14 listopada – Dzień Czystego Powietrza

– Na początku listopada rozpoczęły się warsztaty, w których wzięło udział 234 uczniów naszej szkoły – mówi Dorota Życzkowska, nauczycielka i eko-konsultant w SP 18. – Dzieci badały właściwości powietrza, poznawały procesy spalania, robiły powietrzne eksperymenty, wykonywały plakaty. Podczas szkolenia dowiedziały się, że spalając różnego rodzaju odpady z tworzyw sztucznych powodujemy przenikanie dioksyn do naszego otoczenia, wsiąkanie ich w ściany domów, w glebę, organizmy ludzi i zwierząt. Najbardziej zagrożeni są ci, którzy przebywają najbliżej źródła skażenia, a więc osoby, które w ten sposób pozbywają się odpadów i ich najbliżsi sąsiedzi. Wytwarzane przy spalaniu plastików dioksyny opadają na glebę, pola uprawne i wodę, przedostają się do wód gruntowych i łańcucha pokarmowego. Ponad 90 proc. dioksyn przenika do naszego organizmu z pożywieniem, głównie w postaci produktów mięsnych, mleczarskich i ryb. Ponadto dioksyny są niezwykle trwałe. W glebie rozkładają się około 10 lat, natomiast w organizmie ludzkim odkładają się w tkance tłuszczowej oraz w wątrobie i działają tam bardzo destrukcyjnie.
       Dziś (13 listopada) na osiedle Zawada ruszyły Zielone Partole z SP 18, szczególnie do bloków starego budownictwa, w których ludzie ogrzewają się ludzie piecami. Mieszkańcy przyjmowali je bardzo serdecznie i z wielkim zrozumieniem.
       – Jak ogrzewa Pani swoje mieszkanie? – pytały dzieci mieszkańców.
       – Ja na gaz. Niestety mam sąsiadów, którzy w swoim piecu palą śmieci. Pół biedy, jeśli są to papiery. Ale często trudno wytrzymać we własnym domu. Każdą szparką wdziera się smród palonych śmieci – powiedziała im mieszkanka starego budownictwa na tym osiedlu. – Nie wiem, co jest w stanie przekonać moich sąsiadów do dbania o własne zdrowie. Może wy ich przekonacie. Macie wykaz świństw, które są wypuszczane w powietrze przy spaleniu chociaż jednej plastikowej butelki?
       Sąsiedzi otrzymali od dzieci ulotkę o treści: „Kochasz dzieci, nie pal śmieci!”
       – Niestety, nie wiemy lub nie pamiętamy, że podczas spalania kilograma opakowań zawierających polichlorek winylu (PCV), np. plastikowych butelek i reklamówek – powstaje aż 280 litrów chlorowodoru (HCl), który w połączeniu z parą wodną tworzy kwas solny – przypomina Dorota Życzkowska. – Innym związkiem wydzielanym podczas spalania popularnych odpadów są tlenki azotu, które mogą być przyczyną uszkodzeń płuc. 280 mikrogramów NO2/m3 we wdychanym powietrzu prowadzi do śmiertelnego zapalenia płuc, a u roślin już 0,1 mikrograma NO2/m3 powoduje uszkodzenie liści. W procesie spalania opakowań wytwarza się również dwutlenek siarki (SO2), który u roślin powoduje zamieranie blaszek liściowych, zaś u ludzi - trudności w oddychaniu. Powstają z niego siarczany i kwas siarkowy powodujące opady kwaśnych deszczy (suche i mokre). SO2 sprzyja korodowaniu metalowych konstrukcji, a kumulując się w glebie, powoduje jej zakwaszenie i zasolenie. Wydzielany w czasie spalania tlenek węgla (CO), który w powietrzu utlenia się do CO2, utrudnia transport tlenu w układzie krwionośnym, poprzez wiązanie czerwonych ciałek krwi.
      
       ***
       Według raportu Komisji Europejskiej, z powodu zanieczyszczonego powietrza umiera rocznie 28 000 Polaków. Uświadomienie sobie, jak bardzo szkodliwe jest wprowadzanie do atmosfery substancji pochodzących ze spalania odpadów w nieprzystosowanych do tego urządzeniach, jest bardzo ważne. Spalanie odpadów to ulatnianie się do atmosfery gazów i pyłów, w tym dwutlenku węgla i metali ciężkich. Proceder spalania tworzyw sztucznych może przyczynić się do powstania pożarów w budynkach mieszkalnych, jako że w wyniku ich spalania w piecach zatykane są sukcesywnie przewody kominowe, co grozi ich rozerwaniem.