Co w Elblągu i okolicach na przestrzeni wieków wydarzyło się pomiędzy 3 a 9 września? Gdzie w Elblągu znajdowała się loża masońska, co było przyczyną rozruchów rzemieślniczych, jak zainaugurowano pierwszy po wojnie rok szkolny i czym był „Zjazd marzycieli”? Tego i innych ciekawostek możecie się dowiedzieć z kolejnego odcinka elbląskiego kalendarium.
3 września 1781
Usamodzielniła się wolnomularska loża „Constantia”.
Świętojańską lożę „Constantia” w październiku 1773 założyli dwaj elbląscy kupcy: Johann Ross i Jacob Wilhelm Prätorius. 3 września 1781 r. uzyskała ona samodzielność. Dom loży zbudowano na terenie ogrodu, w którym wcześniej była gospoda, pomiędzy ul. Psią (dziś Pestalozziego) i Pocztową. Rozpoczął on działalność w lipcu 1790 roku. Wkrótce też uliczkę Psią przemianowano na ul. Loży. Naziści prześladowali wolnomularzy, więc nazwę tę ponownie zmieniono, tym razem na Pestalozziego. I tak zostało do dziś.
4 września 1945
Inauguracja pierwszego po wojnie roku szkolnego.
Niełatwe było życie w powojennym Elblągu. Wprawdzie od zdobycia miasta przez sowieckie wojsko minęło już ponad pół roku, ale wciąż panowała atmosfera niepewności i tymczasowości. Palącą potrzebą było zorganizowanie nauki dla coraz liczniej napływającej ludności polskiej. Pierwszą polską szkołę podstawową (Nr 1) uruchomiono w gmachu gimnazjum żeńskiego (dziś I LO) przy ul. Pocztowej. Jej kierownikiem był Edmund Marczak. Budynek nie był zniszczony, ale wyposażenie rozszabrowano. 4 września, po porannej mszy świętej w kościele św. Pawła, dzieci z biało-czerwonymi chorągiewkami przemaszerowały ulicami, zawiadamiając tym mieszkańców o uruchomieniu pierwszej szkoły.
5 września 2012
Zmarł Stanisław Wójciki, pionier Elbląga, honorowy obywatel naszego miasta.
Stanisław Wójcicki urodził się w 1916r. w Starachowicach. W kampanii wrześniowej bronił polskiego Wybrzeża, uczestniczył w bitwach pod Pińskiem i Milanowem, dostał się do niewoli. Później działał w konspiracji jako członek specjalnej grupy dywersyjnej AK.
Do Elbląga przybył w marcu 1945r. wraz z Morską Grupą Operacyjną w celu zabezpieczenia urządzeń portowych. Był komendantem Straży Przemysłowej w Zamechu. Był jednym z niesłusznie aresztowanych w słynnej sprawie elbląskiej po pożarze hali nr 20. Bez wyroku był więziony dwa lata. W 1993 roku otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta, jego imię nosi tramwaj z numerem bocznym 401.
6 września 1999r.
Z Elbląga wystartował 56. wyścig Tour de Pologne
Tour de Pologne, dziś najbardziej prestiżowy wyścig kolarski w Polsce, w czasach PRL nie miał szczęścia. Przez władze faworyzowany był Wyścig Pokoju. Zdarzało się, że kolarze przejeżdżali przez Elbląg, ale dopiero w 1999 r. nasze miasto stało się miastem etapowym. I to w dodatku na starcie i mecie pierwszego etapu. Rok później I etap 57. Tour de Pologne z Braniewa do Elbląga wygrał elblążanin Piotr Wadecki. Kolejny raz (2006r.) elblążanie witali kolarzy na mecie I etapu 62. TdP z Gdańska do Elbląga.
I LO w latach 70.
7 września 1894
Parada cesarskich wojsk na Polach Nowomiejskich
Od 1 września na Wysoczyźnie odbyły się trwające dwa tygodnie manewry cesarskie. Wilhelm II był w Elblągu już wcześniej, bo w roku 1891. Od 1898 r., gdy stał się właścicielem majątku w Kadynach, zwykle dwa razy w roku tu się pojawiał. Cesarską paradę zorganizowano na Polach Nowomiejskich (dziś teren dworca PKS).
8 września 1971
IV Biennale Form Przestrzennych
Po pierwszych trzech Biennale, na których powstawały formy przestrzenne, czwarte miało zupełnie odmienny charakter. Nazwano je „Zjazdem marzycieli”, bo tym razem zaproszono do Galerii El artystów, by opowiedzieli o swoich projektach w formie prelekcji, pokazów slajdów lub wykonanych modeli. „Zjazd marzycieli” rozpoczął się 8 września 1971r. Wzięło w nim udział 27 osób.
9 września 1752
Rozruchy rzemieślnicze.
Przyczyną rozruchów była ucieczka trzech czeladników tkackich z Królewca. Schronili się w Elblągu, skąd mieli zostać wydaleni. Władze elbląskie postanowiły odesłać zbiegów statkiem do Królewca. Solidaryzujący się ze zbiegami elbląscy czeladnicy wszczęli rozruchy. Rewolta trwała trzy dni, aż władze ustąpiły.
