UWAGA!

Historia elbląskich ulic (odc. 10): Grottgera i Rawska

 Elbląg, Grafika Ernsta Kossola przedstawiając kościół bł. Doroty jeszcze w Kaczynosie
Grafika Ernsta Kossola przedstawiając kościół bł. Doroty jeszcze w Kaczynosie (fot. archiwum autora)

Kiedy powstały koszary przy ul. Grottgera? Skąd przyjechał do Elbląga kościół postawiony przy ul. Rawskiej? O tym w kolejnym odcinku historii elbląskich ulic opowiada, jak co tydzień, Karol Wyszyński, przewodnik PTTK.

Koszary i szkoła
       Ulica Grottgera po raz pierwszy została opisana przed 1937 r. jako ulica Dębicka (Dambitzerstrasse). Wówczas obejmowała także tę część ulicy Łęczyckiej, która biegnie w kierunku cmentarza. Obecną nazwę uzyskała po 1945 r. na cześć malarza, uczestnika Powstania Styczniowego.
       Na rogu Grottgera i Łęczyckiej znajdują się koszary, których budowa została ukończona w 1938 r. Wtedy funkcjonowały jako Gallroitz Kasserne. Po 1945 r. stacjonowała tutaj 1. Brygada Czołgów im. Bohaterów Westerplatte, która przybyła do Elbląga z Modlina. Następnie brygadę przemianowano na 1. Pułk Czołgów w strukturach 16. Dywizji Zmechanizowanej. To między innymi sprzęt z tej jednostki można podziwiać w serialu „Czterej pancerni i pies”. W koszarach na przestrzeni lat stacjonowały różne inne jednostki – m.in. 16. Kompania Chemiczna, 16. Pułk Zmechanizowany, 14. Brygada Zmechanizowana, a w ostatnim czasie to miejsce stacjonowania 21. Wojskowego Oddziału Gospodarczego.
       Z okresu powstania koszar pochodzi też wiele budynków przy ul. Grottgera, obok nich w latach 80. i 90. wyrosło osiedle „Za Politechniką”. Przy osiedlu od lat 50. działa szkoła. Początkowo mieściło się tutaj III Liceum Ogólnokształcące, a od lat 60. Szkoła Rzemiosł Budowlanych, następnie Technikum Budowlane, które w 1995 r. zostało przekształcone w Zespół Szkół Technicznych.
      
       Kościół św. Doroty
       Ulica Rawska przed wojną nazywana była Drogą Gronowską (Grunauwerg), obecną nazwę nadano po 1945 r. na cześć Rawy Mazowieckiej. To przy Rawskiej swoją siedzibę przez kilkadziesiąt lat miała Wojewódzka Spółdzielnia Ogrodniczo-Pszczelarska „Żuławy”. Po jej upadku teren trafił w prywatne ręce, w ostatnich latach budynki wyremontowano, mieszczą się w niej różne elbląskie przedsiębiorstwa.
       Po drugiej stronie ulicy Rawskiej mieści się jeden z najpiękniejszych elbląskich kościołów – Błogosławionej Doroty. (Dorota Schwartze żyła w latach 1347-1394, urodziła się w Mątwach koło Malborka, pochodziła z rodziny wywodzącej się z terenów obecnej Holandii. Po śmierci męża wstąpiła do zakonu w Kwidzynie i została rekluzą, czyli zakonnicą-pustelnikiem).

  Elbląg, Budynek mieszkalny z lat 30. XX w. przy ul. Grottgera
Budynek mieszkalny z lat 30. XX w. przy ul. Grottgera (fot. autor)


       Sam budynek kościoła pochodzi z pierwszej połowy XVIII w. i początkowo znajdował się w Kaczynosie, gdzie po 1945 r. ulegał dewastacji. W latach 1981-1986 r został decyzją władz konserwatorskich przeniesiony do Elbląga i odtworzony. Jest zaliczany do najcenniejszych zabytków sakralnych architektury barokowej na Żuławach. Obok kościoła w podobny sposób odtworzono pochodzący z tego samego okresu dwór. Na przyległym terenie wybudowano współczesną już kalwarię Męki Pańskiej. Świątynia jest także obecnie kościołem garnizonowym elbląskiej policji.
      

WyKa

Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
  • Do bardzo ciekawego artykułu zakradła się nieścisłość, szkoła przy ulicy Grottgera nie była siedzibą III Liceum Ogólnokształcącego, III Liceum miało siedzibę przy ulicy Powrotnej /dzisiaj Zbyszka Godlewskiego/ i była to szkoła która łączyła szkołę podstawową i liceum, chodziłam do tej szkoły do roku 1960 a później szkoła została przemianowana na szkołę nr 21 a liceum połączone z I liceum im. Juliusza Słowackiego. Na ul. Grottgera była szkoła podstawowa nr 13 a w 1966 r zostało do tego gmachu przeniesione Technikum Budowlane i Szkoła Rzemiosł Budowlanych z ul. Wybrzeżnej, uczyłam się w tej szkole w pierwszej, żeńskiej klasie. Autora proszę o większą rzetelność w przytaczaniu faktów jednocześnie dziękując za bardzo ciekawą tematykę artykułów. ..
  • Gen. Gallwitz-Kaserne. Był on artylerzystą, a po 1935 r. mieściły się tutaj koszary artylerii ciężkiej.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    4
    1
    Kaserne,koszary.(2014-07-13)
  • Zgadza się, że II Gimnazjum znajdowało się w szkole przy Powrotnej ale dopiero od września 1957 r. Przedtem było przy tej właśnie ulicy
  • " . .. Droga Gronowską (Grunauwerg). .. " , może być również ścieżka, trasa; o to mniejsza, kwestia tłumaczenia i ducha języka - ale na pewno nie " werg" tylko WEG, czyli Grunauerweg
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    2
    1
    MirCrow(2014-07-13)
  • Bł. Dorota urodziła się we wsi Mątowy k/Malborka a nie w Mątwach.
  • bardzo fajne zdjecie
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    10
    0
    bardzofajnezdjecie(2014-07-13)
  • zdjecie ze strony getto24 na fb
  • tego drewnianego kościoła na rawskiej już przecież nie ma, jest inny, murowany. widać że przewodnik ma nie aktualne dane. to co z niego za przewodnik ?
  • tego kościoła nie ma? wczoraj jeszcze był. ..
  • nie ma drewnianego który był przeniesiony z innej miejscowości. Obecny był budowany przez parafian
  • Kalwarię usypywał ładowarką i równał teren p. Tadeusz Kowalczyk.
  • Szkoda, ze przewodnik tak malo wie o tej budowie, tzn. przeniesieniu kosciola zabytkowego na ul. Rawska. W roku 1985 moj tato Edmund z Hamburga zorganizowal akcje pomocy finansowej. Austriacka organizacja koscielna otrzymala od nas dokladna dokumentacje i prosbe aby wesprzec ta inicjatywe. I tak bezposrednio z Austrii plebania otrzymala 30.000 dolarow USA. Mam jeszcze pisma tej organizacji i list z podziekowaniem od proboszcza z ul. Rawskiej. Duza pomoc udzielili takze ogrodnicy z ul. Druskiej - stad te obrazy w kosciele. Szkoda, ze zapomina sie o tym dzis - jakies zaciemnianie najnowszej elblaskiej historii.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    6
    2
    Elb2012(2014-07-13)
Reklama