UWAGA!

Zwolnienia nauczycieli. Jest się czego bać?

 Elbląg, Zwolnienia nauczycieli. Jest się czego bać?
fot. Anna Dembińska

Co dziesiąty matematyk w elbląskich szkołach podstawowych przekroczył wiek emerytalny. Jak wygląda sytuacja w przypadku nauczycieli języka polskiego, języka angielskiego i innych obcych języków nowożytnych? Popatrzyliśmy na niektóre wskaźniki w oświacie w Elblągu.

W ostatnich dniach grudnia ubiegłego roku minister edukacji narodowej zapowiedział, że trzeba będzie pomyśleć o zwolnieniach nauczycieli. Na początku roku posłanka Nowej Lewicy Monika Falej na konferencji prasowej w Elblągu zaproponowała ministrowi, żeby zwolnił się sam.

Postanowiliśmy bliżej przyjrzeć się sytuacji w Elblągu. Urząd Miejski poprosiliśmy o dane (okres wrzesień - grudzień 2022 r.) dotyczące nauczycieli języka polskiego, matematyki, języka angielskiego i pozostałych obcych języków nowożytnych w szkołach prowadzonych przez elbląski samorząd. Dla potrzeb niniejszego tekstu przyjęliśmy, że jeden nauczyciel pracuje w jednej szkole (chyba, że zaznaczyliśmy inaczej). Pod lupę wzięliśmy: 16 szkół podstawowych, 2 Specjalne Ośrodki Szkolno-Wychowawcze, 11 szkół ponadpodstawowych oraz Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego. Zespół Szkół i Placówek Sportowych liczymy jako dwie szkoły: Sportową Szkołę Podstawową nr 3 i IV Liceum Ogólnokształcące.

Jeżeli zsumujemy liczbę nauczycieli (przypominamy o założeniu, że jeden nauczyciel pracuje w jednej szkole) języka polskiego, matematyki, języka angielskiego i pozostałych obcych języków nowożytnych otrzymamy liczbę - 461. Z tego 16 osób jest w wieku emerytalnym (co stanowi 4,4 proc. nauczycieli), a 62 spełnia warunki do przejścia na świadczenie kompensacyjne, co stanowi 17 proc. nauczycieli. Świadczenie kompensacyjne przysługuje nauczycielom, którzy mają odpowiedni wiek (w 2022 r. 55 lat dla nauczycielek i 59 lat dla nauczycieli) oraz odpowiedni staż pracy w oświacie.

Jak ta statystyka wygląda w podziale na nauczycieli poszczególnych przedmiotów przedstawia poniższa grafika.

 

 

Najgorsza sytuacja jest w przypadku nauczycieli matematyki - 8 proc. z nich przekroczyło wiek emerytalny, więcej niż co piąty. spełnia warunki, aby przejść na świadczenie kompensacyjne. Niewiele lepiej jest w przypadku polonistów: 5 proc. nauczycieli tego przedmiotu przekroczyło wiek emerytalny, a co czwarty mógłby przejść na świadczenie emerytalne.

Warto też spojrzeć na tę statystykę w rozbiciu na szkoły podstawowe (16), ponadpodstawowe (11), Specjalne Ośrodki Szkolno - Wychowawcze (2) i CKZiU (1). Potężny problem jest z matematykami. W szkołach podstawowych co dziesiąty matematyk przekroczył wiek emerytalny, co piąty nabył uprawnienia do przejścia na świadczenie kompensacyjne. Tylko trochę lepsza sytuacja jest z polonistami: co czwarty nabył prawa do przejścia na świadczenie kompensacyjne. Sytuację w szkołach podstawowych przedstawiamy na wykresie poniżej.

 

 

W szkołach ponadpodstawowych sytuacja wygląda trochę lepiej - tylko 20 proc. polonistów 17 proc. matematyków mogłoby zrezygnować z pracy i przejść na świadczenie kompensacyjne. Szczegóły na wykresie poniżej.

 

 

Pewną ilustracją wieku nauczycieli w elbląskich szkołach jest też informacja o ich stopniach awansu zawodowego. Najwięcej jest nauczycieli dyplomowanych - 364 (84,45 proc.), mianowanych - 43 (9,98 proc.), „początkujących“ (nie jest to stopień awansu) - 24 (5,57 proc.). I gwoli wyjaśnienia: nauczycielem początkującym bywa się 3 lata i 9 miesięcy (4 lata szkolne; wyjątki dopuszczają rok krócej), po czym można uzyskać awans (i podwyżkę pensji) na nauczyciela mianowanego. Na uzyskanie awansu nauczyciel początkujący ma sześć lat. Po przepracowaniu kolejnych 5 lat i 9 miesięcy (6 lat szkolnych; wyjątki dopuszczają rok krócej) nauczyciel mianowany może się ubiegać o awans na nauczyciela dyplomowanego. I na tym się kończą awanse (i możliwości podwyżek) jeżeli chodzi o sferę „czystego nauczania“. Oczywiście nauczyciel może startować w konkursach na dyrektora placówki oświatowej, jednak nie jest to już działalność „czysto nauczycielska“.

