UWAGA!

Historia elbląskich ulic: Kosynierów Gdyńskich i Zielona (odcinek 78)

 Elbląg, Tak dawniej wyglądała willa, w której przed laty mieściła się szkoła muzyczna i komenda hufca. Dzisiaj to siedziba parafii
Tak dawniej wyglądała willa, w której przed laty mieściła się szkoła muzyczna i komenda hufca. Dzisiaj to siedziba parafii (fot. archiwum autora)

Gdzie przed laty mieściła się szkoła muzyczna i komenda hufca ZHP? W którym miejscu funkcjonował największy w mieście sklep elektryczny i przedsiębiorstwo rolnicze ? O tym i wielu innych ciekawostkach w najnowszym odcinku „Historii elbląskich ulic” opowiada Karol Wyszyński, przewodnik PTTK.

Ulica Kosynierów Gdyńskich przebiega od ul. Romualda Traugutta do 12 Lutego. Niegdyś przejezdna na całym odcinku, obecnie od strony ul. 12 Lutego zamknięta dla ruchu kołowego. Na planach miasta zaznaczono ją już w XVII w., w 1709 r. odnotowano ją jako uliczkę Zieloną (Grünegasse), w 1830 r. zaczęto ją określać ulicą Zieloną (Grünestrasse). Po przejęciu miasta przez władze polskie do 1947 r. funkcjonowała pod spolszczoną nazwą, a następnie nazwano ją ul. Kosynierów Gdyńskich dla upamiętnienia jednego z oddziałów broniących Gdyni we wrześniu 1939 r. Znaczenie ulicy znacznie zmalało po wytyczeniu w jej sąsiedztwie ul. 12 Lutego.
      
       Kiedyś szkoła muzyczna, teraz plebania
      
Na rogu ul. Kosynierów Gdyńskich, tuż przy skrzyżowaniu z Nowowiejską w połowie lat 70. XX w. postawiono wieżowiec, do którego przylega pawilon, gdzie przez wiele lat funkcjonował sklep elektryczny. Po sąsiedzku przez lata mieściła się restauracja i herbaciarnia, która do lat 90. nosiła nazwę Kaliningradzka. Herbaciarnia do dzisiejszych czasów nie przetrwała, a zamiast restauracji działa bar nawiązujący do dawnej nazwy.
       Po lewej stronie Kosynierów Gdyńskich, idąc w stronę ul. Słonecznej, znajduje się kościół i parafia pw. św. Brunona z Kwerfurtu, erygowana w 1992 r. O ile kościół jest nowo wybudowanym budynkiem, to parafia znajduje się w przedwojennej willi, później znacznie przebudowanej. To tu w 1946 r. oraz w budynku naprzeciw niego została zorganizowana Szkoła Muzyczna I Stopnia, która przez lata zmieniała swoje stopnie kształcenia. Działała w tym miejscu do 1976 r., kiedy przeniesiono ją do nowego budynku przy ul. Traugutta.
       Później aż do lat 90. w budynku po szkole muzycznej mieściła się Komenda Chorągwi Związku Harcerstwa Polskiego. A w kamienicy położonej po drugiej stronie ulicy aż do 1999 r. znajdował się Zespół Administracyjno Ekonomiczny Szkół, obecnie istnieje tutaj jedna z prywatnych szkół jazdy.  

  Elbląg, Jedna z kamienic przy ul. Kosynierów Gdyńskich
Jedna z kamienic przy ul. Kosynierów Gdyńskich (fot. autor)


