Chciałoby się powiedzieć, że spacerując po Starym Mieście przenosimy się w czasie do przedwojennego Elbląga. Choć wznoszące się co rusz kamienice są dostojne, mają „starówkowy” charakter, to daleko im do tych prawdziwych budowli sprzed lat. Zobacz zdjęcia nowych kamienic.
Urzeczona nowymi kamienicami postawionymi tuż przy Bramie Targowej, w obrębie ulic Stary Rynek -Studzienna-Kuśnierska, postanowiłam sprawdzić „zawartość cukru w cukrze” - ile te budynki mają wspólnego z dawnym Elblągiem? Okazuje się, że niewiele. Wyglądają ładnie, są stylizowane na stare budownictwo, ale próżno szukać w architekturze Starego Miasta prawdziwej perełki, wiernie odwzorowanej.
Okazuje się, że zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego (Uchwała Nr XXIX/525/97 Rady Miejskiej w Elblągu z dnia 27 listopada 1997 r. oraz późniejsze zmiany) zabudowa nie musi ściśle odnosić się do historii, więc przeciwnie – powinna nosić znamiona czasu, w którym powstała.
- W zakresie uwarunkowań konserwatorskich dla odbudowy przestrzeni staromiejskiej plan zagospodarowania przestrzennego opiera się w zasadzie na szczegółowych wytycznych konserwatorskich opracowywanych sukcesywnie od 1983 roku dla poszczególnych bloków zabudowy przez ówczesnego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Elblągu Marię Lubocką-Hofffmann - wyjaśnia Mirosław Jonakowski, Miejski Konserwator Zabytków.
Podstawowe ustalenia zawarte w planie dotyczą głównie konieczności poprzedzenia procesu inwestycyjnego badaniami archeologicznymi i architektonicznymi. Ważne jest odtworzenie planu poziomego miasta średniowiecznego w zakresie frontowych linii zabudowy, wielkości parcel oraz rzutów domów; odtworzenie charakteru zabudowy pierzejowej wraz z jej gęstą strukturą przestrzenną, skalą i pulsującą wysokością poszczególnych elementów oraz rysunku sylwety miasta zbliżonego do historycznego – głównie poprzez budowę nowych domów o tradycyjnych gabarytach oraz harmonijne zestawienie nowej zabudowy z dawną architekturą monumentalną. Możliwe jest projektowanie nowych kamienic w indywidualnych, współczesnych formach architektonicznych, eliminujących styl historyzujący - dopuszczono możliwość stosowania historycznego detalu w sposób nie sugerujący, że kamienica jest obiektem zrekonstruowanym lub oryginałem z określonej epoki stylowej. Projektowana architektura musi nosić znamię czasu i miejsca, w którym powstała, a jednocześnie wykazywać się uniwersalnymi walorami estetycznymi.
- Nowa zabudowa winna nawiązywać do historycznej jedynie w zakresie rzutu i skali, zaś jej forma architektoniczna stanowić ma wyraz współczesnych rozwiązań formalnych, strukturalnych i materiałowych - tłumaczy Mirosław Jonakowski i dodaje: - W ramach tak określanych zasad autentyzmu przewidziano, jako celową niekonsekwencję rieglowskich wartości autentyzmu, rekonstrukcję in situ kilkunastu kamienic z różnych epok stylowych w celu pokazania historycznej architektury miasta. Rekonstrukcje te miały z jednej strony ukazywać świetność architektoniczną historycznego Elbląga, z drugiej „stworzyć napięcie emocjonalne pomiędzy architekturą nową i dawną”.
Wydaje się więc, że inwestorzy mają dowolność w projektowaniu kamienic na Starym Mieście.
