UWAGA!

Kalendarium elbląskie: 27 sierpnia - 2 września (odc. 10)

 Elbląg, Wieża kościoła Trzech Króli
Wieża kościoła Trzech Króli

Co w Elblągu i okolicach na przestrzeni wieków wydarzyło się pomiędzy 27 sierpnia a 2 września? Gdzie znajdował się pierwszy teatr, a gdzie grano sztuki po wojnie? Jakie zasługi dla miasta miał ród Härtlów i dlaczego 20 lat temu zabiegano o ściągnięcie do Elbląga restauracji Mc Donbald’s? Tego i innych ciekawostek możecie się dowiedzieć z kolejnego odcinka elbląskiego kalendarium.

27 sierpnia 1780
       Zmarł George Härtel, elbląski kupiec, którego potomkowie wielce zasłużyli się dla miasta.

       Härtel przybył do Elbląga jako biedny czeladnik. Dzięki umiejętności oszczędzania i pracowitości dorobił się własnego kantoru przy ul. Mostowej, gdzie oferował przędzę wełnianą i tkaniny lniane. Sklep dawał pracę prawie całemu cechowi tkaczy z Elbląga. Ich warsztaty znajdowały się na Nowym Mieście, Osieku i przy Angielskiej Studni (okolice browaru). Epitafium Härtla wmurowano w zakrystii kościoła Najświętszej Marii Panny (dziś Galeria-El).
      
       28 sierpnia 1998
       Przy al. Grunwaldzkiej rozpoczęła działalność pierwsza w Elblągu restauracja Mc Donald’s.

       Może dziś jest to trudne do wyobrażenia, ale przed 20 laty młodzi elblążanie słali do radnych i posłów prośby o ściągnięcie do Elbląga sieci Mc Donald’s. Restauracje były już w mniejszych miastach, a w Elblągu wciąż nie. Po prostu wstyd! Trudno dociec, jaki petycje miały wpływ na decyzje sieci, ale fast-food w końcu powstał. Stanął obok budowanej na rogu al. Grunwaldzkiej i ul. Lotniczej stacji benzynowej. Nie bez znaczenia było tu sąsiedztwo niezwykle popularnego klubu Kazamaty, na którego klientów liczyli inwestorzy.
      
       29 sierpnia 1883
       Uroczyście poświęcono kulę wieńczącą budowany kościół Trzech Króli.

       Nowomiejski kościół farny (w okolicy ul. Janowskiej) od lat wymagał przebudowy. Wyglądał jak niedokończona budowla – oddzielnie prezbiterium, oddzielnie dzwonnica, jakby bez środka. Dopiero pod koniec XIX wieku znaleziono pieniądze na postawienie nowego, większego kościoła. Poświęcenia kuli dokonał kaznodzieja parafialny Carl Salomon. Budowę świątyni ukończono dwa lata później. Po II wojnie kościół był lekko uszkodzony, mimo to został rozebrany.
      
       31 sierpnia 1983
       W wieku 82 lat zmarł Józef Henryk Lassota - historyk, bibliotekarz, kronikarz Elbląga.

       Józef Lassota przed wojną był nauczycielem w Tarnopolu. Studiował historię i filozofię na Uniwersytecie Lwowskim, ale tytuł magistra uzyskał dopiero w 1961r. na UMK w Toruniu. Od 1945 związany był z Elblągiem, gdzie pracował jako bibliotekarz na różnych kierowniczych stanowiskach. Pełnił też funkcję sekretarza elbląskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz sekretarza redakcji „Rocznika Elbląskiego”, gdzie ukazały się jego naukowe prace na temat Elbląga. Od 1958 przez 20 lat spisywał dzieje miasta, będąc jego kronikarzem. Został pochowany w Elblągu.
      
       1 września 1846
       Przedstawieniami „Ifigenia w Taurydzie”, „Hermann Balk” oraz „Minna von Barnhelm, czyli żołnierska dola” zainaugurował działalność teatr w Elblągu.

