Zabytkowy młyn przy ul. Traugutta 43 poddawany jest obecnie renowacji (fot. M).
Moda na renowację zabytkowych budowli przemysłowych i zmianę ich byłego przeznaczenia widoczna jest również w Elblągu. Obecnie takiemu gruntownemu przeobrażeniu poddawany jest zabytkowy młyn przy ul. Traugutta 43. Prywatny właściciel obiektu chce w oryginalnych pomieszczeniach uruchomić restaurację. Jeśli nic nie zmieni planów, to w nowym lokalu powitany będzie nowy rok 2010.
Trochę historii Nie dysponujemy dokładnymi informacjami o dacie budowy tego młyna. Na frontonie obiektu można jeszcze odczytać datę 1457. Nie wiadomo, czy to jest data uruchomienia pierwszego młyna w tym miejscu. Pewne jest natomiast to, że na przełomie XIX i XX wieku w Elblągu było pięć młynów usytuowanych nad wartkimi rzeczkami spływającymi z Wysoczyzny Elbląskiej. Woda była główną siłą napędową do młynarskich zabiegów, a pod młynami ustawiały się kolejki furmanek.
Po II wojnie światowej jednym z podstawowych problemów w mieście była fatalna sytuacja żywnościowa. Brakowało podstawowych artykułów, w tym także chleba. Polskie władze zabiegały u rosyjskiego komendanta wojskowego o przekazanie im zajętego przez wojsko młyna przy ul. Traugutta. Oficjalnie wydały nawet nakaz urzędowy, na mocy którego powołanie na kierownika młyna otrzymał Stanisław Barański, ale młyna nie odzyskano. Służył on kwatermistrzostwu Armii Czerwonej. Dopiero po opuszczeniu Elbląga przez te wojska, jak wspominał Tadeusz Milicki, założyciel Elbląskiej Spółdzielni Spożywców, młyn uruchomiono dzięki inż. Wszelakiemu, który przyjechał do Elbląga z Bydgoszczy. Z upływem czasu zmieniały się funkcje użytkowe tego obiektu. Jeszcze niedawno była tam hurtownia i sklep, dziś jest to plac budowy.
Zabytku nie ma w rejestrach - Obiekt młyna jest zabytkiem, ale nie został oficjalnie wpisany do rejestru zabytków – informuje Mirosław Jonkowski, miejski konserwator zabytków. – Poproszono mnie o opinię odnośnie zakresu planowanej renowacji tego obiektu. Zaakceptowałem ją, bo po realizacji wszystkich zamierzeń przywrócony zostanie młynowi jego pierwotny wygląd, chociaż radykalnie zmieni się jego społeczna użyteczność. Wykonawcy wymienią dach, poddadzą renowacji zewnętrzne mury budowli, odrestaurowane będą wnętrza z drewnianymi sufitami i tynki. Zlikwidowana będzie rampa, dobudowane schody. Jestem przekonany, że elblążanie zaakceptują tę przemianę.
Powiększy się sieć gastronomii - W celu uzupełnienia luki, jaka powstała w elbląskiej gastronomii, postanowiliśmy stworzyć lokal typu Pub & Restaurant, w którym można będzie miło spędzić czas – mówi Adam Rokicki, pełnomocnik właściciela obiektu. – Zauważyliśmy, że w Elblągu nie ma zbyt wielu miejsc mających własną duszę i charakter, dlatego postanowiliśmy otworzyć tego typu lokal w budynku zabytkowego młyna. Aranżacja i renowacja młyna wodnego ma polegać na przywróceniu świetności jego wyglądu sprzed wojny. Budynek w swej bryle nie straci dawnego uroku. Jedyna zmiana, jaka powstanie, to budowa tarasu letniego wraz zadaszeniem, przylegającego do odtworzonego koła młyńskiego od strony Parku Dolinka,. Niestety, nie dysponujemy żadnym zdjęciem tego obiektu z kołem młynarskim. Osoby, które posiadają takie fotograficzne ujęcie prosimy o kontakt e-mailowy pod adresem biuro@miksbud.pl. Ciekawostką jest to, iż na odrestaurowanym kole młyńskim pojawi się woda, która jednocześnie będzie oryginalnego rodzaju naturalną klimatyzacją na przyległych tarasach. Lokal ma mieć charakter rozrywkowo-gastronomiczny, a to oznacza dobre jedzenie, dancingi, relacje sportowe na wielu ekranach, koncerty i turnieje sportowe. To w tym lokalu prezentowane będą między innymi publiczne transmisje piłkarskich mistrzostw Europy Euro 2012. Będzie je można śledzić także na dużym telebimie usytuowanym na zewnątrz młyna od strony parku Dolinka. Samo wnętrze lokalu będzie nawiązywało wystrojem do czasów świetności młyna. Otwarcie lokalu przewidywane jest na przełom roku 2009 i 2010 roku, najprawdopodobniej będzie to tegoroczny Sylwester. Natomiast uruchomienie wodnego koła młyńskiego planowane jest w maju przyszłego roku – zapowiada Adam Rokicki.
po pierwsze fajna fotka ta na dole po drugie powstaje konkurencja dla hotelu młyn po trzecie będzie kolejny lokal z duszą i zapewne tanio tam nie będzie.