- Każda inwestycja związana z realizacją nowej zabudowy na obszarze Starego Miasta w Elblągu poprzedzona jest szczegółowymi wytycznymi konserwatorskimi opartymi na wynikach badań archeologicznych i architektonicznych oraz analizie dostępnych materiałów ikonograficznych. W oparciu o takie wskazania powstaje w pierwszej fazie projekt koncepcyjny, który po uzgodnieniu konserwatorskim stanowi podstawę do opracowania projektu budowlanego i wykonawczego - uściśla konserwator zabytków. - Wytyczne konserwatorskie dotyczą szeregu kwestii związanych m.in. z zagospodarowaniem przestrzennym danego zespołu zabudowy, jego funkcją, odsłoniętymi i zachowanymi reliktami dawnej architektury, formami architektonicznymi nowoprojektowanych domów oraz materiałami użytymi do ich budowy.
Ile dzisiejszych kamienic przypomina te sprzed wojny?
- Trudno określić - odpowiada Jonakowski. - Generalnie, wszystkie kamienice projektowane są w nowych, współczesnych formach, które nawiązują do starej zabudowy jedynie w zakresie rzutu i skali zabudowy. Realizowane pojedyncze rekonstrukcje obiektów odnoszą się z kolei do okresu największej świetności danego obiektu, a nie jego formy sprzed 1945 r. Bezpośrednie nawiązanie do okresu przedwojennego stanowią zatem jedynie nieliczne zachowane kamienice, jak np. przy ul. Św. Ducha, Mostowej i Garbary.
W kwartale, o którym wspomniałam jest jedna kamienica, która przypomina tę sprzed lat.
Moim zdaniem, takich podobieństw powinno być zdecydowanie więcej. Nie zmienia to faktu, że elbląskie Stare Miasto jest piękne. Choć stare tylko z nazwy.
Ciekawy tekst
A może stworzyć dział ukazujący obecne budynki i ich przodków-jak na zdjęciu Oli?????
kto ma niech nadsyła ciekawe zmiany lub odtworzenia
pzdr
Dziwne, że wymieniane jest tu nazwisko Marii Lubockiej-Hofmann w pozytywnym kontekście. Każdy średnio zorientowany w problemach odbudowy Starego Miasta w Elblągu dobrze wie, że działalność tej osoby przyniosła wiele wymiernych szkód, począwszy od wstrzymania odbudowy Starego Miasta w drugiej poł. XIX w. na kilka dobrych lat, poprzez błędne decyzje i jakiś atawistyczny wręcz upór. Upór w sprawie np. numeracji kamienic, czego przykładem jest ta zamieszczona na zdjęciu. Zawsze było u elbląskich znawców zabytków wiadomo co znaczy Kowalska 10,pod jakim numerem był Dom Octowy, czy Pod Wielbłądem etc. Proszę zobaczyć jaki dzisiaj ma numer ta kamienica ze zdjęcia. .. Przecież kilka lat trwał absurdalny spór o to, czy na Bramie Targowej ma być zegar, czy nie (!!) - bo ta pani upierała się, że nie powinno być tego zegara, gdyż tam nigdy nie był (!) Ta pani upierała się, że odkryte fundamenty mają być dalej wykorzystane - proszę zapytać właściciela lokalu Pod Aniołami co na ten temat sądzi i jaki ma dzisiaj z tego uporu problemy. Proszę zobaczyć jak dzisiaj wyglądają ulice zbudowane z kostki strzegomskiej (Wigilijna, Wodna, Zamkowa etc. ) załatwionej przez tą panią. Nie mówiąc o jej książce Stare Miasto, naszpikowanej wieloma merytorycznymi błedami.
