Starożytni Grecy uważali go za symbol płodności i optymizmu. Wspomina o nim również i Szekspir w słynnym "Hamlecie", uznając go za symbol krótkiej namiętności, niestałej miłości. Fiołek jest również symbolem Tuluzy, francuskiego miasta położonego na południu, które do dziś słynie z wyrobów opartych na tym kwiecie. Ma wiele odmian, wśród nich jest i ta, którą można spotkać w lasach wokół Elbląga.
Fiołek leśny to bylina, która osiąga wysokość do 30 centymetrów. Kwitnąć zaczyna już w kwietniu, widoczny jest również w maju. Botanicy kształt ich dolnych liści określają jako "sercowatonerkowaty", natomiast górnych jako "sercowatojajowaty". Kwiaty mają barwę fioletową, a ich szerokość wynosi od 15 do 20 mm (opis za M.Fenyk, T.Korniak, K. Kuszewska, M.Środa, M. Kucewicz, K. Krawczyk, P. Kołodziej, "Podręcznik metodyczny. Rozpoznawanie roślin na potrzeby waloryzacji przyrodniczych", Olsztyn, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, 2013 r., s. 178)
- Warto dodać, że fiołek leśny nie pachnie – uzupełnia Jan Piotrowski z Nadleśnictwa Elbląg. - To dość powszechnie występujący gatunek, można go spotkać w lasach liściastych i mieszanych.
Jedną z postaci, która jest powiązana z tym drobnym, fioletowym kwiatuszkiem jest francuski cesarz.
"Napoleon Bonaparte uwielbiał fiołki, podobnie jak Józefina, jego cesarzowa. Według tradycji Józefina miała zawsze przypięte do swojej sukni, nie wyłączając sukni ślubnej. Francuscy ogrodnicy w znacznym stopniu przyczynili się do spopularyzowania fiołków i wyhodowali wiele ich odmian" – pisze David A. Steen w książce "Bóg cudów" (Warszawa, Wydawnictwo Znaki Czasu, 2018 r., s. 470).