13 października przypada dzień dawstwa szpiku i leczenia nowotworów krwi. W tym dniu wyróżnia się osoby, które oddały szpik i komórki krwiotwórcze po to, aby ciężko chorym dać szansę na zdrowie i na życie. Obecnie w naszym kraju w rejestrach dawców znajduje się ponad 100 tys. osób, do których podczas wrześniowej akcji dołączyło przeszło 300 mieszkańców Elbląga.
Oddanie szpiku może dać szansę na odzyskanie zdrowia osobom chorym na białaczkę oraz inne choroby układu krwiotwórczego. We wrześniu b.r., kolejny raz w celu pobrania próbek krwi i rejestracji potencjalnych dawców (osób zdrowych hematologicznie w wieku 18-50 lat) w bazie danych, przybyli do naszego miasta pracownicy Laboratorium Immunologii Klinicznej Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku. Podczas akcji, która odbyła się w Szpitalu Wojewódzkim, zarejestrowano ponad 300 potencjalnych dawców szpiku, spośród których większość stanowiła młodzież oraz funkcjonariusze służb mundurowych.
Osoby, które nie mogły z różnych powodów wziąć udział w akcji, a chciałyby zarejestrować się w banku dawców, mogą złożyć oświadczenie woli drogą internetową i przejść procedurę rejestracji niejako samodzielnie lub poczekać na kolejną akcję rejestracyjną na terenie miasta. Chęć zostania dawcą szpiku deklaruje się przez wypełnienie formularza „Oświadczenie woli o wpisanie do CRNDSiKP”, który można pobrać na stronie www.poltransplant.org.pl.
Ponadto trzeba wypełnić kwestionariusz zdrowotny dawcy oraz kartę zgłoszenia dawcy szpiku. Potem trzeba oddać 10 ml krwi do badania.
Centralny Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej (CRNDSiKP) z całego świata, który znajduje się na www.bmdw.org.
Informowaniem zarówno chętnych do oddania, jak i potrzebujących szpiku do przeszczepu zajmują się na dużą skalę Fundacja Urszuli Jaworskiej oraz Fundacja przeciw leukemii. Na stronie www.leukemia.pl można uzyskać informacje szczegółowe, gdzie po wypełnieniu formularza należy się zgłosić w celu pobrania krwi.
Nie każdy bowiem dawcą szpiku może zostać. Podstawowe kryteria dyskwalifikujące dawcę to: zakażenie wirusem HIV, obecność antygenu HBs, przeciwciał anty HCV przy obecności HCV RNA, aktywna gruźlica w okresie minionych 5 lat, cukrzyca, astma wymagająca podawania leków, przebyty zawał serca, zabiegi naczyniowe na sercu i inne schorzenia wymagające ciągłego podawania leków, epilepsja, nadciśnienie (jeżeli jest utrzymywane na prawidłowym poziomie przez leki, to kandydat może być zaakceptowany), stosowanie leków hormonalnych (wymagana jest konsultacja z lekarzem Poradni Przeszczepowej), ciąża i laktacja (bezwzględnie dyskwalifikuje dawcę czasowo), łuszczyca i tatuaż.
Jak wygląda zabieg pobrania i przeszczepu szpiku?
Wokół tego zabiegu narosło wiele mitów, często stanowią one powód, dla którego Polacy nie decydują się zostać dawcami. Niektórzy ludzie uważają, że przeszczep szpiku jest bolesny i pozostawia blizny, co nie jest prawdą. Prawdą jest, że na krótko pozostają ranki powstałe w wyniku wbicia jednej lub dwóch igieł, jeśli szpik pobierany jest z biodra. Szpik do przeszczepienia pobiera się w szpitalu w znieczuleniu.
Obecnie najczęściej stosowaną metodą pobierania szpiku jest separacja komórek krwiotwórczych, polegająca na pobraniu krwi dawcy, zwykle z żyły łokciowej, rzadziej wykonywany jest poprzez pobranie szpiku z kości biodrowej, a nie, jak się mówi, z rdzenia kręgowego. Zabieg trwa od 4 do 8 godz. (jeśli potrzebne są dwa pobrania). Zabieg pobrania szpiku do przeszczepu jest bezpieczny i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia i życia dawcy. Komórki szpiku ulegają bowiem stałej regeneracji, dzięki czemu ubytek szpiku zostaje bardzo szybko wyrównany.