Czy bardziej podoba się nam Stare Miasto w Gdańsku, czy w Elblągu? Ja jestem zdania, że ciekawszy jest Gdańsk, z powodu wiernej rekonstrukcji zabudowy historycznych ulic Długiej, Długiego Targu, Mariackiej i innych. Chociaz i w Gdańsku nie wszystko odtworzono w zgodzie ze stanem faktycznym sprzed 1945 roku. W Elblągu jest jeszcze ponad 50 proc. Starego Miasta do odbudowania. Jest też wiele obiektów, które można odwzorowac zgodnie z ich gotycką, renesansową lub barokową formą. Wiadomo, ze większośc swietnych kamienic naszego Starego Miasta to gotyckie kamienice, którym pózniej nadawano renesansową lub barokową formę. Nb. nie wiem dlaczego niektóre projekty pochodzą spod ręki prof. Szczepana Bauma (np. kontrowersyjny ratusz). Baum był jednym z pierwszych architektów z wojewódzkiego Gdańska, który planował jeszcze w latach 60.zabudowę obszaru staromiejskiego w Elbląga blokami i wieżowcami w stylu sąsiedniego Nowego Miasta, postulując skuteczne zatarcie historycznego charakteru tej wspaniałej dzielnicy. Przedstawiał swoje modyfikowane projekty w różnych wersjach, na szczęście nigdy nie udało się ich zrealizowac. Podziękujmy temu panu, on nic dobrego u nas nie stworzy.
Tylko nazwa ta sama reszta to kolejna beznadziejna replika w dodatku z białego pustaka! Dla jednych - starówka, dla innych - atrapa www.portel.pl
Wowka
Żeby nasz estare miasto nabrało wygladu uwazam że jak najszybciej należałoby odbudować starą studnie Neptuna która niewątpliwie zwiększyłaby atrakcyjność starego miasta była taka koncepcja żeby za katedrą wywalić kasę i wybudować nowa fontannę to bzdura na resorach gorąco zachęcam do przemyślenia tej koncepcji może powołac społeczny komitet odbudowy studni Neptuna niewątpliwie piękna atrakcja i miejsce spotkań proszę spojrzeć na stare zdjęcia miasta wygladało to okazale
Zgadzam się w 100% z przedmówcą - ta maskarada na starówce to spuścizna po rządach p. Lubockiej-Hofmann.
Ale i tak chyba powinniśmy się cieszyć, że nie udał się jej zrealizować wszystkich swoich chorych pomysłów.
Tak na marginesie pamiętacie autora pomysłu co by ze starówki zrobić blokowisko. Te bloki miał "zniwelować" ówczesny kościół św. Mikołaja - podpowiadam: to jeden z projektantów który miał duży wkład w obecny kształt elbląskiej starówki.
do Tubylec 1 - widzę, że twój post wskoczył prędzej niż mój - ale i tak należ się tobie brawa za prawidłową odpowiedź! Tak, tak ten pan od bloków to wszędzie wychwalany prof. Baum!
Tak na marginesie - co do nowego ratusza to Baum zrobił tylko koncepcję, a resztę kończyła jakaś babeczka.
Dyskusja dyskusją, ale ciekawe Kiedy Pan Prezydent Elbląga nagrodzi wreszcie autentycznych Twórców odbudowy Starego Miasta w Elblągu - Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Elbląskiej " Jaszczur " i bezpośrednich sprawców całego Projektu : śp. Henryka Bagińskiego - Maurycego Fedyka - Włodzimierza Mielnickiego. Poprzednie władze omijały tych Panów szerokim łukiem, więcej, wcieliły w życie cichy plan - zakazu zatrudniania tychże na strategicznych stanowiskach w mieście !.
moim zdaniem należałoby jak najszybciej dobudować studnię Neptuna która zwiększyłaby atrakcyjność miasta można powołać by nawet społeczny komitet odbudowy studni Neptuna nie tak dawno ktos postulował budowę nowej fontanny za katedra to totalna bzdura na starych zdjeciach studnia Neptuna wyglądała bardzo okazale i byłaby miejscem spotkań turystów i wycieczek a miasto nabrało by starego charakteru i podkreśliło by związek Elblaga z morzem
to znaczy że cenzura dalej działa jak za komuny pisze dziś drugi komentarz na temat odbudowy studni Neptuna na starym mieście niestety zaden się nie ukazał prawdopodobnie komuś to nie na rękę
