Gdzie w dawnym Elblągu mieściła się Duża Góra Cudów? W którym miejscu po wojnie działało kino „Mars”? Kiedy zbudowano budynek Światowida? Odpowiedzi na te pytanie znajdziecie w kolejnym odcinku „Historii elbląskich ulic”, przygotowanym przez Karola Wyszyńskiego, przewodnika PTTK.
Przebiega od ul. Królewieckiej do ul. Robotniczej. Po raz pierwszy wzmianka na jej temat pojawiła się w połowie XVI w., występowała jako Duża Góry Cudów (Grosse Wunderbergerstrasse). Skąd ta nazwa? W obrębie tego traktu miała znajdować się szubienica, przy której jak wieść gminna niosła wykonywano nie tylko wyroki śmierci, ale zdarzały się też cuda. Później w jej obrębie powstały cegielnie.
Po 1945 r. ulica została nazwana Teatralną, bo to właśnie w jednym z okolicznych budynków uruchomiono pierwszy po wojnie teatr oraz kino Mars, które działało do 1972 r. (przed 1945 r. było to kino „Adler” należące do rodziny Passenheim, jeszcze wcześniej istniała hala taneczna). Po 1972 roku w miejscu kina Mars powstał... zakład wulkanizacyjny. Dzisiaj po tym budynku nie ma śladu.
W głębi ul. Teatralnej znajduje się drugi w naszym mieście domek z tak zwanej „drewnianej cegły”. O pierwszym wspomniałem w jednym z odcinków opisującym ul. Królewiecką. Niestety ten przy ul. Teatralnej został otynkowany, przez co stracił cały swój urok.
Karowa
Do obecnych czasów zachował się tylko krótki odcinek ul. Karowej. Po raz pierwszy była wymieniona w księgach w XVI w. Do 1945 r. przebiegała łukiem, poczynając od obecnej Teatralnej do ul. Dąbka, m.in. po terenie za Centrum Spotkań Europejskich „Światowid”. Początkowo nosiła nazwę Mała Góra Cudów (Kleine Wunderbergerstrasse) oraz Mała Ceglana (Kleine Zigelschenstrasse). Nazwę Karowa uzyskała po 1945 r. W 1986 r. przy ulicy powstało sztuczne lodowisko, które zostało zadaszone w 2002 roku. Kilka lat temu jego patronką została Helena Pilejczyk, najsłynniejsza elbląska panczenista.
Plac Kazimierza Jagiellończyka
Został wytyczony w 1966 r., wtedy też jego patronem został król Kazimierz Jagiellończyk, któremu Elbląg zawdzięcza przyłączenie do Królestwa Polskiego w 1454 r. Autorem popiersia króla jest elbląski rzeźbiarz Julian Leniec. Na placu Jagiellończyka odbywają się uroczystości patriotyczne, koncerty i różne imprezy kulturalne, pomocna jest scena, która w tym roku została wyremontowana.
W sierpniu 1962 roku imię Kazimierza Jagiellończyka otrzymał także wznoszony wówczas gmach Elbląskiego Domu Kultury. Po 1975 roku stał się on Wojewódzkim Domem Kultury, a obecnie występuje jako Centrum Spotkań Europejskich „Światowid.
Budowa ośrodka kultury rozpoczęła się w 1955 r. W początkowym założeniu miał on być znacznie wyższy i pomieścić więcej placówek kulturalnych, niestety trudności finansowe znacznie ograniczyły jego rozmiary. W pierwszym etapie oddano do użytku kino Światowid”, kawiarnię „Uśmiech” (obecnie istnieje tu Kawiarnia „U aktorów”), w 1966 roku swoje miejsce znalazł tutaj także teatr, (wówczas elbląska filia olsztyńskiego teatru im. Jaracza) przeniesiony z ul. Obrońców Pokoju. W 1975 r. wraz z powołaniem województwa teatr uniezależnił się od Olsztyna. Od 2007 roku nosi imię Aleksandra Sewruka, jednego z byłych dyrektorów i aktorów.
