Jak dawniej nazywało się Marzęcino? Kto w nim mieszkał? Jakie są losy tej miejscowości? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziecie w najnowszym odcinku „Historii okolic Elbląga”. Oprowadza, jak co tydzień, Karol Wyszyński, przewodnik elbląskiego PTTK.
Marzęcino powstało jako wieś rybacka i znajdowało się niegdyś bliżej Zalewu Wiślanego. Z kolei Keitlan była wsią rolniczą założoną w XVII w. przez olędrów, czyli mennonitów. Po inkorporacji Prus Królewskich do Polski przez Kazimierza Jagiellończyka dawny teren Jungfer został mocą przywileju królewskiego nadany Elblągowi. W latach 1920-1939 Marzęcino należało do Wolnego Miasta Gdańska.
Miejscowość zabudowana jest potrójną ulicówką, czyli budynkami z jednej lub dwu stron drogi, która wyglądem przypomina miejską ulicę. Zabudowania zwrócone są frontami do Kanału Panieńskiego. Do dzisiejszych czasów zachowały się dawne budynki z charakterystycznymi dla Żuław zdobieniami, przetrwały też zabudowania dawnej mleczarni funkcjonującej również w czasach PRL.
Anioły z trąbami
Kościół w Marzęcinie – o budowie ryglowej (mur pruski) - pochodzi z XIX w. Jest świątynią katolicką pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, w przeszłości był świątynią ewangelicką, postawioną w miejscu poprzednio kilku istniejących kościołów, zniszczonych przez pożary. W świątyni znajduje się XIX-wieczny ołtarz główny, prospekt organowy z dmącymi w trąby aniołami, świecznik z XVIII w. Wokół świątyni znajduje się cmentarz parafialny. Obok ewangelików mieszkali tu też mennonici, obecnie obok katolików zamieszkują grekokatolicy, przesiedleni tu w ramach akcji „Wisła”.
Śluza i przepompownia
Pomiędzy Marzęcinem a miejscowością Osłonka (Grenzdorf A) - położoną bezpośrednio nad odnogą Wisły Szkarpawą - znajdują się pozostałości dawnej śluzy powstałej w 1884 r. Zachowała się też tablica z częściowo czytelnymi nazwiskami: kapitana wałowego Boenchendorfa i inspektora wałowego Goettera. Miejsce to pełniło również rolę wrót sztormowych, tędy przebiegał kanał do Szkarpawy. Po wykonaniu dodatkowych obwałowań oraz nowej przepompowni w Osłonce w 1943 r. osuszono ten teren. Uzyskano w ten sposób dodatkową powierzchnię pod uprawy rolne.
Przy ujściu rzek Nogatu, Szkarpawy i Kanału Panieńskiego znajduje się przepompownia. W 1945 r. wysadzili ją cofający się żołnierze niemieccy. Po odbudowie w 1949 r. przystąpiono do ponownego osuszania terenu. Dzisiaj przepompownia w Osłonce wraz z pompami w Rybinie ma wydajność 20 tys. litrów na sekundę.
Szkarpawa
Szkarpawa jest odnogą Wisły i wpada do Zalewu Wiślanego, od niej w Rybinie (do 1945 Fischerbabke) oddziela się Wisła Królewiecka. Szkarpawa niegdyś zwana była Wisłą Elbląską. Na całej swej długości jest żeglowna i ma 2,5 m. głębokości. Jest to najkrótsza droga wodna z Gdańska na Zalew Wiślany, która zaczyna się od śluzy Gdańska Głowa. Na rzece gniazduje wiele gatunków ptaków, można tu też spotkać bobry.