UWAGA!

Szpiedzy, których nie było

 Elbląg, Szpiedzy, których nie było
fot. Anna Dembińska

"Sobota 16 lipca 1949 roku była piękna i słoneczna. Nic nie zapowiadało tragedii". A jednak... W hali nr 20 Zakładów Mechanicznych im. Świerczewskiego wybuchł pożar. Urząd Bezpieczeństwa torturami wymusił od niewinnych ludzi przyznanie się do podpalenia i szpiegostwa. W stalinowskich więzieniach przesiedzieli lata, niektórzy w celi śmierci. W 69. rocznicę Sprawy Elbląskiej przed pamiątkowym obeliskiem spoczęły kwiaty. W ten sposób współcześni oddali hołd ofiarom sprzed lat. Zobacz zdjęcia.

W nocy z 16 na 17 lipca wybuchł pożar w Zakładach Mechanicznych im. Gen. Świerczewskiego w Elblągu, który zapoczątkował wydarzenia nazywane „sprawą elbląską”. Po pożarze, pod zarzutem sabotażu, Urząd Bezpieczeństwa aresztował ponad 200 osób. Część aresztowanych nie miała żadnych związków z Zamechem, ich areszt miał charakter polityczny. Skazano 31 osób, w tym pięć na karę śmierci. Dwie osoby nie wyszły żywe z więzienia, a w różny sposób prześladowano około tysiąca osób. Był to najbardziej odczuwalny w Elblągu akt stalinowskiego terroru.
       - To historia naszego miasta bardzo nam bliska - mówił dziś (17 lipca) przed obeliskiem Marek Pruszak, przewodniczący Rady Miejskiej w Elblągu. - Prowokacja w czasach stalinowskich wymierzona przeciwko repatriantom francuskim, przeciwko pracownikom Zamechu. Musieli żyć z piętnem szpiegów.
       - Osoby skazane uniewinniono dopiero w 1956 r., po długim czasie więziennej odsiadki - zaznaczył prezydent Elbląga Witold Wróblewski. - Pragnę oddać dziś hołd wszystkim ofiarom Sprawy Elbląskiej. Nasza społeczność pamięta o tamtych wydarzeniach, które są gorzką lekcją funkcjonowania systemu stalinowskiego.
       Z kolei Grażyna Wosińska, autorka pierwszej książki o Sprawie Elbląskiej pt. "Pożar i szpiedzy", twierdzi, że znajomość faktów z tamtych czasów nadal nie jest dostateczna.
       - Porównajmy, jaka jest polityka informacyjna, jeśli chodzi o wydarzenia z roku 1980 czy 1970 - i nie mówię, że to niedobrze - zaznacza. - Jednak wiele osób kojarzy represje PRL z tymi wydarzeniami, a lata 45'-56' w ogóle nie są znane. Krokiem do przodu było odsłonięcie tablicy na siedzibie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i to uważam za sukces tego roku. Mam nadzieję, że coraz więcej o tych latach będziemy mówić.
       Grażyna Wosińska uważa również, że całej prawdy o Sprawie Elbląskiej nigdy się nie dowiemy.
       - Nie przeprowadzono dokładnego śledztwa, w komisji, która sprawdzała ten wypadek nie było specjalistów od pożarnictwa, nikt nie chciał tego wyjaśniać - wskazuje. - Była sprawa instalacji elektrycznej suwnicy, którą naprawiano w nocy i najprawdopodobniej to była przyczyna pożaru lub inna usterka techniczna.
       Dziś przed obeliskiem przy Skwerze Sprawy Elbląskiej przedstawiciele władz miejskich, parlamentarzyści, przedstawiciele służb mundurowych i zwykli mieszkańcy złożyli kwiaty.
      
A

Polub portEl.pl
A moim zdaniem...

Najnowsze artykuły w dziale Wiadomości

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
Reklama