Z powyższych liczb widać, że nie ma wymiany pokoleniowej - w omawianej grupie dominują nauczyciele z dużym stażem przy tablicy - a „nowa krew“ w oświacie cieknie wąskim strumykiem.

Pozostaje kwestia - czy dla wszystkich nauczycieli jest praca? Tzw. „pensum“ czyli tygodniowa liczba godzin obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych dla nauczycieli wynosi 18. Trzeba też pamiętać, że w przypadku wspomnianych przedmiotów praca nauczyciela nie zaczyna i nie kończy się przy tablicy. Pozostaje praca domowa: przygotowanie lekcji, sprawdzenie prac klasowych, prac domowych itp. Tymczasem... Na wykresie poniżej pokazujemy średnią liczbę godzin danego przedmiotu na nauczyciela w rozbiciu na poszczególne typy szkół (szkoły podstawowe, licea, pozostałe szkoły ponadpodstawowe)

 

 

Oczywiście trzeba pamiętać, że przedstawione liczby to średnia. W danej szkole poszczególni nauczyciele mogą mieć różną liczbę zajęć lekcyjnych z danego przedmiotu. Najczęściej pensum dopełniane jest zajęciami z innych przedmiotów. Polonista w ramach etatu może prowadzić np. zajęcia z języka polskiego dla dzieci z Ukrainy lub dzieci powracających z zagranicy lub uczyć historii, albo informatyki. Matematyk też może uczyć informatyki lub techniki. Anglista pensum uzupełnia w klasach I - III (edukacja wczesnoszkolna) lub zajęciami na świetlicy. Jest też przypadek, kiedy anglista jest też germanistą. Nauczyciel uczący innych języków nowożytnych uczy też informatyki. A to tylko niektóre przykłady z elbląskich podstawówek.

Z ciekawostek - nie wliczamy tutaj CKZiU oraz SOSW. Najmniej godzin lekcyjnych z języka polskiego na nauczyciela przypada w Szkole Podstawowej nr 11 (55 godzin na 5 nauczycieli). Matematyka - najmniej w Szkole Podstawowej nr 8 (20 godzin na 2 nauczycieli). Język angielski: najmniejsza średnia w Szkole Podstawowej nr 12 (78 godzin na 8 nauczycieli) i SP nr 15 (39 godzin na 4 nauczycieli). Jeżeli chodzi o największą liczbę godzin z poszczególnych przedmiotów to liderem jest I Liceum Ogólnokształcące: 4 polonistów „dzieli się“ 87 godzinami języka polskiego, 4 matematyków - 95 godzinami matematyki, 6 anglistów ma do podziału 147 godzin lekcyjnych.

Drugim językiem obcym nauczanym w elbląskich szkołach podstawowych jest język niemiecki. W wybranych podstawówkach są też prowadzone lekcje języka hiszpańskiego, rosyjskiego i włoskiego. Licea? W I, II i III LO odbywają się lekcje z języka francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego, rosyjskiego i włoskiego. W IV - niemieckiego i hiszpańskiego. W pozostałych szkołach ponadpodstawowych można się uczyć głównie języka niemieckiego, w niektórych szkołach - rosyjskiego.

Warto też spojrzeć na statystyki dotyczące nauczycieli, którzy w danej szkole nie mają całego etatu. Takich osób jest 44. W rozbiciu na poszczególne przedmioty wygląda to następująco:

 

 

Na podstawie przytoczonych danych można zaryzykować twierdzenie, że w elbląskich szkołach (przynajmniej w przypadku analizowanych przedmiotów) zmniejszenie liczby nauczycieli wymusi... biologia. Mówiąc wprost - nauczyciele przejdą na zasłużoną emeryturę. Praca przy tablicy nie jest już na tyle atrakcyjna i w perspektywie kilku lat można się pokusić o przypuszczenie, że nauczycieli będzie brakować.

