Podobnie jak w latach ubiegłych również i tej zimy w przypadku co najmniej dwunastostopniowego mrozu i nieprzerwanej podróży trwającej co najmniej cztery godziny personelowi pociągu, maszyniście, palaczom, kierownikowi pociągu i konduktorom przysługują na koszt zarządu kolei żelaznej ciepłe napoje, a dokładnie 0,4 l ciepłego piwa na osobę. W przypadku przedłużającej się służby z powodu np. awarii pociągu przysługuje im również na koszt zarządu kolei oprócz ciepłych napoi także odpowiednie jedzenie, z reguły są to kanapki […] (ENN, poniedziałek, 09.11.1914 r.).
Członkowie Elbląskiego Związku Rolniczego powołani do walki
Wraz z wybuchem wojny do walki zostali powołani następujący członkowie Elbląskiego Związku Rolniczego: Alsen, Bender, Bärecke, Gerlach, Rempel, Klinge, Rogalski, Arndt i Kleinschmidt. Izba Rolnicza poleciła związkowi, by ubezpieczyła swoich mężczyzn w Zachodniopruskim Wojennym Towarzystwie Ubezpieczeniowym. Uczyniły tak już inne Związki i Stowarzyszenia np. Stowarzyszenie Wojenne (zakres obowiązków tego stowarzyszenia obejmował opiekę nad grobami poległych, pomoc rodzinom zmarłych żołnierzy, ofiarom wojennym, wznoszenie i pielęgnacja pomników wojennych i miejsc pamięci). Związek jednak postanowił zrezygnować z tego towarzystwa ubezpieczeniowego i pozostawić decyzję w kwestii ubezpieczenia rodzinom walczących (ENN, piątek, 06.11.1914 r.).
Zakup koni dla armii
W każdą środę i w sobotę przed południem można dokonać zakupu koni tak bardzo potrzebnych w czasie wojny. Konie nabywane są u landrata [Landrat - w Prusach urzędnik administrujący powiatem, zwany również radcą ziemskim, starostą lub konsyliarzem – Wikipedia]. Konie muszą mieć więcej niż cztery lata, jednak nie mogą przekroczyć 14 lat. Końskie kopyta muszą zostać doprowadzone do należytego stanu. W przypadku kupna konia należy dostarczyć skórzaną uzdę z co najmniej dwumetrowymi wodzami (lejcami). Zgłoszenia przyjmowane są w biurze landrata pisemnie lub ustnie. Prezentacja koni ma miejsce na podwórzu Urzędu Starostwa w wymienione dni przed południem o godz. 11 (ENN, piątek, 06.11.1914 r.).
Oszczędnie z chlebem!
Minister Handlu i Minister Spraw Wewnętrznych w rozporządzeniu do nadprezydenta zwracają uwagę, że naszym oczywistym obowiązkiem w dzisiejszych czasach jest właściwe gospodarowanie codziennym chlebem i niemarnowanie go. Dotychczasowy zwyczaj podawania gościom chleba w restauracjach i gospodach do dowolnej konsumpcji prowadził do bezmyślnego marnowania chleba. Gdyby wprowadzono opłatę za ten dodatkowy chleb, ograniczono by jego marnotrawienie się. Nakaz ekonomicznego gospodarowania chlebem i jego oszczędzanie powinny zostać przyjęte do wiadomości w szerokich kręgach naszego społeczeństwa (ENN, piątek, 06.11.1914 r.).
By odpędzić nudę
Zostaliśmy poproszeni, by zwrócić Państwa uwagę, że w lazaretach istnieje zapotrzebowanie na wszelkiego rodzaju gry takie jak domino, warcaby itp. Gry potrzebne są naszym rannym żołnierzom, którzy leżąc w szpitalu niemiłosiernie się nudzą. Punkt przyjęć Czerwonego Krzyża u kapitana Funka (Apteka Polska, wejście z boku) jest gotowa, w każdej chwili przyjąć gry i przekazać je odpowiednim lazaretom (ENN, piątek, 06.11.1914 r.).
