Dzisiaj zapraszamy na kolejną wędrówkę po gminie Gardeja w powiecie kwidzyńskim, która w latach 1975-98 należała do województwa elbląskiego. Karol Wyszyński, przewodnik elbląskieo PTTK, opowiada o ciekawostkach związanych z miejscowościami Krzykosy i Otłowiec.
Wieś została najprawdopodobniej założona przez Polaków w końcu XIII w., należała do rodziców Ludwika z Krzykos. W następnym wieku dziedziczyli ją Dytrych, Tylo i Mikołaj. Ten ostatni, a także jego ojciec oraz ich żony musieli być zasłużeni dla katedry w Kwidzynie, bo tam złożono ich ciała.
We wsi znajduje się zabytek w postaci dawnego zespołu folwarcznego wraz z parkiem założonym w drugiej połowie XIX w. W składzie zespołu zachował się dawny budynek wraz czworoboczną wieżą.
W przeszłości wieś nosiła różne nazwy: Krikosyn, Cricusin, Cricusyn, Krikussin, Krykoszyn, Cricussyn, Krikussyn, Krickuzczin, Krixen, Kricussyn, a także: Cryczin, Crixen, Krikosz. Do 1945 roku było to Kröxen, następnie aż do dzisiaj – Krzykosy.
Otłowiec
Nazwa wsi ma pochodzić od terminu „otlone”, co oznacza miejsce wypalone, lub też miejsce obejmujące kilka osad. Ciekawe, czy to wypalenie było skutkiem pożaru czy też celowego wypalenia po wykarczowaniu części lasu.
Około połowy XIII w., zapewne z nadania tego terenu przez biskupa pomezańskiego Ernesta von Torgau (na prawie chełmińskim), właścicielem wsi był rycerz Szymon. Nazwano je Otłowem Wielkim. Wspomniany rycerz zmuszony był jednak ze swych posiadłości liczących 120 łanów odstąpić 30 łanów biskupowi Henrykowi, uczynił to za zgodę swego syna Ottona oraz córek Małgorzaty i Katarzyny. Skoro istniało Otłowo Wielkie, to powinno być i Otłowo Małe, które obejmował prawie 20 łanów i należało do Ekharda.
Właściciele wsi dość często się zmieniali, byli nimi: Gerhard oraz jego syn Henryk, Mikołaj z Otłowa – rycerz, Pilegrim, Jan, Niklas, Sandler, Następnie część posiadłości weszła w posiadanie rodziny von Lichttenheim, a część rodziny Rywaldzkich i Kalksteinów. Oba rody były zwolennikami Polski, a tym samym były w opozycji do władców Prus Książęcych, które to zawiadywały tymi obszarami.
W latach 70. XX w. we wsi powstało 17 nowych gospodarstw. Nieco wcześniej, bo w 1947 r., dwa kilometry od wsi powstało PGR „Osadniki”. We wsi istnieje obecnie szkoła podstawowa im. Andrzeja Grubby.
W przeszłości Otłowiec nosił różne nazwy: Otla, ville Otle, Otella, Otulla, Otulla maiori, Ocula, Othela, Ottele, Ottula, Ottola, Ottil, Ottlau majori, Otlow, Otłów. Do 1945 roku był to Gross Otlau, w 1947 roku używano nazwy Wyzwoliny, następne Otłowo i ostatecznie – od 1953 roku – Otłowiec.