SM

Najnowsze artykuły w dziale Społeczeństwo

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
  • Jak komentarze w odczuciu redakcji ''nie takie '' to się robi bum i znikają. Tak jak pod artykułem o WOSP. Tak więc wstrzemiężliwości w pisaniu obywatele, a jeśli już to w duchu opozycyjnym pisać.
  • Trzeba było jeszcze rozkminic nauczycieli przedmiotów zawodowych w branzowkach i technikach. Tam dopiero są braki kadrowe.
  • System nauczania w Polsce to dno i chlew. Pruski system, który produkuje niewolników. Tam nie ma wiedzy praktycznej... a teraz robią wszystko, żeby szkoła wyglądała jak melina. Nikt mądry nie pojdzie być nauczycielem.... nie za takie grosze.
  • No mozna sie tez pokusic o inny wniosek ale zaprzyjazniony portel wyciaga tylko wnioski bezpieczne. Otoz nauczyciele dobrze sie trzymaja posad dla mlodych nie ma miejsca a jak jest dostaja niepelne etaty. Poza tym sa jeszcze osoby ktore maja sile i chca a potem maja pierwsze praktyki i dziekuja za uczestnictwo praca z mlodymi ludzmi nie jest dla kazdego. Zwlaszcza ze zatobki nie sa tu zadna forma gratyfikacji szczegolnie w Elblagu.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    28
    5
    Kokosz(2023-01-23)
  • Chciałbym zrozumieć, jeżeli znajdą się ''nie takie grosze'' to co będzie inaczej ? System nauczania '' się zmieni ? Dofinansowani nabędą z punktu ''wiedzy praktycznej'' ? Szkoła przestanie wyglądać jak ''melina '' i ''produkować niewolników '' ? Waść chyba nie nadążasz za własnymi wątkami, konkluzje też jakby z czapki.
  • Naoglądałeś się YT i mądraliński. Dziedzic Pruski Wawrzyniec Pruski polski dziedzic :)
  • Czyli Twoje dzieci nauczają same tępaki ciekawa teoria.
  • Inwizytor czarnek tak zreformuje system nauczania zeby przedmiotem wiodacym byla religia.
  • Komuna się skończyła i nie ma nakazu pracy w szkolnictwie.
  • Nauczyciele przedmiotów zawodowych należy pamiętać mają zwiększone pensum do 20 godz. , przy pensji niezmienionej, co spowodowało, że pensja jest parę tysięcy rocznie mniejsza (no tak, ale nierobom nie płaćmy!). To kto przyjdzie uczyć zawodu, tu dopiero będzie pogrom, i tak już emeryci uczą, jaki informatyk przyjdzie do pracy za najniższa krajową? A i tak nauczyciel ze stażem ponad 20 letnim ma niecałe 700 zł więcej od minimalnej, no to kto chętny do szkoły. Trzeba tylko spełnić wymagania postawione prze kuratoria odnośnie kwalifikacji i droga wolna, cóż to takiego. Tyle wolnego będziecie mieli, i pojedziecie w najtańszym okresie na urlop, wtedy, kiedy wy będziecie chcieli, a nie kiedy wam narzucą. Zapraszamy do pracy.
  • Napisz jakie lacznie pobierasz wynagrodzenie wszystkie skladniki kwota netto pamietaj zeby dodac wszelkie dodatki premie trzynastki oraz dodatki na swieta lacznie z prezentami w postaci bonow itp. Nie pomijaj dodatkowej kasy za dodatkowe zajecia i godziny bo o nich nie wiem dopiero potem podziel to na 12 i wychodzi wynagrodzenie. Uuuuu wiecej niz najnizsza? Pytanie ile to godzin tobie zajmuje mniej niz etat a moze wiecej. Nie liczysz dla mnie ja to juz wiem liczyszz dla Siebie. Moze trudno uwierzyc ale komuny juz nie ma a na osoby ambitne czeka caly swiat wiec moze pora znalezc inna prace? Przeciez kazda jest lepsza od tej. Jak pokazuja statystyki najwiecej starych pierdzieli uczy wiec to tych pokrzywdzonych z tym malym dodatkiem to pora moze isc do jakiejs innej pracy. Na probe chociaz porownac czy na kasie w biedronce albo pakujac meble u... ojcika zarobisz wiecej niz np. elektryk lub hydraulik albo malarz; D Pamietaj tez zeby nie obrazac nikogo bo to sa osoby ktore mialy krotsza droge w edukacji za ktora tobie zaplacily. Chyba ze uwazasz ze za studia starczylo z podatkow twoich rodzicow, no niestety nie.
  • Zastępy nowych nauczycieli nie brakuje
Reklama