Trzeci dzień (10 czerwca) 13. Letnich Ogrodów Polityki to m.in. rozmowa o polskim tabu, w której wezmą udział prof. Zbigniew Mikołejko i prof. Krystyna Skarżyńska. Po spotkaniu znakomity film dokumentalny pt. „Szwedzka teoria miłości” o naszych sąsiadach zza Bałtyku i tematach, których w kontekście tego kraju do tej pory się nie poruszało. Późnym wieczorem hipnotyzujący spektakl plenerowy w wykonaniu Teatru Formy pt. „Pandora”. Wstęp wolny.
O godz. 18.30 w Pubie Specjal spotkanie z prof. Krystyna Skarżyńską i prof. Zbigniewem Mikołejką „Polskie tabu", prowadzenie: red. Ewa Wilk
Krystyna Skarżyńska - psycholog społeczna, kierownik Katedry Psychologii Społecznej Uniwersytetu SWPS oraz Pracowni Psychologii Politycznej w Instytucie PAN, członek Komitetu Nauk Psychologicznych PAN. Zajmuje się analizą zachowań oraz postaw społecznych i politycznych, zwłaszcza w kontekście zadowolenia z życia i z społeczno-politycznego status quo. Autorka licznych publikacji w czasopismach naukowych i kilkunastu książek, m.in. „Spostrzeganie ludzi” (1981), „Psychospołeczne aspekty decyzji alokacyjnych” (1985), „Konformizm i samokierowanie. Struktura wartości i funkcje” (1991), „Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej” (2005) i innych.
Zbigniew Mikołejko - historyk religii i filozof, eseista, kierownik Zakładu Badań nad Religią w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, profesor Warszawskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej im. Bolesława Prusa. Opublikował ponad osiemset tekstów w dziewięciu językach. Jest autorem wielokrotnie wznawianych tytułów książek, m.in. : „Elementy filozofii” (1998), „Mity tradycjonalizmu integralnego” (1998), „Emaus oraz inne spojrzenia do wnętrza Pisma” (1998), „Żywoty świętych poprawione” (2001), „Śmierć i tekst. Sytuacja ostateczna w perspektywie słowa” (2001), „W świecie wszechmogącym. O przemocy, śmierci i Bogu” (2009), „W świecie wszechmogącym. O przemocy, śmierci i Bogu i innych” (2012), „We władzy wisielca, t. 2: Ciemne moce, okrutne liturgie ” (2014) i innych . Opatrzył posłowiem lub wstępem dzieła wybitnych teologów, filozofów i historyków, jak również głośne powieści o tematyce religijnej np. „Kod Leonarda da Vinci” Dana Browna. Publikował m.in. na łamach „Gazety Wyborczej”, „Literatury na Świecie”, „Newsweeka”, „Res Publiki Nowej”, „Rzeczpospolitej”, „La Sicilia”, „Twórczości”, „Tygodnika Powszechnego”, „Uncaptive Minus” i innych.
O godz. 20 w sali „U św. Ducha” Biblioteki Elbląskiej pokaz filmu „Szwedzka teoria miłości” (The Swedish Theory of Love), reż. Erik Gandini, Szwecja 2015, 90 min
W 1972 roku w Szwecji partia socjalistyczna opublikowała manifest „Family of the Future”, nakreślających wizję świata wolnych, równych ludzi, w którym znikną wszelkie więzy zależności ekonomicznej. Kobiety miały wyzwolić się spod władzy mężczyzn, starsi nie musieli już polegać na dobrej woli dorosłych dzieci, a najmłodsi zyskiwali pełnię praw i opiekę państwa. Reżyser przygląda się dzisiejszej Szwecji i pokazuje wielowymiarowe konsekwencje wprowadzenia wywiedzionych z ducha 1968 roku rozwiązań. Okazuje się, że niezależność – podstawowa wartość u naszych zamorskich sąsiadów – ma swoją ciemną stronę. Dziś aż jeden na czterech Szwedów umiera samotnie, a zdarza się, że ciała samotnie zmarłych znajdowane są dwa lata po ich śmierci. Szwedki są największą grupą wśród klientek banku nasienia. Pragną potomstwa, ale nie są w stanie zbudować trwałej relacji z partnerem, bo wymaga ona kompromisów i wyrzeczeń. Film jest brawurowo zrealizowanym kalejdoskopem tego bliskiego, a zarazem bardzo egzotycznego z polskiej perspektywy kraju. To prawdziwe laboratorium przyszłości, przypominające niekiedy dystopijne filmy SF. Kontakty ludzkie realizowane za pośrednictwem organizacji społecznych, brak socjalizacji, ucieczka przed wszelkimi trudnościami, zanik umiejętności interakcji, niechęć do obcych (Szwecja to kraj, gdzie imigranci integrują się zdecydowanie najwolniej w Europie) – to wszystko ciemne strony kraju, który często stawiamy sobie za wzór. Zygmunt Bauman, pojawiający się w filmie, nie szczędzi Szwedom gorzkich słów. Państwo zapewnia im wszystko, oprócz umiejętności bycia z innymi ludźmi. Film pokazuje także uciekinierów z pozbawionego ludzkiego ciepła raju – lekarza, który dopiero w Etiopii odnalazł sens życia czy dziwaczną sektę lubującą się w orgiach urządzanych na leśnych polanach…
Film nie daje prostych odpowiedzi – każdy sam musi sobie odpowiedzieć na pytanie, czy z drogi ku niezależności da się w ogóle zawrócić i czy ceną za wolność musi być dojmująca samotność.
