UWAGA!

Historia elbląskich ulic: Od konsumów do kina Meduza (odcinek 62)

 Elbląg, Tak przed wojną wyglądał Instytut Głuchoniemych, w budynku dzisiaj mieści się Komenda Miejska Policji. Na dolnym zdjęciu sala teatralna, która obecnie nie istnieje
Tak przed wojną wyglądał Instytut Głuchoniemych, w budynku dzisiaj mieści się Komenda Miejska Policji. Na dolnym zdjęciu sala teatralna, która obecnie nie istnieje (fot. archiwum autora)

Gdzie znajdowało się milicyjne kasyno, w której willi swoją siedzibę miał Urząd Bezpieczeństwa? Kiedy i gdzie w Elblągu działało kino Meduza? Na jakim budynku przez lata można było podziwiać głowę łosia z wielkim porożem? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziecie w 62. już odcinku „Historii elbląskich ulic”. Kolejne ciekawostki związane z ulicą Królewiecką odkrywa Karol Wyszyński, przewodnik elbląskiego PTTK. 

Naszą ubiegłotygodniową wędrówkę ulicą Królewiecką skończyliśmy na „górce pod zegarem”. Idąc dalej w stronę komendy policji, po lewej stronie mijamy plac Jagiellończyka, po prawej - pusty teren, na którym miała powstać galeria handlowa.
       Na rogu z ul. Płk. Dąbka stoi wybudowany już po 1945 r. duży blok mieszkalny ze sklepami na parterze. W latach 70. mieścił się tu sklep radiowo-telewizyjny, a w latach 80. i 90. - ze słodyczami. Obecnie jest podzielony na szereg sklepów o różnym asortymencie. W budynku od strony ulicy Królewieckiej od lat 70. do końca lat 80. działały tzw. konsumy milicyjne. Wbrew krążącym obecnie pogłoskom były one ogólnodostępne, zwykli mieszkańcy nie mogli kupować jedynie elementów umundurowania. Po likwidacji konsumów w tej części obiektu mieściły się różne placówki handlowe, do niedawna działała tu pierogarnia, która w ostatnim czasie przeniosła się na drugą stronę ulicy. Przez lata naprzeciwko konsumów mieściła się stacja CPN, została zlikwidowana kilka lat temu.
       Idąc dalej ul. Królewiecką, po lewej stronie, niemal na wysokości skrzyżowania z ul. Kopernika nieco w głębi zauważymy ciekawy jednopiętrowy budynek przypominający dawny dwór. A przed przystankiem tramwajowym stoi słup ogłoszeniowy pochodzący jeszcze sprzed 1945 r.
      
       Łoś na szczycie
      
Na rogu z ul. Kopernika mijamy dużą willę. Po 1945 r. mieściła się w niej pierwsza w odzyskanym przez Polskę Elblągu restauracja, później było tu kasyno milicyjne – stołówka. Jeszcze w latach 70. szczyt budynku od strony ul. Królewieckiej ozdabiała głowa łosia z potężnym porożem. Po 1989 r. willę otrzymała NSZZ Solidarność jako rekompensatę za majątek utracony w stanie wojennym. Po kolejnej zmianie właściciela budynek nadal służył jako lokal gastronomiczny, do czasu, gdy wprowadziła się tu szkoła języków obcych, która istnieje do dzisiaj.
       Obok szkoły mieści się pogotowie socjalne. Powstało w 1970 r. jako Izba Wytrzeźwień, żartobliwie określana jako najdroższy hotel w mieście.
      
       Związek Głuchoniemych i policja
      
Nad pogotowiem socjalnym góruje okazały kompleks, w którym mieści się Komenda Miejska Policji w Elblągu. Obiekt powstał w 1914 r. dla potrzeb Związku Głuchoniemych. W 1941 r. uruchomiono tu Państwową Szkołę Inżynierską G. F. Schichaua – (Statliche Ferdinand Schichau Ingenierschule). Zakończyła ona swoją działalność już rok później, bo młodzi mężczyźni potrzebni byli do walki na frontach II wojny światowej. W 1945 r. na krótko gościła tu straż pożarna, w 1946 roku - dom dziecka, a w 1947 r. - publiczna szkoła zawodowa, przeniesiona następnie na ul. Blacharską. W 1950 r. umieszczono w budynku Komendę Powiatową Milicji Obywatelskiej. Wydziały policji mieszczą się tu do dzisiaj.

