Co w Elblągu i okolicach na przestrzeni wieków wydarzyło się pomiędzy 17 a 23 września? Jak władze pruskie upokorzyły Elbląg, gdzie mieściła się synagoga, jak zbierano pieniądze na Pomnik Odrodzenia i jak witano w naszym mieście Raula Castro? Tego i innych ciekawostek możecie się dowiedzieć z kolejnego odcinka naszego kalendarium.
Turniej im. Feliksa Stamma
Czym był turniej im. Feliksa Stamma dla kibiców boksu, znawcom tego sportu nie trzeba chyba mówić. Wśród zwycięzców turnieju znaleźć możemy takie sławy, jak: Lennox Lewis (1987), czy Aleksander Powietkin (2002). Turniej odbywa się w Warszawie, ale wyjątkowo w 1985 roku zorganizowano go w Toruniu, a w 1997 w Elblągu, który posiadał wówczas jedną z najlepszych w Polsce drużyn amatorskich (Jacek Bielski – mistrz Europy z 1993r., drużyna w 1999 r. zdobyła mistrzostwo Polski). Uroczyste otwarcie i wszystkie walki XIV Międzynarodowego Turnieju Bokserskiego im. Feliksa Stamma odbywały się w hali przy ul. Kościuszki. Turniej trwał do 20 września.
18 września 2017 r.
Groźna Kumiela
Po całodobowych obfitych opadach deszczu wylała Kumiela, zalewając plac Grunwaldzki oraz ulice: Związku Jaszczurczego, Fabryczną, Czerniakowską i Zagonową. Woda sięgała do pół metra. Zalanych zostało 26 domów mieszkalnych i 21 obiektów oświatowych. Zagrożony był szpital przy ul. Zw. Jaszczurczego.
Kumiela od zawsze zagrażała miastu wylewami po wiosennych roztopach i obfitych opadach. Po wielkiej powodzi w 1924 roku postanowiono uregulować rzekę w jej górnym biegu, po powodzi w 2000 r. opracowano i zrealizowano projekt regulacji w dolnym biegu. Mimo to co kilka lat rzeka występuje z koryta i zalewa Elbląg.
19 września 1772 r.
Koniec z samorządnością
Po zajęciu miasta przez wojsko władze pruskie zawiesiły funkcje Rady Miejskiej. Oznaczało to koniec samorządności Elbląga. Ustalono zależny od Prus magistrat, podporządkowany władzy regencyjnej w o wiele mniejszym Kwidzynie. Było to dodatkowym upokorzeniem i karą dla opierającego się postanowieniom rozbiorowym Elbląga.
20 września 1824 r.
Nowa synagoga
Do 1812 roku Żydzi nie mieli prawa stałego pobytu w Elblągu i należącym doń terytorium. Wyjątek zrobiono dla Mosesa Simona, który w 1873 r. założył tu koszerną jadłodajnię. Wkrótce na tyle się wzbogacił, że nabył kamienicę przy Starym Rynku, w przybudówce której mieścił się pierwszy elbląski dom modlitwy. Po zniesieniu ograniczenia wielu bogatych Żydów zamieszkało na stałe w mieście, rozwijając tu biznesy, bądź uprawiając wolne zawody. Nową synagogę zbudowano przy ul. Chmurnej. 20 września 1824, w obecności władz miasta i wielu chrześcijańskich osobistości, nadrabin z Królewca dokonał w języku niemieckim wyświęcenia nowej świątyni.
21 września 2015 r.
Otwarcie Centrum Rekreacji Wodnej Dolinka
Elbląg przed wojną szczycił się pierwszym w Prusach basenem krytym. Niestety, po wojnie miasto nie miało takiego szczęścia, na pływalnię trzeba było czekać trzydzieści lat. Po kolejnych czterdziestu nadal nie było kolorowo – dwa niewielkie baseny kryte nie zaspokajały potrzeb mieszkańców, w dodatku zamknięto otwarty basen przy ul. Spacerowej. Elblążanie naciskali na budowę, a politycy obiecywali gruszki na wierzbie. Do finału doprowadził prezydent Jerzy Wilk, wykorzystując unijne dofinansowanie i rozpoczynając budowę. Trwała ona 15 miesięcy i kosztowała 26 mln zł, z czego 16,2 mln z UE.
21 września 2015 r. prezydent Witold Wróblewski uroczyście otworzył obiekt. CRW Dolinka cieszy się odtąd niezmiennym powodzeniem.
22 września 1974 r.
Dygnitarze w szortach
Od miesięcy zbierano pieniądze na budowę Pomnika Odrodzenia. Sprzedawano cegiełki i organizowano zbiórki w zakładach i szkołach. Wydarzeniem bez precedensu stał się mecz piłkarski „działacze kontra administracja”. W zespole administracji znaleźli się urzędnicy miejscy i powiatowi, natomiast działaczy reprezentowali aktywiści partyjni oraz działacze społeczni i sportowi. Trybuny stadionu przy ul. Agrykola wypełniły się, jak na najlepszych wówczas na meczach Olimpii. Starcie zakończyło się zwycięstwem działaczy 7:6 (po rzutach karnych). Na budowę pomnika zebrano 35 tysięcy złotych.
23 września 1976 r.
Castro w Elblągu
Elbląg niewątpliwie był ulubionym miastem gen. Wojciecha Jaruzelskiego. Tu znajdował się duży garnizon, w skład którego wchodził Pierwszy Warszawski Pułk Czołgów. Była to jednostka szczególna, sformowana jeszcze w ZSRR i biorąca udział w bitwie pod Lenino. Popisowym numerem żołnierzy była błyskawiczna ewakuacja jednostki z brawurową jazdą czołgów. Pokaz taki gen. Jaruzelski zaserwował bratu dyktatora Kuby, Raulowi Castro-Ruz. Wizytę tę upamiętniono wmurowaną w koszarach przy ul. Grottgera tablicą oraz posadzonym przez Raula Castro dębem przyjaźni.
Kartki z elbląskiego kalendarium publikowane są codziennie na antenie telewizji Truso.tv (kanał 140 Vectry) oraz na facebookowym fanpage Truso.tv
