UWAGA!

Historia elbląskich ulic: Warszawska (odcinek 94)

 Elbląg, Kościół przy ul. Warszawskiej jeszcze jako świątynia mennonicka
Kościół przy ul. Warszawskiej jeszcze jako świątynia mennonicka (fot. archiwum autora)

Jakie nazwy przed wojną nosiła ulica Warszawska? Który istniejący do dzisiaj budynek pełnił funkcję spichlerza? O tych i innych ciekawostkach w kolejnym odcinku „Historii elbląskich ulic” opowiada Karol Wyszyński, przewodnik PTTK.

Wiele nazw
       Ulica Warszawka przebiega od mostku nad dawną fosą (przy ul. Stawidłowej) w kierunku wyjazdu z miasta do Malborka. Po raz pierwszy, jeszcze w średniowieczu, nazywana Drogą do Zawodzia (Weg nach Wansau). Zawodzie było przez wieki wsią, w granice miasta zostało włączone dopiero w 1913 r.
       Do lat 30. XVII w. ul. Warszawską nazwano Groblą Malborską (Marienburgerdamm). Była to jedna z dróg wiodących do Malborka, druga przebiegała obecną ul. Malborską. W 1785 r. Groblę Malborską przechrzczono na ul. Poczty Berlińskiej (Berlinen Post Strasse), a w 1830 r. zmieniono z kolei na ul. Berlińską (Berlinenstrasse). W 1818 r. ulicę zaczęto przedłużać w kierunku na Malbork, a odcinek ten nazwano Szosą Berlińską (Berliner Chaussee). Obie te nazwy były aktualne do 1945 r., polskie władze zmieniły je na ul. Warszawską.
      
       Został były spichlerz i kościół
       Idąc Warszawską od strony ul. Stawidłowej, po lewej stronie przed ul. Orlą mijamy budynek dawnego spichlerza. Po powojennej przeróbce przez lata mieściła się tu jedna z filii Biblioteki Miejskiej. Za ul. Orlą, po lewej stronie, znajduje się budynek dawnej świątyni menonickiej, wzniesiony w 1890 r. W 1947 r. erygowano go jako Kościół Polskokatolicki pw. Dobrego Pasterza, który istnieje tu do dzisiaj. Za kościołem znajdują się zabudowania sprzed 1945 r., w większości będące zapleczem firm, które opisywałem w poprzednim odcinku cyklu. Gdzieś w tym rejonie znajdował się też ulokowany w 1914 r. pod ówczesnym numerem 15 bank „Handwerkerbank des Handwerkervereins”.
       Po prawej stronie, za ul. Kupiecką, znajduje się niezabudowany plac. To tu, po powstaniu dworca PKS przy al. Grunwaldzkiej, zaczęły rozstawiać się cyrki i lunaparki. Właśnie dlatego wielu elblążan ten plac nazywa cyrkowym. Co roku odbywają się tutaj Dni Elbląga.
      
       Bramy i most
       W miejscu, gdzie dzisiaj istnieje kolejny mostek nad dawną fosą, przed wiekami istniała Brama Promu (Fährthor), zwana też Bramą Smolną (Theerthor). W 1643 r. otoczono ten teren fosą. W 1773 zaczęto ją nazywać Bramą Berlińską. W tę okolicę przybijał prom z drugiego brzegu rzeki.
       Idąc dalej w stronę rogatek miasta, najpierw mijamy zabudowania Elbląskiej Spółdzielni Niewidomych Elsin, która została tutaj przeniesiona na początku lat 90. z ul. Bożego Ciała. Następnie po lewej stronie mijamy most Kardynała Stefana Wyszyńskiego, który niegdyś był nazywany Grunwaldzkim. Powstał w 1957 roku, do tego czasu funkcjonował obok prowizoryczny most pontonowy. Pomiędzy fosą a zjazdem z mostu kardynała Wyszyńskiego znajduje się stanica wodniaków - Klub „Szuwarek”.

  Elbląg, W tym budynku przed wojną mieścił się spichlerz
W tym budynku przed wojną mieścił się spichlerz (fot. autor)


       Na rogu z ul. Ostrołęcką mijamy budynek mieszkalny, przeznaczony do wyburzenia, na jego parterze znajdował się sklep spożywczy. Następnie po prawej stronie przechodzimy obok siedziby dawnych zakładów najpierw Styren, a później ZAS Polmo, obecnie znajdują się tu małe firmy i hurtownie. Po przeciwnej stronie naprzeciwko campingu PTTK w latach 60. planowano wybudowanie przez Styren zakładu remontującego plastikowe łodzie. Dzisiaj mieści się tu parterowy budynek, w którym wkrótce ma być ponownie otwarty salon samochodowy.
       Idąc dalej, mijamy drukarnię, a następnie Rodzinny Ogród Działkowy im. Powstańców Warszawskich. Za ogrodami rozciągają się tereny Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska. Obecnie swoje siedziby ma tutaj kilka małych prywatnych firm i hurtowni.
       Za nimi po lewej stronie i w głębi ma swoją siedzibę oddział celny w Elblągu. Po prawej zaś stronie mijamy węzeł drogowy Elbląg Zachód. Jest tu jeden z wjazdów z naszego miasta na drogę nr 22, nazywaną popularnie berlinką. Budowa tej drogi zaczęła się w 1933 r. i według ówczesnych założeń miała łączyć Królewiec z Berlinem.
      
       Kolejne informacje o ulicy Warszawskiej za tydzień
      

WyKa

Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
A moim zdaniem...
Reklama