, który stoi obok dębu.
       Pamiątkowych tablic jest zresztą w tym miejscu więcej. Jedna z nich – z wyrytym ”pękniętym” zarysem granic województwa elbląskiego – symbolizuje nagrobek. Ma przypominać o tym, że województwo elbląskie istniało w latach 1975-1998. Na pomysł takiego upamiętnienia ostatniej reformy administracyjnej kraju wpadli dziennikarze, m.in. z również już nieistniejącego Radia El.
       Kolejna tablica pamiątkowa wraz z zasadzonym dębem jest poświęcona Markowi Kotańskiemu, tragicznie zmarłemu założycielowi Monaru.
       Przy placu Słowiańskim stoi również forma przestrzenna z I Biennale z 1965 roku. Jest to dzieło prof. Lecha Kunki przez elblążan określane jako „Żubr”. Forma stoi dokładnie w miejscu, gdzie do 1945 r. znajdował się pomnik cesarza Fryderyka Wilhelma IV, odsłonięty podczas wielkiej manifestacji 23 lipca 1905 roku. Z boku na cokole pomnika znajdował się medalion z popiersiem Otto Leopolda von Bismarcka, kanclerza zjednoczonego Cesarstwa Niemieckiego w latach 1871-1890.
       Na placu Słowiańskim, za torami tramwajowymi, jeszcze kilka lat temu stał przeszklony pawilon, który był postawiony w 1900 r. i przed wojną służył m.in. jako poczekalnia dla pasażerów.

  Elbląg, Pomnik Fryderyka Wilhelma IV
Pomnik Fryderyka Wilhelma IV (fot. archiwum autora)


       Fontanna z założycielem miasta
       Na samym placu znajduje się fontanna, jej pierwowzór był zwieńczony posągiem pierwszego mistrza krajowego i założyciela Elbląga Hermana von Balka. Fontanna została wzniesiona w 1908 r. Jej autorami byli: architekt berliński Frohlich oraz rzeźbiarz Herro Magnussen, a fundatorami elblążanie: Emil Lehmann i Friedrich Silber. Fontanna została przebudowana w 1957 r. przez elbląskiego rzeźbiarza Juliana Stanisława Leńca, posąg założyciela miasta przy tej okazji zniknął.
       Skrzydło obecnego hotelu Arbiter w latach powojennych, do 1989 r., należało do hotelu robotniczego Zamech. Na parterze mieściła się wówczas biblioteka zakładowa. W tym miejscu działał pierwszy dyskusyjny klub filmowy „Czerwona oberża”, inicjatorem jego powstania był inż. Mirosław Dymczak, pracownik Zamechu. Nazwa klubu pochodziła od tytułu francuskiego filmu, który zagościł wówczas na polskich ekranach. Skrzydło hotelu jest w zasadzie jedyną pozostałością po zniszczonym przedwojennym Ratuszu Staromiejskim, ale o jego historii opowiem za tydzień.
       Przy Placu Słowiańskim, gdzie dzisiaj mieści się sklep telefonii komórkowej, w czasach PRL znajdował się ekskluzywny sklep tekstylny „Galux”.
      

WyKa

Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
  • "Na placu Słowiańskim, za torami tramwajowymi, jeszcze kilka lat temu stał przeszklony pawilon" początek lat '70 to było kilka lat temu?;)
  • "Skrzydło hotelu jest w zasadzie jedyną pozostałością po zniszczonym przedwojennym Ratuszu Staromiejskim" - chyba Nowomiejskim.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    7
    0
    Mateo987(2014-12-07)
  • |Marian = pawilon stał do początku lat siedemdziesiątych gdzie to masz napisane, czytaj ze zrozumieniem a nie czepiasz się nie wiadomo czego :P
  • mało. .. , więcej informacji, więcej zdjęć takie to suche
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    11
    0
    kronozos(2014-12-07)
  • Kiedyś plac, dziś parking.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    7
    1
    Orianka(2014-12-07)
  • nie pokazujcie, jak piękny Elbląg, był za czasów niemieckich, co takiego nieudolnego jest w naszych architektach, urbanistach i powojennych gospodarzach miasta, że dziś taki nielad przestrzenno - urbanistyczny i balagan musimy oglądać. Brak dobrego gospodarza. .
  • kiedyś plac, a dziś parking dla aut dzialaczy PiS.
  • "Skrzydło hotelu jest w zasadzie jedyną pozostałością po zniszczonym przedwojennym Ratuszu Staromiejskim" - niestety nie. Skrzydło jak i hotel Arbiter to przedwojenne Polizeipräsidium - Prezydium Policji z ul. Chmurnej (Sturmstraße). Niestety bo Ratusz był pięknym manierystycznym budynkiem w stylu niderlandzkiego neogotyku, możliwa była jego odbudowa, ale jak wiadomo - czerwonej proweniencji Hunom nie przetłumaczysz. Za tym przemawia załączone zdjęcie Ratusza ze skrzydłem budynku Policji oraz przeszkloną wiatą przystanku tramwajowego z 1936 roku. Co do Hermann Balk Brunnen to stał niezniszczony co najmniej do końca 1945 roku, potem Mistrz Balk został zdjęty, być może nawet w '45,a na pewno nie w 1957.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    14
    0
    MirCrow(2014-12-07)
  • Co do urody Ratusza wystarczy popatrzeć na widokówkę sprzed I wojny, jeszcze przed zbudowaniem Prezydium Policji
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    6
    0
    MirCrow(2014-12-07)
  • A tutaj Hermann von Balk Brunnen w 1945 roku.
  • MirCrow, świetne zdjęcie, a co to za zniszczone budynki w tle? bo co śmi nie pasuje. .czy to jest lustrzane odbicie??
  • Ja też nie widzę w tle poczty :(
Reklama