UWAGA!

Historia okolic Elbląga: Sadlinki i Bronisławowo (odc. 139)

 Elbląg, Dworzec w Sadinkach przed wojną
Dworzec w Sadinkach przed wojną

Zapraszamy na cotygodniową wycieczkę po miejscowościach byłego województwa elbląskiego. O ciekawostkach związanych z Sadlinkami i Bronisławowem opowiada Karol Wyszyński, przewodnik elbląskiego PTTK.

Bronisławowo
      
Wieś leżąca w gminie Sadlinki, należąca pierwotnie do biskupstwa pomezańskiego, lokowano ją w końcu XVI w., kiedy to wzniesiono wały na Wiśle. Osadnikami zagospodarowujący te tereny zostali mennonici, choć w latach 1659-1719 wieś należała do Ulryka Dobrzeńskiego, tajnego radcy elektora. Poprzednią nazwę Schinkenberg zmieniono na obecną w 1948 r., w latach 1945-48 miejscowość nazywano Szynkowo. W poprzednich okresach wieś określano też nazwami: Schenkenberge, Schenkenberg, Schinkenberg, Schinken Berg.
      
       Sadlinki
      
Jest to wieś będąca stolicą gminy, położonej na prawym brzegu Wisły. Pierwszy zapis pochodzący z 1303 r. wymienia gród obronny - Czadel (Sadil, Zadil), nazwa miała pochodzić od Prusa władającego tym gródkiem. W połowie XIV w. wieś należała do biskupa i była zarządzana między innymi przez Mathiasa z Sadlinek, a następnie Jakoba.
       Po II pokoju toruńskim Sadlinki były wsią szlachecką i należały najpierw do Rębowskich-Sabińskich a później do Jana Grobena, dworzanina króla Jana Kazimierza.
       W 1662 r. Sadlinki stały się własnością elektora Prus Książęcych. Pod koniec tego wieku znajdował się tu folwark i trzykrotnie większy areał chłopski.
       Na początku XX w. wieś została siedzibą Westpreussischen Tabakengenossenschaft i była uważana za zagłębie uprawy tytoniu dla Prus Zachodnich. Oprócz tego we wsi uprawiano inne płody rolne, owoce, hodowano bydło i trzodę chlewną. 

  Elbląg, Budynek szkoły przed wojną
Budynek szkoły przed wojną


       W 1883 r. przez Sadlinki przeprowadzono linię kolejową łączącą Toruń z Malborkiem, a w samej wsi powstał dworzec. Drogę do Okrągłej Łąki pobudowano w latach 30. XX w. Natomiast pod koniec lat 20. pobudowano kościół ewangelicki, obecnie jest to kościół katolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Opodal świątyni w latach 80. XX w. wzniesiono osobną dzwonnicę, w samym zaś kościele znajduje się neobarokowy ołtarz i ambona z XVIII w. przeniesiona tu ze świątyni w Nebrowie Wielkim.
       Jeszcze w XIX w. w Sadlinkach powstała ewangelicka szkoła, w 1930 r. placówka zyskała nowy budynek. Obecnie gminna szkoła działa w budynku zbudowanym w 1957 r., obok jest sala gimnastyczna zbudowana w 2004 r.
       Poprzednią nazwę Sedllinnen spolszczono na obecną w 1946 r., Inne poprzednio występujące nazwy to: Czedil, Zaltil, Czadil, Czadel, Zedeln, Czedeln, Sedlin, Sedlinen, Zadil, Sadlin, Sädlen, Siedliny.
      

WyKa

Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
A moim zdaniem...
  • Dla wielu elblążan mojego pokolenia (60-, 70-cio latków) Sadlinki to także miejsce letniego wypoczynku - "ZAMECH" co roku w miejscowej Szkole Podstawowej organizował kilka turnusów koloni letnich dla dzieci pracowników. Kierownikiem koloni był zawsze Pan Rodak, na co dzień kierownik tejże Szkoły. Mimo bardzo ciężkich czasów, dla nas dzieci, Sadlinki były miejsce, do którego nadal wracamy pamięcią i czasem łza się w oku kręci.
  • Kolonie w Borkowie, kto to jeszcze pamięta?
  • Ja ,bylem na koloniach Garbusiarz cyklista
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    0
    1
    Zbyszek 1(2018-12-18)
  • @paterek - Co za bzdury, jak można robić tak podstawowe błędy pisząc o szkole z 1957 roku. Brak profesjonalizmu.
Reklama