O godz. 22 przed Ratuszem Staromiejskim spektakl plenerowy: „Pandora” wg „Wariata i zakonnicy” Stanisława Ignacego Witkiewicza
„Pandora” to spektakl ruchu, który jest syntezą teatru, pantomimy i tańca, powstał jako efekt współpracy aktorów z Polski, Niemiec i Białorusi. Premiera spektaklu miała miejsce w ramach Stream Festival – Międzynarodowego Festiwalu Teatru Ruchu we Wrocławiu w 2011. To spektakl widowiskowy i hipnotyzujący, nagrodzony główną nagrodą na toruńskiej Klamrze 2013, grany z powodzeniem w Polsce i za granicą. Spektakl powstał na kanwie dramatu „Wariat i zakonnica” Stanisława Ignacego Witkiewicza, ale nie jest wierną ilustracją dramatu Witkiewicza, choćby dlatego, iż używa środków charakterystycznych dla teatru ruchu. Jest to współczesna wizja człowieka uwięzionego i uwikłanego w słabości ludzkiej natury. Mityczna puszka Pandory jest zatem nie tylko symbolem niedoli ludzkiej, ale pełni tutaj rolę mikrokosmosu, w którym przyszło nam żyć. Bohaterowie doświadczają siebie również poprzez pryzmat indywidualnego spojrzenia i stają się mocni w swej słabości, która też staje się formą niewoli. Miłość, erotyka, pożądanie, a nawet zbrodnia doskonała, pełnią tu rolę swoistego katharsis i prawdopodobnie są jedynymi drogami by opuścić Pandorę. Scenariusz i reżyseria: Józef Markocki.
Krystyna Skarżyńska - psycholog społeczna, kierownik Katedry Psychologii Społecznej Uniwersytetu SWPS oraz Pracowni Psychologii Politycznej w Instytucie PAN, członek Komitetu Nauk Psychologicznych PAN. Zajmuje się analizą zachowań oraz postaw społecznych i politycznych, zwłaszcza w kontekście zadowolenia z życia i z społeczno-politycznego status quo. Autorka licznych publikacji w czasopismach naukowych i kilkunastu książek, m.in. „Spostrzeganie ludzi” (1981), „Psychospołeczne aspekty decyzji alokacyjnych” (1985), „Konformizm i samokierowanie. Struktura wartości i funkcje” (1991), „Człowiek a polityka. Zarys psychologii politycznej” (2005) i innych.
Zbigniew Mikołejko - historyk religii i filozof, eseista, kierownik Zakładu Badań nad Religią w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, profesor Warszawskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej im. Bolesława Prusa. Opublikował ponad osiemset tekstów w dziewięciu językach. Jest autorem wielokrotnie wznawianych tytułów książek, m.in. : „Elementy filozofii” (1998), „Mity tradycjonalizmu integralnego” (1998), „Emaus oraz inne spojrzenia do wnętrza Pisma” (1998), „Żywoty świętych poprawione” (2001), „Śmierć i tekst. Sytuacja ostateczna w perspektywie słowa” (2001), „W świecie wszechmogącym. O przemocy, śmierci i Bogu” (2009), „W świecie wszechmogącym. O przemocy, śmierci i Bogu i innych” (2012), „We władzy wisielca, t. 2: Ciemne moce, okrutne liturgie ” (2014) i innych . Opatrzył posłowiem lub wstępem dzieła wybitnych teologów, filozofów i historyków, jak również głośne powieści o tematyce religijnej np. „Kod Leonarda da Vinci” Dana Browna. Publikował m.in. na łamach „Gazety Wyborczej”, „Literatury na Świecie”, „Newsweeka”, „Res Publiki Nowej”, „Rzeczpospolitej”, „La Sicilia”, „Twórczości”, „Tygodnika Powszechnego”, „Uncaptive Minus” i innych.
