W dzisiejszym odcinku naszego cyklu odwiedzamy gminę Miłoradz i Lichnowy, które w latach 1975-98 należały do województwa elbląskiego. O historycznych ciekawostkach opowiada Karol Wyszyński, przewodnik elbląskiego PTTK.
Miłoradz
Jest siedzibą władz gminnych. Zgodnie z umową zawartą w 1282 r. w Miliczu (obecnie woj. dolnośląskie) wieś oraz przyległy teren zostały podarowane zakonowi przez księcia pomorskiego Mściwoja II (1220-1294). Miłoradz został lokowany na prawie chełmińskim w 1321 r. przez wielkiego mistrza Wernera von Orsena (1280-1330). W I połowie XIV w. miał powstać tu murowany dwór obronny podległy prokuratorowi, dwór ten został dwukrotnie obrabowany w 1410 i 1454 r.
We wsi znajduje się kościół pw. św. Michała Archanioła, wzniesiony w XIV w. Do budynku przylegała w przeszłości dzwonnica, która spłonęła w 1858 r., obecna została pobudowana w 1863 r., dzwonnica jest nieco oddalona od budynku.
W samej świątyni znajduje się ołtarz główny z 1682 r. z obrazem przedstawiającym patrona kościoła walczącego ze smokiem, figury św. Piotra oraz św. Kazimierza, ambona z 1777 r., krucyfiks z XIV w. w bocznej nawie ołtarz przedstawiający Madonnę z Dzieciątkiem, która wręcza różaniec św. Dominikowi. Wyposażenie kościoła stanowią elementy zarówno pochodzące z okresu gotyku jak i baroku Natomiast dawny dzwon z tego kościoła podarowany przez wielkiego mistrza Winricha von Kniprode (ok. 1310-1382) możemy podziwiać w zamku malborskim, tak samo postać tego wielkiego mistrza wśród trzech innych.
Obecna nazwa wsi Miłoradz została nadana po 1945 r., do tego czasu określana była jako Mielenz.
Pordenowo
To wieś w gminie Lichnowy w powiecie malborskim. Po raz pierwszy źródła mówią o niej w 1622 r. Zasiedlona była przez menonitów, którzy posiadali tu swój dom modlitewny i była częścią wsi Lichnowy. Na początku XIX w. wzniesiono tu drewnianą świątynię, o skromnym jak u mennonitów wyposażeniu, która została rozebrania po 1945 r. Pozostałości po cmentarzu znajdują się obecnie kilkadziesiąt metrów dalej na utworzonym przez stowarzyszenie „Forum” lapidarium.
Wartym obejrzenia jest też dom podcieniowy z XIX w. Ustawiony na ceglanej podmurówce drewniany wypełniony żółtą cegłą, z wystawką wspartą na 6 słupach, posiada bogate dekoracje w postaci laubzekinów. Drugi dom drewniany, również na ceglanej podmurówce z piętrową werandą, również ma ciekawe zdobienia.
W 1893 r. uruchomiono połączenia kolei wąskotorowej łączącej Lichnowy i Nowy Dwór Gdański. We wsi jeszcze w XX w. istniał przystanek osobowy tej kolei.
Do 1945 r. wieś nosiła nazwę Pordenau, która po wojnie została spolszczona.