      
       Przedszkole i parafia ewangelicko-augsburska
      
Poniżej dziedzińca kościoła, w zaadaptowanym budynku, znajduje się przedszkole miejskie o feralnym dla przesądnych numerze – 13 i ciekawej nazwie „Przedszkole Małego Turysty”.
       Za skrzyżowaniem Kosynierów Gdyńskich z Zieloną mijamy najpierw wjazd na dziedziniec Urzędu Miejskiego, a następnie duży czerwony budynek, obecnie siedziba parafii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego pw. św. Anny, gdzie znalazły też swoje siedziby inne instytucje.
       Następnie mijamy parking, gdzie jeszcze do niedawna stał budynek, rozebrany w szybkim tempie ze względu na zagrożenie katastrofą budowlaną. To w nim do 1945 r. znajdowała się plebania kościoła św. Anny, który istniał na wzgórzu w parku Traugutta.
       W miejscu, gdzie dzisiaj mieści się plac zabaw dla dzieci uczących się w szkole muzycznej, przed wojną działało przedsiębiorstwo ogrodnicze rodziny Brandt, a po wojnie - Przedsiębiorstwo Ogrodnicze Zarządu Zieleni Miejskiej. Istniało aż do czasu likwidacji Szkoły Podstawowej nr 9, o czym pisałem przy okazji ul. Traugutta.
       Po przeciwnej stronie mieści się pawilon, który powstał w czasach PRL. Dzisiaj mieszczą się w nim różne instytucje oraz sklep spożywczy.
      
       Zielona
      
Jest krótką uliczką łączącą ul. Kosynierów Gdyńskich i ul. Trybunalską. Dawniej nosiła nazwę Kosynierów, w 1960 r. przemianowano ją na Zieloną, nawiązując do przedwojennej nazwy. Po lewej stronie, patrząc w kierunku ul. Trybunalskiej, ulica została zabudowana nowym blokiem mieszkalnym, w którym na parterze znajdują się sklepy i punkty usługowe.
      

WyKa

Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
A moim zdaniem... (od najstarszych opinii)
  • Państwowa Podstawowa Szkoła Muzyczna - szkoła 8-letnia, ogólnokształcąca. Jedna z niewielu takich w kraju. Szkoła I stopnia nie uczy przedmiotów ogólnokształcących.
  • Autor myli pojecia parafii i plebanii.
  • jedno jest pewne, wladze Elbląga od kilkudzisięciu lat mają awersję do poniemieckich budynków, ktore najchętniej by rozebrali i na ich miejśce pobudowali bloki. .nie wiem czym sobie zaslużyliśmy na takie wladze, elblaskie planowanie przestrzenne ti jakaś masakra jest. zwlaszcza w Srodmieściu, bo Centrum Elbląg nie ma.
  • Nareszcie przeczytalam o ulicy przy ktorej mieszkam ponad 25 lat.super.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    2
    0
    Koko123(2015-11-01)
  • .. .parafia znajduje się w przedwojennej willi. .. To było mieszkanie i klinika dr Romeick, specjalisty od chorób kobiecych i położnictwa. Przedwojenny adres: Grünstraße 61.
  • Historyczna ulica z zabytkowymi budynkami, dziwne że i za komuny i za współczesnej lewicy ( słoniny i wróblewskiego ) raczej ją rujnują jak dowartościowują.
  • Bo to tępaki i nie znają historii. I jedni i drudzy niszczą historię zamiast ją pielęgnować.
  • ergu widzisz to i nie grzmisz to są jakieś popłuczyny tego pana proszę błagam napisz książkę o elbląskich ulicach (a może napisałeś daj znać ) z wielkim szacunkiem
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    3
    0
    welawu(2015-11-02)
  • hej mondzioly a kto wybral tego wrobla na prezydenta?
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    0
    0
    turban(2015-11-02)
  • Dziadek zaraz po wojnie pracował w Elblągu tworząc pierwszy urząd skarbowy. To był taki przedwojenny urzędnik - niezwykle uczciwy, więc miał problemy. Wyremontował jednak budynek, w który potem było przedszkole (był to dworek, z parkiem i ogrodem na przodzie. W budynku było coś w rodzaju mini-basenu) Może ktoś kojarzy takie miejsce?
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    1
    0
    Miecio(2019-10-13)
Reklama