Ostatni patriotyczny koncert w kawiarni „Kaiserkrone”
W dzisiejszą sobotę i jutro w niedzielę w kawiarni „Kaiserkrone” (niem. korona cesarska) odbędą się dwa ostanie patriotyczne koncerty na rzecz narodowej fundacji. Opłaty za wstęp nie będą pobierane, a dobrowolne datki będą przeznaczone na cele charytatywne. Koncerty te przynoszą najczęściej dochód w kwocie 30-36 marek (ENN, sobota, 07.11.1914 r.).
Wysokie ceny produktów spożywczych
Podczas gdy na ostatnim targu pół kilo grochu od rolników można było dostać za 50 fenigów (!!), w elbląskich sklepach kupimy jeden funt za 40 fenigów. Przed wojną za 1 kg grochu płaciliśmy 28-30 fenigów. Do tego przedwojenny groch smakował wyśmienicie, czego nie można powiedzieć o tegorocznych zbiorach. Płatki owsiane kosztują 35 fenigów za funt, wcześniej 25 fenigów (ENN, sobota, 07.11.1914 r.).
Złapano bandę młodocianych włamywaczy i złodziei
Okradanie sklepów, stoisk na targach, portfeli, nocne próby włamań to ostatnie wyczyny nieletnich uczniów, dziesięcioletniego Alberta Schoppenhauera i dwunastoletniego Karla Bohlmanna. Chłopcy mieli wielu kolegów, którzy również uczestniczyli w kradzieżach (ENN, sobota, 07.11.1914 r.).
Ferie 1915
Prowincjonalna Rada Szkolna wyznaczyła dla prowincji Prus Zachodnich ferie dla wyższych placówek edukacyjnych i seminariów itd. na przyszły rok szkolny. Ferie przypadną w terminach: ferie wielkanocne od 1 do 15 kwietnia, ferie z okazji Zielonych Świątek od 18 do 21 maja, ferie letnie od 3 lipca do 5 sierpnia, ferie jesienne od 30 września do 14 października, ferie bożonarodzeniowe od 23 grudnia do 4 stycznia 1916 roku (ENN, poniedziałek, 09.11.1914 r.).
Publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1914 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach. Dziś wiadomości z listopada 1914. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
Wraz z wybuchem wojny do walki zostali powołani następujący członkowie Elbląskiego Związku Rolniczego: Alsen, Bender, Bärecke, Gerlach, Rempel, Klinge, Rogalski, Arndt i Kleinschmidt. Izba Rolnicza poleciła związkowi, by ubezpieczyła swoich mężczyzn w Zachodniopruskim Wojennym Towarzystwie Ubezpieczeniowym. Uczyniły tak już inne Związki i Stowarzyszenia np. Stowarzyszenie Wojenne (zakres obowiązków tego stowarzyszenia obejmował opiekę nad grobami poległych, pomoc rodzinom zmarłych żołnierzy, ofiarom wojennym, wznoszenie i pielęgnacja pomników wojennych i miejsc pamięci). Związek jednak postanowił zrezygnować z tego towarzystwa ubezpieczeniowego i pozostawić decyzję w kwestii ubezpieczenia rodzinom walczących (ENN, piątek, 06.11.1914 r.).
Zakup koni dla armii
W każdą środę i w sobotę przed południem można dokonać zakupu koni tak bardzo potrzebnych w czasie wojny. Konie nabywane są u landrata [Landrat - w Prusach urzędnik administrujący powiatem, zwany również radcą ziemskim, starostą lub konsyliarzem – Wikipedia]. Konie muszą mieć więcej niż cztery lata, jednak nie mogą przekroczyć 14 lat. Końskie kopyta muszą zostać doprowadzone do należytego stanu. W przypadku kupna konia należy dostarczyć skórzaną uzdę z co najmniej dwumetrowymi wodzami (lejcami). Zgłoszenia przyjmowane są w biurze landrata pisemnie lub ustnie. Prezentacja koni ma miejsce na podwórzu Urzędu Starostwa w wymienione dni przed południem o godz. 11 (ENN, piątek, 06.11.1914 r.).