  Elbląg, Tutaj kiedyś mieściło się milicyjne kasyno, dzisiaj działa szkoła języków obcych
Tutaj kiedyś mieściło się milicyjne kasyno, dzisiaj działa szkoła języków obcych (fot. autor)


       Na zapleczu komendy w parterowej przybudówce w 1957 r. uruchomiono kino „Meduza”. Sala mieściła 190 widzów. Kino działało do 1967 r., po jego likwidacji powstał klub zakładowy z bufetem. Klub przeniesiono następnie do budynku milicyjnego kasyna, a sala kinowa była wykorzystywana na odprawy służbowe.
      
       NOT, Gavroche i Urząd Bezpieczeństwa
      
Po sąsiedzku z komendą policji znajduje się willa, w której obecnie mieści się NOT, czyli Naczelna Organizacja Techniczna. Przed 1945 r. w willi mieszkali między innymi: Tobias Boom - dyrektor wielkiej fabryki tabaki i cygar Loeser & Wolff, a później prof. Guido Leendertz - ordynator Oddziału Wewnętrznego Szpitala Miejskiego w Elblą­gu przy obecnej ul. Żeromskiego.
       W piwnicy budynku przez lata funkcjonował lokal rozrywkowy „Gavroche”. A tuż po wojnie mieścił się w niej... Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Organizatorem tej służby w Elblągu był ppor. Roman Gillow, były jeniec Oflagu, czyli niemieckiego obozu dla oficerów.
      
       Za tydzień kolejne ciekawostki związane z ulicą Królewiecką

WyKa

Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
  • Bolo siedzi cicho bo ... jest na wczasach u swoich Ruskow.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    2
    1
    Krzyśzdrabiną(2015-07-12)
  • Elbląg był kiedyś wspaniałym miastem pełnym interesujących obiektów i miejsc. .. Szkoda, że niewiele z tego zostało a dziś nie powstają już ładne budynki i to dopasowane do stylu i układu otoczenia.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    9
    0
    Zdziśiek(2015-07-12)
  • A jaki ładny był Lwów, Wilno, Druskienniki. .. .Raz zabierają, raz dają, wyobraźcie sobie świat i historię bez Stalina i Hitlera, (jak potraficie). Ot mróweczkami jesteśmy, a pod walcem historii mróweczka ma małe szanse. Tyle, że mróweczki nic nie mówią, a my tak sobie gadamy, piszemy i. .. .. z tego wynika.
  • nie bardzo kumam co było na placu Jagiellończyka bo żaden tu mądry na ten temat nic nie napisał ale jedno jest pewne, Ruscy musieli tu ostro n. a. p. i. e. r. d. a. l. a. ć skoro nic nie pozostało.
  • Jeszcze z tak 350 lat temu na p. Jagielonczyka inkwizycja palila czarownice, a wiec byl to plac tak jak teraz, chociaz funkcje spelnial nieco inne.
  • Przydałoby się więcej informacji o początkach opisanych budowli, czyli czasach przedwojennych, mnie szczególnie interesuje budynek w którym obecnie mieści się szkoła językowa
  • do realista1: twój nik nie pasuje nijak do tego co wypisujesz (twój poziom wiedzy jest żenujący), wracaj do szkoły i rozpocznij edukację jeszcze raz od początku. Acha dopóki nie nabierzesz rozsądku i wiedzy nie ujawniaj swych prawdziwych personaliów, bo staniesz się pośmiewiskiem całego Elbląga.
  • To nie jest szkoła językowa. Autor art. nie jest dziennikarzem. To amator bez nadzoru wydawcy.
Reklama