Stało się to, czego od dawna się obawialiśmy: we wczesnych godzinach rannych po długiej walce z ciężką chorobą zmarł dzisiaj radca sanitarny dr Bleyer. Zmarły należał do najbardziej poważanych obywateli naszego miasta. Dr Bleyer był bowiem człowiekiem, który nie taktował swojej pracy jako obowiązek, a całe życie poświęcił dla dobra naszego miasta.
Urodził się 21 lipca 1849 roku. W 1882 osiedlił się w Elblągu i jako lekarz szybko zaskarbił sobie sympatię elblążan i zyskał dobrą opinię. Dzięki zaufaniu, jakim cieszył się wśród swoich kolegów, został w 1898 roku wybrany do Zachodniopruskiej Izby Lekarskiej. Przez dziesięć lat (z krótką przerwą) był przewodniczącym tutejszego Związku Lekarskiego.
Krótko po swoim osiedleniu się w Elblągu dr Bleyer zaczął interesować się sprawami naszego miasta i już w 1886 roku został przyjęty do zgromadzenia radnych miejskich jako jego członek. Należał do niego do śmierci. Od 1889 roku był członkiem zarządu. Po śmierci radcy sądowego Horna został w 1903 roku zastępcą zwierzchnika radny miasta, a w roku 1907 po śmierci handlowca, pana Reimera, przejął stanowisko zwierzchnika i zajmował je do roku 1912. Brał czynny udział w pertraktacjach, które miały miejsce w miejskim parlamencie, a jego otwarty i szczery sposób bycia, z jakim reprezentował interesy naszego miasta, cieszył się również uznaniem jego przeciwników. Znakomicie działał także w licznych komisjach. Od roku 1904 należał do deputacji szkolnej. Uznając jego liczne zasługi na poczet naszego miasta, w roku 1909 został odznaczony Orderem Czerwonego Orła* czwartej klasy, po tym jak dwa lata wcześniej nadano mu tytuł „radcy sanitarnego” jako poważanemu i szanowanemu lekarzowi.
Latem zeszłego roku z uwagi na ciężką chorobę dr Bleyer musiał wycofać się z życia publicznego. Dr Bleyer zmarł po długich cierpieniach i zmaganiach z chorobą. Bez wątpienia jego imię zapisze się na zawsze na kartach historii naszego miasta! (ENN, wtorek, 15.04.1913 r.)
* Order Czerwonego Orła (niem. Der Rote Adlerorden) – cywilne i wojskowe odznaczenie niemieckie, ustanowione przez margrabiego Jerzego Wilhelma von Bayreuth w 1705. W 1792 r. przejęty przez Królestwo Prus, był drugim najwyższym wśród pruskich orderów. Order początkowo do 1810 posiadał tylko jedną klasę, Wielki Krzyż, noszony na wstędze i posiadający ośmiopromienną gwiazdę. W tym roku wprowadzono cztery klasy. Czerwony Orzeł był tym orderem niemieckim, który posiadał najwięcej odmian: z koroną, z mieczami między ramionami krzyża lub przy zawieszeniu, z liśćmi dębowymi, z brylantami, z datami lat wysługi (50 lub 60) itd. Nie nadawany od 1918 order znalazł następcę dopiero w 2004, gdy ustanowiono Brandenburski Order Zasługi, potocznie zwany Orderem Czerwonego Orła – Wikipedia.
Strajk malarzy pokojowych
Strajk malarzy pokojowych trwa już sześć tygodni i nie można na razie liczyć na rozwiązanie pokojowe. Organizacje pracownicze podczas ostatniego posiedzenia zadecydowały o przedłużeniu strajku o kilka tygodni, mimo że pieniądze w kasach organizacji drastycznie stopniały. Straty, jakie poniosły obie strony w wyniku strajku, są znaczne. Znaczna liczba malarzy znalazła pracę u klientów swoich mistrzów. Również w związku z tym mistrzowie ponieśli duże straty. Nie doszło jeszcze do negocjacji między obiema stronami. (ENN, środa, 16.04.1913 r.)
