UWAGA!

Zdobycie Elbląga świętowano 9, 10 i 12 lutego

Oto opis przełomu stycznia i lutego 1945 r. pióra historyka Mirosława Golona. Przez ostatni tydzień przytaczaliśmy fragmentu tekstów wielu autorów, dotyczących tamtych dni, z których nijak nie wynikało, że wydarzenia sprzed 63 lat można nazwać wyzwoleniem Elbląga. Jutro rocznica tego wydarzenia.

„W styczniu 1945 r. rozpoczęła się ofensywa wojsk radzieckich, obejmująca m.in. zajmowane przez Niemców obszary nad dolną Wisłą. W Elblągu trwała ostatnia faza ewakuacji. Objęła tylko cześć mieszkańców. Ostatni pociąg z miasta odszedł 23 stycznia. Władze niemieckie wydały 22 stycznia zarządzenie o utworzeniu w Elblągu umocnionego przedmościa i zaopatrzeniu miasta na dwa miesiące w żywność. Ewakuację pozostałej ludności odłożono. Miasto zamieniono w punkt oporu osłaniający dojście do Zatoki Gdańskiej. Przygotowano się do obrony zarówno samego podejścia do miasta, jak i do walk ulicznych. 23 stycznia miasto po raz pierwszy zaatakowano, gdy do samego centrum zapędziła się kompania czołgów kpt. G. Diaczenki z 5. Gwardyjskiej Armii Pancernej. Linia frontu była wówczas odległa o ok. 50 kilometrów. Czołgi wjechały do miasta po zmroku i po kilku godzinach walk opuściły Elbląg. [...]
     Pułkownik Schoeopffer kierujący obrona miasta dysponował 15 tysiącami żołnierzy. 26 stycznia Rosjanie chwilowo zamknęli okrążenie wokół Elbląga. W mieście nie działały już wodociągi, gazownia i elektrownia, mimo iż nadal pozostało w nim kilkadziesiąt tysięcy cywilów.[...]
     Od początku lutego o miasto toczyły się coraz cięższe walki, które ze strony radzieckiej prowadziła 2. Armia Pancerna. Największe natężenie działań nastąpiło między 7 a 9 lutego, gdy radziecka artyleria i bombowce przeprowadziły zmasowany atak. 9 lutego dowódca obrony wycofał z miasta resztę oddziałów, około 3200 żołnierzy i grupę cywilów. Generalny atak nastąpił rano 9 lutego. Po dwugodzinnym ostrzale przystąpiono do szturmu. Ostatnie walki trwały 10 lutego. Ze względu na to, że końcowe walki miały ograniczony charakter, dzień zdobycia miasta „przyspieszano” na 9 lutego. Funkcjonowała też data 12 lutego. [...]
     Trwałym śladem po walkach o miasto pozostały groby czerwonoarmistów. Spoczęli w nich także żołnierze, którzy zmarli na terenie miasta i okolic w późniejszym okresie. W sierpniu 1947 r. było 16 miejsc pochówku żołnierzy Armii Czerwonej, z największym cmentarzem przy ul. Agrykola. [...]
     Ludność cywilna w pierwszych dniach stała się obiektem gwałtów, rabunków, a nawet mordów ze strony zdobywców. Ofiarami byli nie tylko elblążanie, ale także liczni przymusowi robotnicy różnych narodowości, w tym Polacy. [...]
     Jeszcze w czasie walk, czyli już w pierwszej dekadzie lutego, pojawiły się w mieście grupy operacyjne radzieckiej policji politycznej (NKWD), które obok poszukiwania osób stwarzających zagrożenie na zapleczu frontu, zajmowały się akcją masowych deportacji do obozów pracy w ZSRR. [...] Wśród wywożonych obywateli Rzeszy byli też ludzie o polskim pochodzeniu. Władze radzieckie ignorowały ważki problem specjalnej troski wobec ludności, która ciążyła ku polskości i mogła wnieść znaczący wkład w scalenie nowych ziem z resztą kraju. Wszystkich traktowano jednakowo barbarzyńsko. Wśród ofiar represji władz radzieckich znalazła się także zamieszkująca w Elblągu niewielka grupa obywateli neutralnej Szwajcarii. [...] Te polowania na ludzi ograniczono pod koniec kwietnia.”
     
     Cytat pochodzi z książki „Historia Elbląga. Tom V, cz. 1” którą opracował Mirosław Golon. Wybór i skróty - PD.
oprac. PD

Najnowsze artykuły w dziale Społeczeństwo

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
A moim zdaniem...
  • Zdobycie czyli kolejne kilkadziesiąt lat okupacji. ..
  • wiec zdobyto, wyzwolono czy przywrocono macierzy, 9,10 czy 12-go?. .. hmmmm a moze proklamowac Wolne Miasto Elbląg, otworzyc kasyna i domy uciech, wprowadzic wlasna walute, zamknac dostep do zalewu i kosic kase z turystow z Polski :))))
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    0
    0
    secesjonista(2008-02-09)
Reklama