Niemiecki Elbing został niemal całkowicie zniszczony podczas walk w 1945 roku, ale w mieście widać ślady dawnej architektury. Podczas inauguracji tegorocznych „Sobót z przewodnikiem” Stanisław Bukojemski, przewodnik PTTK, wskazywał ślady rzymskich wpływów w architekturze Elblaga. Zobacz zdjęcia.
Soboty z przewodnikiem to coroczna inicjatywa Oddziału PTTK Ziemi Elbląskiej, mająca przybliżyć elblążanom i turystom uroki oraz tajemnice miasta. W tym roku cykl rozpoczął się spacerem po Starym Mieście pod tajemniczym tytułem „Rzym w Elblągu”.
Mając na myśli „Rzym” nie mam na myśli miasta. Mam na myśli tamtą kulturę i to właśnie chciałbym państwu pokazać – tak tytuł dzisiejszego spaceru objaśnił Stanisław Bukojemski, przewodnik PTTK i gospodarz spaceru.
Chodziło głównie o detale architektoniczne inspirowane kulturą starożytnego Rzymu. Elbląg, w przeciwieństwie do bliźniaczej niemal Lubeki, miał w swoich dziejach stosunkowo niedługi okres zabudowy drewnianej. Po wielkim pożarze Elbląga w 1288 r. miasto odbudowano już jako murowane. Ponieważ mieszkańcy byli jak na swoje czasy bogaci, to też w budownictwie chcieli swój status majątkowy pokazać.
Takie elementy inspirowane kulturą rzymską można zobaczyć m.in. na niektórych kamienicach na elbląskiej starówce. Uwagę zwraca np. fasada z XVI w. przy ul. Wigilijnej.
- Wówczas nie można było już przebudowywać kamienicy, ale można było zmienić fasadę. I ten portal to nic innego, jak rzymski łuk triumfalny – mówił Stanisław Bukojemski.
Także odbudowywane po wojnie kamienice mają na sobie elementy inspirowane kulturą rzymską. Na odbudowanych budynkach zamontowano elementy w zamyśle symbolizujące rzymskie kolumny i inne elementy ówczesnej architektury.
Prawdziwa „rzymska perełka” czeka na elblążan na ul. 1 Maja. Tam znajduje się wybudowany w latach 30. XX w. budynek Reichsbanku.
- Ten budynek jest od początku zbudowany pod funkcje bankowe. Dlatego jego proporcje wynikają z funkcjonalności. Ale wszystko, co widzimy na zewnątrz - od przyziemia do dachu - to już jest klasyka. Tutaj widzimy Rzym od samego początku – mówił przewodnik PTTK.
To oczywiście duże uproszczenie, ale gmach byłego banku postawiono w ten sposób, by sprawiał wrażenie, że jest postawiony na kamieniach. Wyżej zamontowane są imitacje kolumn doryckich zwieńczona fragmentami belkowania. Chociaż trzeba mieć wiedzę, żeby domyślić się, że pozornie przypadkowe zdobienia na budynku mają większy sens.
Za tydzień przewodnicy PTTK zapraszają na szlak śladem karczm, zajazdów i restauracji.
14 lipca – „Karczmy, zajazdy, restauracje”. Przewodnik: Amadeusz Pfeifer, godz. 10 miejsce zbiórki: przy pomniku Odrodzenia, pl. Konstytucji.
21 lipca – „Turystycznym szlakiem”. Przewodnik: Leszek Marcinkowski, Kamil Zimnicki, godz. 10 miejsce zbiórki: pod siedzibą PTTK, ul. Krótka 5.
28 lipca - Śladami elbląskich kin. Przewodnik: Karol Wyszyński godz.10 miejsce zbiórki: przy dawnym Kinie „Syrena” (spacer organizowany przy współpracy z Kino Światowid)
4 sierpnia – Tajemnice elbląskiej katedry. Przewodnik: Stanisław Bukojemski, godz. 10 miejsce zbiórki: przy Ratuszu Staromiejskim ul. Stary Rynek 25
11 sierpnia – W „DUCHU” średniowiecza. Przewodnik: Bartosz Skop, godz. 10 miejsce zbiórki: ul. Bożego Ciała przy kościele Bożego Ciała.
18 sierpnia – Ulica Bema. Przewodnik: Karol Wyszyński, godz.10 miejsce zbiórki: pętla tramwajowa ul. Saperów.