Wilk syberyjski
Szef lokalu gastronomicznego, pan Blank, nabył od pana Glüse z Rühstädt koło Wilsnack (Rühstädt – miejscowość w kraju związkowym Brandenburgia), również restauratora, wilka syberyjskiego (podgatunek wilka, występujący w północnej Azja i północnej Skandynawii). Pies ma dziewięć miesięcy i jest płci męskiej.
Pan Glüse otrzymał psa od swojego rosyjskiego znajomego, gdy zwierzę miało osiem tygodni. Pan Blank zapłacił za zwierzę (włączając koszta transportu) 100 marek. Pies pożera wszystkie domowe odpadki, najlepiej jednak smakuje mu mięso. Zwierzę jest oswojone, jednak zbliżać się może do niego na razie tylko pan Blank z uwagi na to, że czuje się u nas jeszcze obco. Pies w ciągu dnia i w nocy przywiązany jest do łańcucha, podczas gdy w Rühstädt biegał sobie samopas po zamkniętym podwórzu. (ENN, wtorek, 15.04.1913 r.)
Wolny dzień w szkołach z okazji ślubu księżniczki
Ministerstwo Kultury otrzymało od Gabinetu Cesarskiego wiadomość, że zarówno w dniu ślubu księżniczki Wiktorii Luizy*, tj. 24 maja, jak i z okazji jubileuszu rządów cesarskich, 16 czerwca, we wszystkich pruskich szkołach zajęcia zostają odwołane. (ENN, czwartek, 17.04. 1913 r.)
* Wiktoria Luiza Adelajda Matylda Charlotta Pruska (1892-1980) – księżniczka Hannoweru i Brunszwiku. Wiktoria Luiza była jedyną córką i siódmym dzieckiem cesarza Wilhelma II Hohenzollerna i jego żony cesarzowej Augusty Wiktorii. Wiktoria była ukochanym dzieckiem cesarza, była do niego również bardzo podobna i najinteligentniejsza z całego rodzeństwa. Gdy oświadczyła rodzinie, że chce poślubić Ernesta Augusta, księcia Hanoweru, wywodzącego się z dynastii pozbawionej królestwa w chwili utworzenia Cesarstwa Niemieckiego w roku 1871, wzbudziło to w rodzinie Hohenzollernów żywe emocje. Nienawiść dynastii hanowerskiej do Hohenzollernów wcale nie wygasła, ale małżeństwo to pozwalało odzyskać temu rodowi znaczącą pozycję w państwie, z drugiej zaś strony Wilhelm II niczego nie umiał odmówić córce. Ślub odbył się 24 maja 1913 roku w Berlinie – Wikipedia.
Cesarski jubileusz
Z okazji 25-lecia rządów cesarskich w naszym mieście odbędą się uroczystości. Ponieważ w dniu 15 czerwca obchodzimy także kolejną rocznicę śmierci cesarza Fryderyka, nie mogą odbywać się wtedy żadne uroczystości.
Dzień później, 16 czerwca, odbędzie się w kasynie uroczysty poczęstunek dla obywateli naszego miasta. Być może będzie również pochód i iluminacja. (ENN, piątek, 18.04.1913 r.)
***
W tym roku publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1913 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach. Dziś ostatnie wiadomości z kwietnia 1913. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
Krótko po swoim osiedleniu się w Elblągu dr Bleyer zaczął interesować się sprawami naszego miasta i już w 1886 roku został przyjęty do zgromadzenia radnych miejskich jako jego członek. Należał do niego do śmierci. Od 1889 roku był członkiem zarządu. Po śmierci radcy sądowego Horna został w 1903 roku zastępcą zwierzchnika radny miasta, a w roku 1907 po śmierci handlowca, pana Reimera, przejął stanowisko zwierzchnika i zajmował je do roku 1912. Brał czynny udział w pertraktacjach, które miały miejsce w miejskim parlamencie, a jego otwarty i szczery sposób bycia, z jakim reprezentował interesy naszego miasta, cieszył się również uznaniem jego przeciwników. Znakomicie działał także w licznych komisjach. Od roku 1904 należał do deputacji szkolnej. Uznając jego liczne zasługi na poczet naszego miasta, w roku 1909 został odznaczony Orderem Czerwonego Orła* czwartej klasy, po tym jak dwa lata wcześniej nadano mu tytuł „radcy sanitarnego” jako poważanemu i szanowanemu lekarzowi.