Choremu podaje się dożylnie komórki odpowiedzialne za wytwarzanie krwi, te później wraz z krwią trafiają do jam szpikowych kości. Zabieg ten trwa kilkadziesiąt minut i wygląda jak zwykła kroplówka. Przed zabiegiem niszczony jest własny szpik pacjenta, przez co chory zostaje całkowicie pozbawiony układu odpornościowego. Proces ten niszczy nie tylko własny szpik pacjenta, ale też, co najważniejsze, komórki nowotworowe. Przeszczepienie szpiku od niespokrewnionego dawcy jest anonimowe i nieodpłatne.
Gdy ktoś z twojej rodziny będzie potrzebował przeszczepu…
…pomocne mogą się też okazać prywatne rejestry dawców szpiku, które posiadają: Fundacja Przeciw Leukemii, Fundacja Urszuli Jaworskiej oraz rejestry działające przy placówkach naukowo-medycznych, tj. Centralny Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej (CRNDSiKP) przy Poltransplancie w Warszawie; Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej przy Instytucie Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie; Krajowy Bank Dawców Szpiku przy Dolnośląskim Centrum Transplantacji Komórkowych we Wrocławiu.
Możesz też być przeciw
Zdarza się i tak, że los każe nam wybierać za siebie lub innych, np. będących po wypadkach – życie lub śmierć. Są to zawsze bardzo trudne decyzje. Bardzo intymne i indywidualne. Dotyczą nie tyle samego szpiku, co przeszczepu innych organów. Rzadko o tym się mówi, ale zdarza się przecież i tak, że ze względów religijnych lub światopoglądowych jesteśmy przeciwni pobieraniu naszych tkanek i narządów po śmierci w celu dokonania przeszczepu. W takich sytuacjach nasza wola również jest szanowana. Powinniśmy jednak wypełnić „kartę zgłoszenia sprzeciwu na oddanie po śmierci tkanek i narządów” i następnie przesłać do Centralnego Rejestru Sprzeciwów. Taki formularz „zgłoszenia sprzeciwu” można pobrać na stronie www.poltransplant.org.pl i po wypełnieniu i własnoręcznym podpisaniu należy je wysłać pocztą na adres Poltransplantu: Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne do Spraw Transplantacji „POLTRANSPLANT”; Al. Jerozolimskie 87, 02-001 Warszawa.
Osoby, które nie mogły z różnych powodów wziąć udział w akcji, a chciałyby zarejestrować się w banku dawców, mogą złożyć oświadczenie woli drogą internetową i przejść procedurę rejestracji niejako samodzielnie lub poczekać na kolejną akcję rejestracyjną na terenie miasta. Chęć zostania dawcą szpiku deklaruje się przez wypełnienie formularza „Oświadczenie woli o wpisanie do CRNDSiKP”, który można pobrać na stronie www.poltransplant.org.pl.
Ponadto trzeba wypełnić kwestionariusz zdrowotny dawcy oraz kartę zgłoszenia dawcy szpiku. Potem trzeba oddać 10 ml krwi do badania.
Centralny Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej (CRNDSiKP) z całego świata, który znajduje się na www.bmdw.org.
Informowaniem zarówno chętnych do oddania, jak i potrzebujących szpiku do przeszczepu zajmują się na dużą skalę Fundacja Urszuli Jaworskiej oraz Fundacja przeciw leukemii. Na stronie www.leukemia.pl można uzyskać informacje szczegółowe, gdzie po wypełnieniu formularza należy się zgłosić w celu pobrania krwi.