25 sierpnia – Nasza Bażantarnia. Przewodnik: Jolanta Bulak, godz.10 miejsce zbiórki: przy muszli koncertowej w Parku Bażantarnia
Spacery odbywają się bez względu na pogodę, a udział w nich jest bezpłatny.
Mając na myśli „Rzym” nie mam na myśli miasta. Mam na myśli tamtą kulturę i to właśnie chciałbym państwu pokazać – tak tytuł dzisiejszego spaceru objaśnił Stanisław Bukojemski, przewodnik PTTK i gospodarz spaceru.
Chodziło głównie o detale architektoniczne inspirowane kulturą starożytnego Rzymu. Elbląg, w przeciwieństwie do bliźniaczej niemal Lubeki, miał w swoich dziejach stosunkowo niedługi okres zabudowy drewnianej. Po wielkim pożarze Elbląga w 1288 r. miasto odbudowano już jako murowane. Ponieważ mieszkańcy byli jak na swoje czasy bogaci, to też w budownictwie chcieli swój status majątkowy pokazać.
Takie elementy inspirowane kulturą rzymską można zobaczyć m.in. na niektórych kamienicach na elbląskiej starówce. Uwagę zwraca np. fasada z XVI w. przy ul. Wigilijnej.
- Wówczas nie można było już przebudowywać kamienicy, ale można było zmienić fasadę. I ten portal to nic innego, jak rzymski łuk triumfalny – mówił Stanisław Bukojemski.
Także odbudowywane po wojnie kamienice mają na sobie elementy inspirowane kulturą rzymską. Na odbudowanych budynkach zamontowano elementy w zamyśle symbolizujące rzymskie kolumny i inne elementy ówczesnej architektury.
Prawdziwa „rzymska perełka” czeka na elblążan na ul. 1 Maja. Tam znajduje się wybudowany w latach 30. XX w. budynek Reichsbanku.
- Ten budynek jest od początku zbudowany pod funkcje bankowe. Dlatego jego proporcje wynikają z funkcjonalności. Ale wszystko, co widzimy na zewnątrz - od przyziemia do dachu - to już jest klasyka. Tutaj widzimy Rzym od samego początku – mówił przewodnik PTTK.
To oczywiście duże uproszczenie, ale gmach byłego banku postawiono w ten sposób, by sprawiał wrażenie, że jest postawiony na kamieniach. Wyżej zamontowane są imitacje kolumn doryckich zwieńczona fragmentami belkowania. Chociaż trzeba mieć wiedzę, żeby domyślić się, że pozornie przypadkowe zdobienia na budynku mają większy sens.
Za tydzień przewodnicy PTTK zapraszają na szlak śladem karczm, zajazdów i restauracji.
14 lipca – „Karczmy, zajazdy, restauracje”. Przewodnik: Amadeusz Pfeifer, godz. 10 miejsce zbiórki: przy pomniku Odrodzenia, pl. Konstytucji.
21 lipca – „Turystycznym szlakiem”. Przewodnik: Leszek Marcinkowski, Kamil Zimnicki, godz. 10 miejsce zbiórki: pod siedzibą PTTK, ul. Krótka 5.
28 lipca - Śladami elbląskich kin. Przewodnik: Karol Wyszyński godz.10 miejsce zbiórki: przy dawnym Kinie „Syrena” (spacer organizowany przy współpracy z Kino Światowid)
4 sierpnia – Tajemnice elbląskiej katedry. Przewodnik: Stanisław Bukojemski, godz. 10 miejsce zbiórki: przy Ratuszu Staromiejskim ul. Stary Rynek 25
11 sierpnia – W „DUCHU” średniowiecza. Przewodnik: Bartosz Skop, godz. 10 miejsce zbiórki: ul. Bożego Ciała przy kościele Bożego Ciała.
18 sierpnia – Ulica Bema. Przewodnik: Karol Wyszyński, godz.10 miejsce zbiórki: pętla tramwajowa ul. Saperów.
25 sierpnia – Nasza Bażantarnia. Przewodnik: Jolanta Bulak, godz.10 miejsce zbiórki: przy muszli koncertowej w Parku Bażantarnia
Spacery odbywają się bez względu na pogodę, a udział w nich jest bezpłatny.
Sebastian Malicki
