Medale z założenia upamiętniają ważne wydarzenia lub osoby, choć niekiedy mogą znajdować się na nich też motywy religijne. Najstarszym znanym medalem wybitym na ziemiach polskich jest srebrny krążek z 1508 roku wykonany dla uczczenia wizyty Władysława II Jagiellończyka w Nysie. W zbiorach Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Elblągu znajduje się znacznie młodszy medal związany z postacią, która nie tylko przyczyniła się do odzyskania straconej w 1795 roku niepodległości, ale dziś symbolizuje wręcz jej odzyskanie – marszałkiem Józefem Piłsudskim.
10 listopada 1918 roku specjalnym pociągiem wrócili do Warszawy Józef Piłsudski z Kazimierzem Sosnkowskim. Zostali uwolnieni z twierdzy magdeburskiej, w której przebywali od 1917 roku. Ich przyjazd wzbudził w kraju wielki entuzjazm i nadzieję na odzyskanie niepodległości. Euforię umacniała ogólna sytuacja na froncie pierwszej wojny światowej zapowiadająca klęskę Niemiec oraz rozpad Austro-Węgier. Cesarz austrowęgierski Karol I w swojej odezwie zdążył już bowiem stwierdzić, że „nie przesądza się zjednoczenia obszarów polskich Austrii z niepodległym państwem polskim”. Można to było już ewidentnie uznać za rezygnację Austro-Węgier z Galicji i Śląska Cieszyńskiego. W tym czasie w Krakowie utworzyła się Polska Komisja Likwidacyjna, zaś w Warszawie rozpoczęła działalność Rada Regencyjna Królestwa Polskiego, która miała na celu utworzenie niepodległej i zjednoczonej Polski. W Lublinie, jeszcze przed powrotem Piłsudskiego, utworzył się Tymczasowy Rząd Ludowy Rzeczypospolitej Polskiej pod przewodnictwem Ignacego Daszyńskiego z ministrem wojny Edwardem Rydz-Śmigłym.
Przybycie Józefa Piłsudskiego odebrane zostało jako powrót męża opatrznościowego, który zapobiegnie rewolucji. Zdanie to podzielała zarówno lewa i prawa strona polskiej sceny politycznej. Przyjazd Piłsudskiego wyprzedził o jeden dzień datę podpisania zawieszenia broni w Compiegne. Rozejm kończył działania zbrojne na froncie I wojny światowej. W tym samym dniu Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę wojskową w Polsce, a później również polityczną. 22 listopada wydany został dekret, na podstawie którego Piłsudski stał się Naczelnikiem Państwa. Jego zadaniem miało być mianowanie premiera, zatwierdzenie aktów ustawodawczych oraz budżetu. Do lutego 1919 roku Józef Piłsudski rządził jako Tymczasowy Naczelnik Państwa. Później, po uchwaleniu 20 lutego tzw. Małej Konstytucji, już jako Naczelnik Państwa. Funkcję tą sprawował do grudnia 1922 roku. Nazwa tego stanowiska była nawiązaniem do dyktatury Tadeusza Kościuszki podczas Insurekcji Kościuszkowskiej.
Ustanowienie Józefa Piłsudskiego Naczelnikiem Państwa zostało upamiętnione na medalu znajdującym się w zbiorach muzeum. Medal został wybity w roku 1987 w Mennicy Państwowej w Warszawie na zlecenie Polskiego Towarzystwa Archeologicznego i Numizmatycznego (dzisiejsze Polskie Towarzystwo Numizmatyczne). Projekt medalu został wykonały w roku 1986 przez Bohdana Chmielewskiego. Medal wybito z tombaku patynowanego w ilości 2500 sztuk. Awers przedstawia popiersie Józefa Piłsudskiego i napis „Naczelnik Państwa Józef Piłsudski”. Na rewersie natomiast znajduje się orzeł w koronie, górujący nad trzema innymi orłami, symbolizującymi państwa zaborcze – Rosję, Prusy i Austrię. Godło Polski nad leżącymi symbolami zaborców przedstawia wyzwolenie się spod ich władzy i stworzenie po 123 latach niepodległego kraju.
Elbląska Gazeta Internetowa portEl.pl sprawuje patronat medialny nad Muzeum Archeologiczno-Historycznym
Przybycie Józefa Piłsudskiego odebrane zostało jako powrót męża opatrznościowego, który zapobiegnie rewolucji. Zdanie to podzielała zarówno lewa i prawa strona polskiej sceny politycznej. Przyjazd Piłsudskiego wyprzedził o jeden dzień datę podpisania zawieszenia broni w Compiegne. Rozejm kończył działania zbrojne na froncie I wojny światowej. W tym samym dniu Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę wojskową w Polsce, a później również polityczną. 22 listopada wydany został dekret, na podstawie którego Piłsudski stał się Naczelnikiem Państwa. Jego zadaniem miało być mianowanie premiera, zatwierdzenie aktów ustawodawczych oraz budżetu. Do lutego 1919 roku Józef Piłsudski rządził jako Tymczasowy Naczelnik Państwa. Później, po uchwaleniu 20 lutego tzw. Małej Konstytucji, już jako Naczelnik Państwa. Funkcję tą sprawował do grudnia 1922 roku. Nazwa tego stanowiska była nawiązaniem do dyktatury Tadeusza Kościuszki podczas Insurekcji Kościuszkowskiej.
Ustanowienie Józefa Piłsudskiego Naczelnikiem Państwa zostało upamiętnione na medalu znajdującym się w zbiorach muzeum. Medal został wybity w roku 1987 w Mennicy Państwowej w Warszawie na zlecenie Polskiego Towarzystwa Archeologicznego i Numizmatycznego (dzisiejsze Polskie Towarzystwo Numizmatyczne). Projekt medalu został wykonały w roku 1986 przez Bohdana Chmielewskiego. Medal wybito z tombaku patynowanego w ilości 2500 sztuk. Awers przedstawia popiersie Józefa Piłsudskiego i napis „Naczelnik Państwa Józef Piłsudski”. Na rewersie natomiast znajduje się orzeł w koronie, górujący nad trzema innymi orłami, symbolizującymi państwa zaborcze – Rosję, Prusy i Austrię. Godło Polski nad leżącymi symbolami zaborców przedstawia wyzwolenie się spod ich władzy i stworzenie po 123 latach niepodległego kraju.
Elbląska Gazeta Internetowa portEl.pl sprawuje patronat medialny nad Muzeum Archeologiczno-Historycznym
Paweł Wlizło, asystent ds. numizmatyki i historii dawnej MAH