Elbląska katedra ma bogatą historię, a jej poznanie wkrótce będzie dużo łatwiejsze. Na ukończeniu są prace związane z przygotowaniem przewodnika po elbląskiej świątyni.
- Praca wymagała przede wszystkim zebrania literatury – podkreśla Bartosz Skop, historyk i redaktor przewodnika. - Wykorzystałem źródła archiwalne, a więc te rzeczy, których wcześniej nigdzie nie było, np. kto wykonywał witraże przed wojną i tym podobne... To informacje zebrane z innych publikacji, a jednocześnie „coś nowego” - wyjaśnia elblążanin. Źródłem informacji dla przewodnika stało się m. in. Archiwum Państwowe w Gdańsku.
- Ta publikacja umożliwia lepsze poznanie historii katedry i jej zabytków, jest jednocześnie dobrą pamiątką z wizyty– przekonuje historyk. - Całość jest bogato ilustrowana, znajdziemy tu m. in. bardzo dobre fotografie Mieczysława Jaworskiego i ikonografię archiwalną: miedzioryty, ryciny, przedwojenne fotografie itd. Dla przykładu: wiele elementów wyposażenia pochodzi z innych kościołów, starałem się, omawiając poszczególne obiekty wskazać, skąd one pochodzą. Tak jest choćby w przypadku ołtarza Madonny Szafkowej, który pierwotnie był ołtarzem głównym w elbląskim kościele Mariackim.
W przewodniku znajdzie się wiele informacji dotyczących samej katedry, archidiecezji warmińskiej i Elbląga. Z punktu widzenia historyka, wiele z nich może być zaskoczeniem.
- Przedwojenne witraże katedry elbląskiej, co było dla mnie szokiem, wykonał Vincenz Statz, który był głównym inżynierem budowy katedry kolońskiej. Jego witraże uchowały się do 1945 r., na powojennych zdjęciach widać ich resztki w oknach. Z kolei obecny zespół witraży, projekt Zdzisława Kulikowskiego w wykonaniu Leonarda Brzezińskiego, to jeden z największych takich kompleksów powstałych w Polsce w latach powojennych, co też jest kwestią interesującą. Te witraże stanowią bardzo przemyślany cykl konsekwentnie przedstawiając historię zbawienia – wyjaśnia Bartosz Skop.
- Przewodnik poszedł już do druku, jeśli dobrze pójdzie, część egzemplarzy będzie dostępna przed świętami – zaznacza ks. Marek Piedziewicz z parafii katedralnej. - Pomysł zrodził się w związku ze wzmożonym ruchem w katedrze, zwłaszcza w okresie wakacyjnym, kiedy otwarta do zwiedzania jest wieża katedry. Pierwszym etapem tego typu działań było przygotowanie stałej ekspozycji w kruchcie pod wieżą, gdzie umieszczono przekrojową historię świątyni. Później zrobiliśmy nowe opisy poszczególnych zabytkowych elementów kościoła. Teraz przyszła pora na przewodnik, ostatnie takie opracowanie przygotowali w pierwszej połowie XX w. niemieccy duszpasterze katedry.
Ks. Piedziewicz podkreśla, że w nowym wydawnictwie znajdują się m. in. „rozszyfrowane” zabytki, konkretnie chodzi o wizerunki niektórych postaci.
- Są dwa skrzydła ołtarzowe, które przedstawiają wielu pustelników, okazuje się, że to m. in. św. Maria Egipcjanka czy św. Odylia. Inna ciekawostka: na jednym z ołtarzy, po jego zamknięciu, umieszczony jest piękny obraz Chrystusa jako ogrodnika, którego na co dzień nie zobaczymy. To wszystko bardzo ciekawe dziedzictwo zawarte w zabytkach katedry – mówi duchowny. Zaznacza, że w przygotowaniu publikacji wzięło udział wiele osób, teksty konsultowano w zakresie historii sztuki czy spraw związanych z językiem łacińskim. Książka zawiera także komentarze teologiczne.
Przewodnik będzie zawierał kody QR, można będzie dzięki temu m. in. posłuchać specjalnie przygotowanej prezentacji katedralnych organów, a także kościelnych dzwonów.
W przewodnik będzie można zaopatrzyć się w parafii katedralnej prawdopodobnie jeszcze przed świętami, szczegóły dotyczące jego dystrybucji znajdą się wkrótce na stronie i Facebooku parafii katedralnej.