Brawo właściciel - na pohybel miejscowej bylejakości - tworzy coś, co w żaden sposób nie przystaje do elbląskich standardów sklepów, hoteli i restauracji dla nuworyszy ze słomą w butach. Zaplecze od strony parku stanowić może wręcz odlotową scenografię. Powodzenia.
Pomimo, że młyn położony jest kilka metrów ponad poziomem Kumieli, to właśnie z niej płyneła woda napędzająca koło młyńskie. Pozostałością tego układu hydrologicznego jest kanał znajdujący się obok ścieżki w parku od basenu (ul. Spacerowa) do ul. Moniuszki. Woda przepływała prawdopodobnie przez basen, następnie wspomnianym kanałem i dalej b. dużym podziemnym kanałem burzowym równolegle do ul. Moniuszki. Ślady kanału burzowego w dalszym ciągu znajdują się na mapach 1:500 w zasobach Miejskiego Ośrodka Geodezji i Kartografii UM. Myślę że Aborygen, z racji zawodu, to potwierdzi. Zanim powstał basen Kumiela płynęła po jego terenie i odgałęziała się tymże odkrytym kanałem do młyna. Można to prześledzić na archiwalnej mapie Messtischblatt nr 1882 Elbing z 1944 roku. Przy okazji należy dodać pytanie: czy w związku z tym układem wodnym nie warto władzom miejskim podjąć działania odtwarzające wodospad znajdujący się obok kaskady na początku ul. Spacerowej od strony ul. Kościuszki. Wodospad ten jest najwyższy w całym ciągu kaskad Kumieli, niezwykle malowniczy, spływał nim nadmiar wody z basenu do Kumieli. Myślę że obiekt ten jest warty odtworzenia, a jego stan techniczny jeszcze na to pozwala. Jeszcze! Jeśli nie to następny zabytek techniki hydrologicznej bezpowrotnie rozsypie się na naszych oczach z braku działania urzędników UM. Staje się to powoli normą "wydajnej pracy" tychże.
C. d. Może przy okazji Wowka opisze ten temat w dziale "Teraz ja". Podobają mi się tematy które podejmuje, a sądzę że odtworzenie tego zabytku techniki jest tego warte. Ja z racji odległości zamieszkania od E-ga (600km) niestety nie mogę się tego podjąć, a trzeba tu trochę pospacerować i jakieś fotki do artykułu poczynić. Dobrze piszesz Wowka, jeśli masz ochotę to podejmij to. Odstępuję Ci prawa autorskie co do pomysłu.
łezka się w oku kręci - przez tyle lat przechodziłem obok idąc do szkoły nr 3, a czasami wchodziło się do tego tuneliku za ta budowlą :)
Fajna strona: www.elblag-moje-miasto.pl
Super sprawa, gratulacje, dla odwaznego.
Polecam też milosnikom starej architektury i Miejskiemu Konserwatorowi Zabytkow dworek przy ul. Chrobrego, wraz z parkiem i stawem, niestety dramatycznie zaniedbany.
Na swoją kolej czeka też pałacyk przy ul. Piechoty10 róg Pulaskiego.
Niedlugo ma być tam remont i mam nadzieję, że Miasto znajdzie wlasciwsze przeznaczenie dla tego zabytkowego obiektu, niż do tej pory / mieszkania kwaterunkowe /
Ta wklejona strona przez Lukaza to jak laurka dla Prezydenta, UM i Elblążan „ Dzięki pracowitym rękom dzisiejszych mieszkańców oraz troskliwemu Urzędowi Miasta z prezydentem o silnej osobowości, w ostatnich latach z morza ruin powstało na nowo piękne Miasto Elbląg. ” Niemcy widać są pod wrażeniem
Tych młynów było nieco więcej. Idąc od góry: 1.Dameraur Mhule 2.Thal Mhule 3.Hommelbruck Ol Mhule 4.Weseln Mhule 5.Strauch Mhule (obecny hotel Młyn) 6.Scheedet Mhule 7.Nothsack Mhule (ten przedmiotowy). Oczywiście "u" w Mhule to umlaut (dla purystów).
