229 lat temu Sejm Czteroletni uchwalił pierwszą w Europie konstytucję, która do historii przeszła jako Konstytucja 3 maja. W tym roku, z powodu pandemii koronawirusa, miejskie obchody święta zostały ograniczone.
Konstytucja 3 maja – druga na świecie (wcześniej swoją konstytucję zdążyli uchwalić tylko Amerykanie), pierwsza w Europie (następni byli Francuzi) ustawa regulująca ustrój prawny. Można powiedzieć, że była to „konstytucja” w nowożytnym rozumieniu tego słowa. Przypomnijmy: „konstytucją” nazywano też uchwały podejmowane przez sejmy w okresie I Rzeczpospolitej.
Konstytucja 3 maja była próbą reform ustrojowych I Rzeczpospolitej. Wkrótce, po jej uchwaleniu, wybuchła wojna polsko – rosyjska, która zakończyła się II rozbiorem Polski.
Ustawę rządową uchwalił Sejm Czteroletni 3 maja 1791 r., wykorzystując sprzyjającą sytuację prawną i nieobecność wielu posłów opozycji. Praktycznie straciła znaczenie po 14 miesiącach, kiedy król Stanisław August Poniatowski zdecydował się przystąpić do konfederacji targowickiej. Konstytucję uchylił sejm grodzieński 23 listopada 1793 r., który uznał Sejm Czteroletni za niebyły i uchylił wszystkie ustanowione na nim akty prawne.
Jedenaście artykułów konstytucji wprowadzało trójpodział władzy, monarchię dziedziczną, opiekę prawną nad chłopami i mieszczaństwem oraz znosiło liberum veto. Sejm miał być zwoływany co dwa lata; w 1819 r. - Sejm nadzwyczajny miał zmienić konstytucję.
Święto Konstytucji 3 Maja ustanowiono już dwa dni później, 5 maja 1791 r. Podczas zaborów było zakazane. Święto przywrócono w 1919 r., zniesiono w 1951 r. I z powrotem przywrócono w 1990 r. Od 2007 r. 3 maja jest też świętem narodowym Litwy.
W tym roku, ze względu na pandemię koronawirusa, miejskie uroczystości ograniczą się do minimum. O 16.30 odbędzie się msza św. w katedrze pw. św. Mikołaja w Elblągu. Zgodnie z rygorami sanitarnymi w nabożeństwie będzie mogło wziąć udział maksymalnie 100 osób. Msza transmitowana będzie na profilu na Facebooku parafii katedralnej i na profilu FB Miasto Elbląg. Po mszy prezydent Elbląga i przewodniczący Rady Miejskiej złoża kwiaty pod pomnikiem Jana Pawła II.
Telewizja Truso wyemituje także koncert kwintetu Elbląskiej Orkiestry Kameralnej. Premiera o godzinie 10, później koncert zostanie umieszczony na kanałach FB telewizji oraz Miasto Elbląg.