O godz. 20 w sali „U św. Ducha” Biblioteki Elbląskiej pokaz filmu „Szwedzka teoria miłości” (The Swedish Theory of Love), reż. Erik Gandini, Szwecja 2015, 90 min
W 1972 roku w Szwecji partia socjalistyczna opublikowała manifest „Family of the Future”, nakreślających wizję świata wolnych, równych ludzi, w którym znikną wszelkie więzy zależności ekonomicznej. Kobiety miały wyzwolić się spod władzy mężczyzn, starsi nie musieli już polegać na dobrej woli dorosłych dzieci, a najmłodsi zyskiwali pełnię praw i opiekę państwa. Reżyser przygląda się dzisiejszej Szwecji i pokazuje wielowymiarowe konsekwencje wprowadzenia wywiedzionych z ducha 1968 roku rozwiązań. Okazuje się, że niezależność – podstawowa wartość u naszych zamorskich sąsiadów – ma swoją ciemną stronę. Dziś aż jeden na czterech Szwedów umiera samotnie, a zdarza się, że ciała samotnie zmarłych znajdowane są dwa lata po ich śmierci. Szwedki są największą grupą wśród klientek banku nasienia. Pragną potomstwa, ale nie są w stanie zbudować trwałej relacji z partnerem, bo wymaga ona kompromisów i wyrzeczeń. Film jest brawurowo zrealizowanym kalejdoskopem tego bliskiego, a zarazem bardzo egzotycznego z polskiej perspektywy kraju. To prawdziwe laboratorium przyszłości, przypominające niekiedy dystopijne filmy SF. Kontakty ludzkie realizowane za pośrednictwem organizacji społecznych, brak socjalizacji, ucieczka przed wszelkimi trudnościami, zanik umiejętności interakcji, niechęć do obcych (Szwecja to kraj, gdzie imigranci integrują się zdecydowanie najwolniej w Europie) – to wszystko ciemne strony kraju, który często stawiamy sobie za wzór. Zygmunt Bauman, pojawiający się w filmie, nie szczędzi Szwedom gorzkich słów. Państwo zapewnia im wszystko, oprócz umiejętności bycia z innymi ludźmi. Film pokazuje także uciekinierów z pozbawionego ludzkiego ciepła raju – lekarza, który dopiero w Etiopii odnalazł sens życia czy dziwaczną sektę lubującą się w orgiach urządzanych na leśnych polanach…
Film nie daje prostych odpowiedzi – każdy sam musi sobie odpowiedzieć na pytanie, czy z drogi ku niezależności da się w ogóle zawrócić i czy ceną za wolność musi być dojmująca samotność.
O godz. 22 przed Ratuszem Staromiejskim spektakl plenerowy: „Pandora” wg „Wariata i zakonnicy” Stanisława Ignacego Witkiewicza
„Pandora” to spektakl ruchu, który jest syntezą teatru, pantomimy i tańca, powstał jako efekt współpracy aktorów z Polski, Niemiec i Białorusi. Premiera spektaklu miała miejsce w ramach Stream Festival – Międzynarodowego Festiwalu Teatru Ruchu we Wrocławiu w 2011. To spektakl widowiskowy i hipnotyzujący, nagrodzony główną nagrodą na toruńskiej Klamrze 2013, grany z powodzeniem w Polsce i za granicą. Spektakl powstał na kanwie dramatu „Wariat i zakonnica” Stanisława Ignacego Witkiewicza, ale nie jest wierną ilustracją dramatu Witkiewicza, choćby dlatego, iż używa środków charakterystycznych dla teatru ruchu. Jest to współczesna wizja człowieka uwięzionego i uwikłanego w słabości ludzkiej natury. Mityczna puszka Pandory jest zatem nie tylko symbolem niedoli ludzkiej, ale pełni tutaj rolę mikrokosmosu, w którym przyszło nam żyć. Bohaterowie doświadczają siebie również poprzez pryzmat indywidualnego spojrzenia i stają się mocni w swej słabości, która też staje się formą niewoli. Miłość, erotyka, pożądanie, a nawet zbrodnia doskonała, pełnią tu rolę swoistego katharsis i prawdopodobnie są jedynymi drogami by opuścić Pandorę. Scenariusz i reżyseria: Józef Markocki.
Aleksandra Buła, Biblioteka Elbląska im. Cypriana Norwida