W niedzielę 12 listopada wybieramy nasze samorządowe władze - radnych wszystkich szczebli oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów. Do ręki dostaniemy trzy lub cztery karty do głosowania (w zależności, gdzie mieszkamy). „Gazeta Wyborcza” wyjaśnia, jak sobie z nimi poradzić.
Jak zwykle przypominamy, że, idąc na głosowanie, należy zabrać ze sobą dowód tożsamości ze zdjęciem. Głosować też będziemy w tych samych lokalach wyborczych, co w ubiegłorocznych wyborach parlamentarnych, między godz. 6 a 20.
Po sprawdzeniu, czy nasze nazwisko znajduje się na spisie wyborców, dostaniemy od komisji trzy lub cztery karty do głosowania. Trzy karty dostaną mieszkańcy Elbląga, które jest miastem na prawach powiatu - rada miasta pełni tu funkcję rady powiatu. Pozostali mieszkańcy regionu dostaną cztery karty. Dla ułatwienia karty będą miały różne kolory: na różowej głosujemy na wójta, burmistrza lub prezydenta, na białej - na radnych gminy lub miasta, na żółtej - na radnych powiatu, na niebieskiej - na radnych sejmiku wojewódzkiego.
Jak głosować w gminie małej
W gminie małej, czyli do 20 tys. mieszkańców, głosujemy na tylu kandydatów, ile jest mandatów do wybrania w danym okręgu wyborczym. Na dole karty do głosowania znajdzie się informacja o liczbie kandydatów, na których można zagłosować. W małych gminach wyborcy mogą postawić znak "X" przy nazwiskach kandydatów różnych partii i komitetów. Nie znaczy to jednak, że jeśli głosujemy w okręgu np. czteromandatowym, musimy zaznaczyć czterech kandydatów, można tylko jednego. Jeśli jednak postawimy "X" przy większej liczbie kandydatów niż maksymalna liczba, na których można zagłosować, to głos zostanie uznany za nieważny.
Jak głosować w gminie dużej
W gminach większych (ponad 20 tys. mieszkańców) obowiązują wybory proporcjonalne. Można więc zaznaczyć tylko jednego kandydata z jednej listy. Znak "X" przy nazwisku kandydata oznacza, że wyborca głosował na tę listę, a kandydatowi daje pierwszeństwo do otrzymania mandatu. Można postawić znak "X" przy nazwiskach kilku kandydatów z tej samej listy wyborczej, tyle tylko, że nasz głos zostanie policzony na konto tego kandydata, który na liście figuruje najwyżej, a na innych nie. W przeciwieństwie do małych gmin nasz głos będzie nieważny, jeśli postawimy znak "X" przy nazwiskach kilku kandydatów z różnych list.
Te same zasady głosowania obowiązują przy wyborze radnych powiatowych (karta żółta) i radnych sejmiku województwa (karta niebieska).
Jak głosować na wójta, burmistrza, prezydenta
Na karcie różowej znajdziemy kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów. Ich nazwiska będą umieszczone w kolejności alfabetycznej. Znak "X" możemy postawić tylko przy nazwisku jednego kandydata. Wyjątkowo może się zdarzyć, że w gminie został zarejestrowany tylko jeden kandydat. Wtedy na karcie obok jego nazwiska znajdą się dwie kratki "TAK" i "NIE".
Jeżeli w niedzielnych wyborach żaden z kandydatów na wójta, burmistrza lub prezydenta nie uzyska ponad połowy głosów, 26 listopada odbędzie się druga tura wyborów. Wystartują w niej dwaj kandydaci, którzy w pierwszej turze uzyskali najwięcej głosów.
Po sprawdzeniu, czy nasze nazwisko znajduje się na spisie wyborców, dostaniemy od komisji trzy lub cztery karty do głosowania. Trzy karty dostaną mieszkańcy Elbląga, które jest miastem na prawach powiatu - rada miasta pełni tu funkcję rady powiatu. Pozostali mieszkańcy regionu dostaną cztery karty. Dla ułatwienia karty będą miały różne kolory: na różowej głosujemy na wójta, burmistrza lub prezydenta, na białej - na radnych gminy lub miasta, na żółtej - na radnych powiatu, na niebieskiej - na radnych sejmiku wojewódzkiego.
Jak głosować w gminie małej
W gminie małej, czyli do 20 tys. mieszkańców, głosujemy na tylu kandydatów, ile jest mandatów do wybrania w danym okręgu wyborczym. Na dole karty do głosowania znajdzie się informacja o liczbie kandydatów, na których można zagłosować. W małych gminach wyborcy mogą postawić znak "X" przy nazwiskach kandydatów różnych partii i komitetów. Nie znaczy to jednak, że jeśli głosujemy w okręgu np. czteromandatowym, musimy zaznaczyć czterech kandydatów, można tylko jednego. Jeśli jednak postawimy "X" przy większej liczbie kandydatów niż maksymalna liczba, na których można zagłosować, to głos zostanie uznany za nieważny.
Jak głosować w gminie dużej
W gminach większych (ponad 20 tys. mieszkańców) obowiązują wybory proporcjonalne. Można więc zaznaczyć tylko jednego kandydata z jednej listy. Znak "X" przy nazwisku kandydata oznacza, że wyborca głosował na tę listę, a kandydatowi daje pierwszeństwo do otrzymania mandatu. Można postawić znak "X" przy nazwiskach kilku kandydatów z tej samej listy wyborczej, tyle tylko, że nasz głos zostanie policzony na konto tego kandydata, który na liście figuruje najwyżej, a na innych nie. W przeciwieństwie do małych gmin nasz głos będzie nieważny, jeśli postawimy znak "X" przy nazwiskach kilku kandydatów z różnych list.
Te same zasady głosowania obowiązują przy wyborze radnych powiatowych (karta żółta) i radnych sejmiku województwa (karta niebieska).
Jak głosować na wójta, burmistrza, prezydenta
Na karcie różowej znajdziemy kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów. Ich nazwiska będą umieszczone w kolejności alfabetycznej. Znak "X" możemy postawić tylko przy nazwisku jednego kandydata. Wyjątkowo może się zdarzyć, że w gminie został zarejestrowany tylko jeden kandydat. Wtedy na karcie obok jego nazwiska znajdą się dwie kratki "TAK" i "NIE".
Jeżeli w niedzielnych wyborach żaden z kandydatów na wójta, burmistrza lub prezydenta nie uzyska ponad połowy głosów, 26 listopada odbędzie się druga tura wyborów. Wystartują w niej dwaj kandydaci, którzy w pierwszej turze uzyskali najwięcej głosów.
oprac. PD