Oszczędnie z chlebem!
Minister Handlu i Minister Spraw Wewnętrznych w rozporządzeniu do nadprezydenta zwracają uwagę, że naszym oczywistym obowiązkiem w dzisiejszych czasach jest właściwe gospodarowanie codziennym chlebem i niemarnowanie go. Dotychczasowy zwyczaj podawania gościom chleba w restauracjach i gospodach do dowolnej konsumpcji prowadził do bezmyślnego marnowania chleba. Gdyby wprowadzono opłatę za ten dodatkowy chleb, ograniczono by jego marnotrawienie się. Nakaz ekonomicznego gospodarowania chlebem i jego oszczędzanie powinny zostać przyjęte do wiadomości w szerokich kręgach naszego społeczeństwa (ENN, piątek, 06.11.1914 r.).
By odpędzić nudę
Zostaliśmy poproszeni, by zwrócić Państwa uwagę, że w lazaretach istnieje zapotrzebowanie na wszelkiego rodzaju gry takie jak domino, warcaby itp. Gry potrzebne są naszym rannym żołnierzom, którzy leżąc w szpitalu niemiłosiernie się nudzą. Punkt przyjęć Czerwonego Krzyża u kapitana Funka (Apteka Polska, wejście z boku) jest gotowa, w każdej chwili przyjąć gry i przekazać je odpowiednim lazaretom (ENN, piątek, 06.11.1914 r.).
Ostatni patriotyczny koncert w kawiarni „Kaiserkrone”
W dzisiejszą sobotę i jutro w niedzielę w kawiarni „Kaiserkrone” (niem. korona cesarska) odbędą się dwa ostanie patriotyczne koncerty na rzecz narodowej fundacji. Opłaty za wstęp nie będą pobierane, a dobrowolne datki będą przeznaczone na cele charytatywne. Koncerty te przynoszą najczęściej dochód w kwocie 30-36 marek (ENN, sobota, 07.11.1914 r.).
Wysokie ceny produktów spożywczych
Podczas gdy na ostatnim targu pół kilo grochu od rolników można było dostać za 50 fenigów (!!), w elbląskich sklepach kupimy jeden funt za 40 fenigów. Przed wojną za 1 kg grochu płaciliśmy 28-30 fenigów. Do tego przedwojenny groch smakował wyśmienicie, czego nie można powiedzieć o tegorocznych zbiorach. Płatki owsiane kosztują 35 fenigów za funt, wcześniej 25 fenigów (ENN, sobota, 07.11.1914 r.).
Złapano bandę młodocianych włamywaczy i złodziei
Okradanie sklepów, stoisk na targach, portfeli, nocne próby włamań to ostatnie wyczyny nieletnich uczniów, dziesięcioletniego Alberta Schoppenhauera i dwunastoletniego Karla Bohlmanna. Chłopcy mieli wielu kolegów, którzy również uczestniczyli w kradzieżach (ENN, sobota, 07.11.1914 r.).
Ferie 1915
Prowincjonalna Rada Szkolna wyznaczyła dla prowincji Prus Zachodnich ferie dla wyższych placówek edukacyjnych i seminariów itd. na przyszły rok szkolny. Ferie przypadną w terminach: ferie wielkanocne od 1 do 15 kwietnia, ferie z okazji Zielonych Świątek od 18 do 21 maja, ferie letnie od 3 lipca do 5 sierpnia, ferie jesienne od 30 września do 14 października, ferie bożonarodzeniowe od 23 grudnia do 4 stycznia 1916 roku (ENN, poniedziałek, 09.11.1914 r.).
Publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1914 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach. Dziś wiadomości z listopada 1914. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
tłum. DK