Nie każdy bowiem dawcą szpiku może zostać. Podstawowe kryteria dyskwalifikujące dawcę to: zakażenie wirusem HIV, obecność antygenu HBs, przeciwciał anty HCV przy obecności HCV RNA, aktywna gruźlica w okresie minionych 5 lat, cukrzyca, astma wymagająca podawania leków, przebyty zawał serca, zabiegi naczyniowe na sercu i inne schorzenia wymagające ciągłego podawania leków, epilepsja, nadciśnienie (jeżeli jest utrzymywane na prawidłowym poziomie przez leki, to kandydat może być zaakceptowany), stosowanie leków hormonalnych (wymagana jest konsultacja z lekarzem Poradni Przeszczepowej), ciąża i laktacja (bezwzględnie dyskwalifikuje dawcę czasowo), łuszczyca i tatuaż.
Jak wygląda zabieg pobrania i przeszczepu szpiku?
Wokół tego zabiegu narosło wiele mitów, często stanowią one powód, dla którego Polacy nie decydują się zostać dawcami. Niektórzy ludzie uważają, że przeszczep szpiku jest bolesny i pozostawia blizny, co nie jest prawdą. Prawdą jest, że na krótko pozostają ranki powstałe w wyniku wbicia jednej lub dwóch igieł, jeśli szpik pobierany jest z biodra. Szpik do przeszczepienia pobiera się w szpitalu w znieczuleniu.
Obecnie najczęściej stosowaną metodą pobierania szpiku jest separacja komórek krwiotwórczych, polegająca na pobraniu krwi dawcy, zwykle z żyły łokciowej, rzadziej wykonywany jest poprzez pobranie szpiku z kości biodrowej, a nie, jak się mówi, z rdzenia kręgowego. Zabieg trwa od 4 do 8 godz. (jeśli potrzebne są dwa pobrania). Zabieg pobrania szpiku do przeszczepu jest bezpieczny i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia i życia dawcy. Komórki szpiku ulegają bowiem stałej regeneracji, dzięki czemu ubytek szpiku zostaje bardzo szybko wyrównany.
Choremu podaje się dożylnie komórki odpowiedzialne za wytwarzanie krwi, te później wraz z krwią trafiają do jam szpikowych kości. Zabieg ten trwa kilkadziesiąt minut i wygląda jak zwykła kroplówka. Przed zabiegiem niszczony jest własny szpik pacjenta, przez co chory zostaje całkowicie pozbawiony układu odpornościowego. Proces ten niszczy nie tylko własny szpik pacjenta, ale też, co najważniejsze, komórki nowotworowe. Przeszczepienie szpiku od niespokrewnionego dawcy jest anonimowe i nieodpłatne.
Gdy ktoś z twojej rodziny będzie potrzebował przeszczepu…
…pomocne mogą się też okazać prywatne rejestry dawców szpiku, które posiadają: Fundacja Przeciw Leukemii, Fundacja Urszuli Jaworskiej oraz rejestry działające przy placówkach naukowo-medycznych, tj. Centralny Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej (CRNDSiKP) przy Poltransplancie w Warszawie; Rejestr Niespokrewnionych Dawców Szpiku i Krwi Pępowinowej przy Instytucie Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie; Krajowy Bank Dawców Szpiku przy Dolnośląskim Centrum Transplantacji Komórkowych we Wrocławiu.
Możesz też być przeciw
Zdarza się i tak, że los każe nam wybierać za siebie lub innych, np. będących po wypadkach – życie lub śmierć. Są to zawsze bardzo trudne decyzje. Bardzo intymne i indywidualne. Dotyczą nie tyle samego szpiku, co przeszczepu innych organów. Rzadko o tym się mówi, ale zdarza się przecież i tak, że ze względów religijnych lub światopoglądowych jesteśmy przeciwni pobieraniu naszych tkanek i narządów po śmierci w celu dokonania przeszczepu. W takich sytuacjach nasza wola również jest szanowana. Powinniśmy jednak wypełnić „kartę zgłoszenia sprzeciwu na oddanie po śmierci tkanek i narządów” i następnie przesłać do Centralnego Rejestru Sprzeciwów. Taki formularz „zgłoszenia sprzeciwu” można pobrać na stronie www.poltransplant.org.pl i po wypełnieniu i własnoręcznym podpisaniu należy je wysłać pocztą na adres Poltransplantu: Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne do Spraw Transplantacji „POLTRANSPLANT”; Al. Jerozolimskie 87, 02-001 Warszawa.
mk