       Jak bardzo elblążanie pragnęli własnego teatru świadczy to, że dla jego powstania w 1843 roku powołali spółkę akcyjną. Miasto podarowało teren w okolicy dzisiejszej ul. Rycerskiej, na którym latach 1845-6 za ponad 20 tys. talarów wybudowano okazały gmach. Projekt wykonał kupiec Georg Wilhelm Härtel, a budowę prowadzili: mistrz murarski Fricke i mistrz ciesielski Krause. Ferdynand Schichau dostarczył żelazne kolumny podpierające loże. 1 września 1846 nastąpiło uroczyste otwarcie teatru. Wystawiano w nim nie tylko popularne wówczas sztuki, ale również opery. W roku 1911 r teatr miejski został przebudowany. Zniszczony podczas walk w 1945 r. na zawsze zniknął z krajobrazu miasta.
      

  Elbląg, Widownia przedwojennego teatru
Widownia przedwojennego teatru


       2 września 1950
       Premierą „Żabusi” Gabrieli Zapolskiej uświetniono otwarcie sali elbląskiego teatru przy ul. Obrońców Pokoju.

       Przez pierwsze 4 powojenne lata elblążanie oglądali sztuki wystawiane przez teatr amatorski oraz sporadycznie przyjmowane zawodowe zespoły z innych miast. Elbląg liczył wówczas już ponad 40 tys. mieszkańców i potrzebował zawodowej sceny. Z pomocą ruszył Olsztyn, zakładając w Elblągu drugą scenę Teatru im. S. Jaracza. Dla potrzeb teatru Związek Transportowców wyremontował budynek przedwojennego ewangelickiego domu parafialnego przy ul. Obrońców Pokoju. Budynek mało okazały i w niezbyt bezpiecznej dzielnicy. Na nowoczesny teatr przyszło poczekać jeszcze kilkanaście lat.
      
       Kartki z elbląskiego kalendarium publikowane są codziennie na antenie telewizji Truso.tv (kanał 140 Vectry) oraz na facebookowym fanpage Truso.tv.
      


Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
A moim zdaniem...
  • dziękuje bardzo, ,pamiętam teatr na ul, Ob, Pokoju jako dziecko chodziłam tam z rodzicami i rodzeństwem na spotkania z Mikołajem po paczki, ,z sentymentem zawsze patrzę w jego kierunku przejeżdżając tramwajem, miłe chwile w wspomnieniach, dziękuję
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    10
    0
    grace(2018-08-26)
  • Nie wiem kiedy narodził się mit słowianki o blond włosach skoro w przeszłości większość Polaków miała ciemne włosy, natknęłam się na tą informacje kilkukrotnie, widać to też na zdjęciu z teatru gdy dobrze się przypatrzymy. Hymm może to efekt mieszania się z innymi narodowościami. ..
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    1
    3
    Szatynka(2018-08-26)
  • Napiszcie ciekawostkę, że Mc Donald’s powstał z budynku dawnego szaletu. Tak, tam kiedyś był kibel - dosłownie.
  • wiadomosci. onet. pl/tylko-w-onecie/po-tym-zabojstwie-przestalem-wierzyc-w-boga-czy-to-ksieza-zabili-roberta-wojtowicza/z882hme Od pół roku mówią, że prowadzone jest wznowione śledztwo. Mniej więcej ze skutkiem takim, że zalinkowany artykuł przestał być widoczny w wyszukiwarce google i tyle. Zanosi się, że jak od 23 lat sprawa będzie tak czy inaczej wykolejona i zamieciona.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    0
    1
    annakalinak(2018-08-26)
  • Kiedyś? Całkiem niedawno, taki sam szalecik jaki znajduje się przy Rycerskiej.
  • To przy tych miejskich szaletach powstały pijalnie piwa, bardzo prędko przemianowane przez smakoszy na speluny.
Reklama