2008-08-15
20:00
20:00
Święto Wojska Polskiego to państwowe święto Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, obchodzone 15 sierpnia na pamiątkę zwycięskiej bitwy warszawskiej w 1920 r., która została stoczona w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Święto wprowadzono ustawą Sejmu z 30 lipca 1992 r.
Wojsko Polskie od początku uzyskania niepodległości przez państwo polskie w 1918 r. w nazwach, ceremoniale i strukturze podkreślało swój historyczny rodowód oraz tradycję. Na Święto Żołnierzy wybrano dzień 15 sierpnia, gdyż w tym dniu w 1920 r. w godzinach nocnych pierwsze oddziały 21 Dywizji Górskiej rozpoczęły forsowanie Wieprza pod Kockiem, co rozpoczęło kontrofensywę, w wyniku której rozbite zostały wojska rosyjskiego Frontu Zachodniego pod dowództwem Michaiła Tuchaczewskiego.
W czasach PRL na 12 października ustanowiony został Dzień Wojska Polskiego, który miał upamiętniać chrzest bojowy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki pod Lenino, jednak po 1989 r. w środowiskach wojskowych oraz na forum Sejmu, wskazywano na potrzebę ustanowienia Dnia Wojska Polskiego, w wyniku czego w latach 1990-1992 Święto obchodzono w dniu 3 maja, czyli w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
Ustawa sejmowa z dnia 30 lipca 1992 r. przywróciła obchody Święta Wojska Polskiego w dniu 15 sierpnia. W tym dniu na cmentarzach odczytywany jest Apel Poległych, a przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie odbywa się Honorowa Zmiana Warty.
Bitwa warszawska nazywana też Cudem nad Wisłą stoczona została w dniach 12-25 sierpnia 1920 r. Głównym strategiem planu bitwy, która zdecydowała o zachowaniu przez Polskę niepodległości był Józef Piłsudski. Kluczową rolę w batalii odegrał manewr Wojska Polskiego oskrzydlający Armię Czerwoną przeprowadzony przez Józefa Piłsudskiego, wyprowadzony znad Wieprza 16 sierpnia, przy jednoczesnym związaniu głównych sił bolszewickich na przedpolach Warszawy. W przebiegu bitwy zarysowały się wyraźnie trzy sekwencje wydarzeń: bój na przedmościu Warszawskim, walki nad Wkrą oraz manewr znad Wieprza.
15 sierpnia koncentryczne natarcie odwodowych dywizji polskich przyniosło efekty. Odzyskany został Radzymin i polskie oddziały wróciły na pozycje utracone 2 dni wcześniej.
16 sierpnia 5 Armia generała Sikorskiego dokonała uderzenia, doprowadzając do opanowania Nasielska, co dało możliwość kontynuowania pomyślnych działań na Serock i Pułtusk. Postępy uzyskane w pierwszym dniu natarcia były znaczne, gdyż 3 Dywizja Piechoty Legionów zajęła Włodawę, 1 Dywizja Piechoty Legionów odcinek Wisznice-Wohyń, a dywizje wielkopolskie zajęły Garwolin i wysunęły patrole pod Wiązowną. 2 Dywizja Piechoty, przerzucona z zachodniego brzegu Wisły, przejęła rolę odwodu grupy uderzeniowej.
17 sierpnia siły polskie osiągnęły linię Biała Podlaska – Międzyrzec - Siedlce – Kałuszyn - Mińsk Mazowiecki. W tym samym czasie reszta wojsk polskich przeszła do kontrofensywy na całej długości frontu. 5 Armia znad Wkry uderzyła na XV i III Armie bolszewickie. Wskutek braku łączności z dowództwem oraz zmęczenia żołnierzy, większa część wojsk sowieckich przeszła do odwrotu, a nie mogąc się przebić na wschód 24 sierpnia 1920 r. przekroczyła granicę niemiecką i została internowana na terytorium Prus Wschodnich. Straty strony polskiej wyniosły: ok. 4500 zabitych, 22 tys. rannych i 10 tys. zaginionych.
Jednym z ważniejszych sukcesów polskiego wywiadu w okresie bitwy warszawskiej było przechwycenie i odszyfrowanie depeszy radiowej dowództwa Armii bolszewickiej z 13 sierpnia, dotyczącej zajęcia Warszawy oraz zdobycie przez kaliski 203. Pułk Ułanów jednej z dwóch radiostacji, służących Rosjanom do łączności z dowództwem w Mińsku.
