W dzisiejszym odcinku naszego cyklu odwiedzamy miejscowości z gminy Godkowo i Wilczęta. O ciekawostkach z nimi związanych opowiada Karol Wyszyński, przewodnik elbląskiego PTTK.
Klekotki
Jest to wieś położona nad rzeką Wąską, na Wysoczyźnie Elbląskiej, w gminie Godkowo. Istniał tu w przeszłości gród pruski, na jego terenie pobudowano młyn i osadę. Po raz pierwszy wzmianka o osadzie w źródłach pisanych pojawiła się w 1539 r. Była to wówczas własność Ecke von Reppichaua, w 1591 r. całość stała się własnością rodu zu Dohna i pozostała w jego władaniu do 1945 r.
Młyn przebudowano w 1619 r., przez długi czas był dzierżawiony przez rodzinę Patschke. Pierwszym dzierżawcą był Gollib, którego ojciec Johann Christian przybył do Klekotek z Turyngii.
Młyn przeszedł na własność dzierżawców w 1850 r., w roku następnym przeprowadzono jego szeroką renowację. W 1905 r. młyn wyposażono w turbinę wodną i na tą potrzebę pobudowano śluzę. Prąd wytwarzany przez tę turbinę był przesyłany do pobliskich miejscowości: Markowa, Stróżyny, Złotej, Zimnoch, Borzynowa. W 1910 r. dzierżawę młyna przejął Eduard Kahru, wiązało się to z likwidacją działalności wiatraka w Skowronach, którego Kahru był do tej pory właścicielem. W 1928 r. w Klekotkach pobudowano tartak, a jego właścicielami do 1945 r. była rodzina Jordanów.
Nowi osadnicy w miejscowości pojawili się w 1945 r., pochodzili z Wileńszczyzny, następni uzupełnili ich w związku z „Akcją Wisła”.
Młyn w niewielkim stopniu działał do lat 70. XX w. Odbudowany w niepełnym zakresie przed 1980 r. przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Elblągu, stał się ośrodkiem szkoleniowym Urzędu Wojewódzkiego w Elblągu. W 1995 r. zakupiła go prywatna spółka Tirsped, przeprowadziła jego remont i przebudowę. Obecnie obiekt pełni funkcję hotelu z restauracją i zapleczem rekreacyjno-sportowym. Dobudowano też elektrownię wodną.
Do zabytkowych obiektów we wsi zaliczamy: budynek młyna z XVII w., dawne zabudowania gospodarcze będące obecnie własnością hotelu, dom młynarza, ślady po pruskim grodzisku nad brzegiem rzeki Wąskiej nieopodal wsi.
Do 1945 r. wieś nosiła miano Rudolfs-Mühle.
Zimnochy
Jest to wieś położona w gminie Godkowo, na terenie Wysoczyzny Elbląskiej i jeziorem Zimnochy (powierzchnia 23,5 ha, głębokość prawie 6 m, przepływa przez nie rzeka Wąska).
Po raz pierwszy wieś wymieniona w źródłach w 1378 r. W 1508 r. te dobra na prawie magdeburskim otrzymał Gothardt Raenbigk, w 1539 r. były własnością Ecka von Reppichaua i jego spadkobierców.
W 1820 r. Zimnochy były folwarkiem szlacheckim. W XVIII w. ród zu Dohna zbudował tutaj dwór, który uległ zniszczeniu w drugiej połowie XX w. Nowi osiedleńcy pojawili się tu po 1945 r. w ramach „Akcji Wisła”.
Wieś przed 1945 r. nosiła nazwę Weeskenitt, poprzednio Wayskenyten, Wayskenyken, Weiskenite, Weyskenitten, Weessgenitt.
Karwiny
To wieś położona w gminie Wilczęta, na Wysoczyźnie Elbląskiej. W 1514 r. wielki mistrz Heinrich von Plauen nadał ją Peterowi zu Dohna za zasługi dla zakonu, majątek pozostawał we władaniu rodu do 1945 r.
Pałac w Karwinach pobudowano w drugiej połowie XVII w., został zniszczony w 1945 r., zachowały się jedynie ruiny kaplicy dworskiej.
Do 1945 r. wieś nazywano Karwinden, następnie nazwę spolszczono.