Osiąga maksymalnie 6 m wysokości, wytwarza niewielkie, bo mające ok. 6 cm długości i do 3 cm szerokości liście oraz niepozorne kwiaty koloru żółto-zielonego, które kwitną od mają do czerwca. Dziś w Opowieściach z lasu przyglądamy się szakłakowi pospolitemu.
Ze wspomnianych kwiatów powstają kuliste, czarne owoce, które dojrzewają we wrześniu. Owoce mają smak słodko-kwaśny i, uwaga: uważane są za trujące. Szakłak pospolity, zwany także krzyżowcem czy jelenim głogiem, ze względu na posiadane zarówno w korze jak i owocach glikozydy, flawonoidy, garbniki i saponiny, znalazł zastosowanie w medycynie ludowej. Wykorzystywany jest w przypadku leczenia długotrwałych zaparć jako delikatny środek przeczyszczający, w celu pobudzania perystaltyki jelit czy wątroby do wydzielania żółci. Zaleca się go podczas leczenia otyłości, złego trawienia, ale także przy chorobach skóry, na przykład przy pozbywaniu się trądziku młodzieńczego. Przeciwdziała także wpływowi wolnych rodników na nasz organizm czy mutowaniu się komórek.
Oprócz właściwości leczniczych, szakłak ma inne zastosowania. Dobrze znosi cięcie, więc nadaje się na żywopłoty czy szpalery w ogrodnictwie. W starożytności wykorzystywany był jako barwnik do tkanin. Z kory tworzono żółtą, czarną i zieloną farbę, a z owoców szarą i brunatnoszarą. Jego drewno wykorzystywane było niegdyś do wyrobu lasek i cybuchów do fajek.
- Dla mnie, jako leśnika, najważniejsza jednak jest jego funkcja biocenotyczna – zaznacza Jan Piotrowski z Nadleśnictwa Elbląg. - Jak większość krzewów w naszych lasach, również szakłak jest rośliną nektarodajną, przyczynia się więc do rozwoju różnych gatunków owadów zapylających, pszczół, muchówek czy motyli. Z jego owoców korzystają różne ptaki, jak np. gil, zięba, rudzik, grubodziób. Zwierzęta również żywią się jego korą czy liśćmi. Natomiast opadające na jesień liście zwiększają żyzności leśnej gleby – tłumaczy leśnik.
- Takie rośliny jak szakłak przyczyniają się do zwiększania różnorodności przyrodniczej, a więc wzmacniają naturalną odporność lasu. Dlatego sadzi się go podczas odnawiania lasu po rębni, a jeśli rósł wcześniej w takim miejscu, to pozostawia się go, aby dalej pełnił swoją funkcję w lesie - podkreśla Jan Piotrowski z Nadleśnictwa Elbląg.