15 października delegacje polska i sowiecka zawarły w Rydze zawieszenie broni, a w marcu 1921 r. na jego bazie został zawarty traktat pokojowy, który do agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 r. przez lat dwadzieścia uregulował stosunki polsko-sowieckie i wytyczył polską granicę wschodnią.
W czasach PRL na 12 października ustanowiony został Dzień Wojska Polskiego, który miał upamiętniać chrzest bojowy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki pod Lenino, jednak po 1989 r. w środowiskach wojskowych oraz na forum Sejmu, wskazywano na potrzebę ustanowienia Dnia Wojska Polskiego, w wyniku czego w latach 1990-1992 Święto obchodzono w dniu 3 maja, czyli w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
Ustawa sejmowa z dnia 30 lipca 1992 r. przywróciła obchody Święta Wojska Polskiego w dniu 15 sierpnia. W tym dniu na cmentarzach odczytywany jest Apel Poległych, a przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie odbywa się Honorowa Zmiana Warty.
Bitwa warszawska nazywana też Cudem nad Wisłą stoczona została w dniach 12-25 sierpnia 1920 r. Głównym strategiem planu bitwy, która zdecydowała o zachowaniu przez Polskę niepodległości był Józef Piłsudski. Kluczową rolę w batalii odegrał manewr Wojska Polskiego oskrzydlający Armię Czerwoną przeprowadzony przez Józefa Piłsudskiego, wyprowadzony znad Wieprza 16 sierpnia, przy jednoczesnym związaniu głównych sił bolszewickich na przedpolach Warszawy. W przebiegu bitwy zarysowały się wyraźnie trzy sekwencje wydarzeń: bój na przedmościu Warszawskim, walki nad Wkrą oraz manewr znad Wieprza.
15 sierpnia koncentryczne natarcie odwodowych dywizji polskich przyniosło efekty. Odzyskany został Radzymin i polskie oddziały wróciły na pozycje utracone 2 dni wcześniej.
16 sierpnia 5 Armia generała Sikorskiego dokonała uderzenia, doprowadzając do opanowania Nasielska, co dało możliwość kontynuowania pomyślnych działań na Serock i Pułtusk. Postępy uzyskane w pierwszym dniu natarcia były znaczne, gdyż 3 Dywizja Piechoty Legionów zajęła Włodawę, 1 Dywizja Piechoty Legionów odcinek Wisznice-Wohyń, a dywizje wielkopolskie zajęły Garwolin i wysunęły patrole pod Wiązowną. 2 Dywizja Piechoty, przerzucona z zachodniego brzegu Wisły, przejęła rolę odwodu grupy uderzeniowej.
17 sierpnia siły polskie osiągnęły linię Biała Podlaska – Międzyrzec - Siedlce – Kałuszyn - Mińsk Mazowiecki. W tym samym czasie reszta wojsk polskich przeszła do kontrofensywy na całej długości frontu. 5 Armia znad Wkry uderzyła na XV i III Armie bolszewickie. Wskutek braku łączności z dowództwem oraz zmęczenia żołnierzy, większa część wojsk sowieckich przeszła do odwrotu, a nie mogąc się przebić na wschód 24 sierpnia 1920 r. przekroczyła granicę niemiecką i została internowana na terytorium Prus Wschodnich. Straty strony polskiej wyniosły: ok. 4500 zabitych, 22 tys. rannych i 10 tys. zaginionych.
Jednym z ważniejszych sukcesów polskiego wywiadu w okresie bitwy warszawskiej było przechwycenie i odszyfrowanie depeszy radiowej dowództwa Armii bolszewickiej z 13 sierpnia, dotyczącej zajęcia Warszawy oraz zdobycie przez kaliski 203. Pułk Ułanów jednej z dwóch radiostacji, służących Rosjanom do łączności z dowództwem w Mińsku.
15 października delegacje polska i sowiecka zawarły w Rydze zawieszenie broni, a w marcu 1921 r. na jego bazie został zawarty traktat pokojowy, który do agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 r. przez lat dwadzieścia uregulował stosunki polsko-sowieckie i wytyczył polską granicę wschodnią.
mk