Latem zeszłego roku z uwagi na ciężką chorobę dr Bleyer musiał wycofać się z życia publicznego. Dr Bleyer zmarł po długich cierpieniach i zmaganiach z chorobą. Bez wątpienia jego imię zapisze się na zawsze na kartach historii naszego miasta! (ENN, wtorek, 15.04.1913 r.)
* Order Czerwonego Orła (niem. Der Rote Adlerorden) – cywilne i wojskowe odznaczenie niemieckie, ustanowione przez margrabiego Jerzego Wilhelma von Bayreuth w 1705. W 1792 r. przejęty przez Królestwo Prus, był drugim najwyższym wśród pruskich orderów. Order początkowo do 1810 posiadał tylko jedną klasę, Wielki Krzyż, noszony na wstędze i posiadający ośmiopromienną gwiazdę. W tym roku wprowadzono cztery klasy. Czerwony Orzeł był tym orderem niemieckim, który posiadał najwięcej odmian: z koroną, z mieczami między ramionami krzyża lub przy zawieszeniu, z liśćmi dębowymi, z brylantami, z datami lat wysługi (50 lub 60) itd. Nie nadawany od 1918 order znalazł następcę dopiero w 2004, gdy ustanowiono Brandenburski Order Zasługi, potocznie zwany Orderem Czerwonego Orła – Wikipedia.
Strajk malarzy pokojowych
Strajk malarzy pokojowych trwa już sześć tygodni i nie można na razie liczyć na rozwiązanie pokojowe. Organizacje pracownicze podczas ostatniego posiedzenia zadecydowały o przedłużeniu strajku o kilka tygodni, mimo że pieniądze w kasach organizacji drastycznie stopniały. Straty, jakie poniosły obie strony w wyniku strajku, są znaczne. Znaczna liczba malarzy znalazła pracę u klientów swoich mistrzów. Również w związku z tym mistrzowie ponieśli duże straty. Nie doszło jeszcze do negocjacji między obiema stronami. (ENN, środa, 16.04.1913 r.)
Wilk syberyjski
Szef lokalu gastronomicznego, pan Blank, nabył od pana Glüse z Rühstädt koło Wilsnack (Rühstädt – miejscowość w kraju związkowym Brandenburgia), również restauratora, wilka syberyjskiego (podgatunek wilka, występujący w północnej Azja i północnej Skandynawii). Pies ma dziewięć miesięcy i jest płci męskiej.
Pan Glüse otrzymał psa od swojego rosyjskiego znajomego, gdy zwierzę miało osiem tygodni. Pan Blank zapłacił za zwierzę (włączając koszta transportu) 100 marek. Pies pożera wszystkie domowe odpadki, najlepiej jednak smakuje mu mięso. Zwierzę jest oswojone, jednak zbliżać się może do niego na razie tylko pan Blank z uwagi na to, że czuje się u nas jeszcze obco. Pies w ciągu dnia i w nocy przywiązany jest do łańcucha, podczas gdy w Rühstädt biegał sobie samopas po zamkniętym podwórzu. (ENN, wtorek, 15.04.1913 r.)
Wolny dzień w szkołach z okazji ślubu księżniczki
Ministerstwo Kultury otrzymało od Gabinetu Cesarskiego wiadomość, że zarówno w dniu ślubu księżniczki Wiktorii Luizy*, tj. 24 maja, jak i z okazji jubileuszu rządów cesarskich, 16 czerwca, we wszystkich pruskich szkołach zajęcia zostają odwołane. (ENN, czwartek, 17.04. 1913 r.)
* Wiktoria Luiza Adelajda Matylda Charlotta Pruska (1892-1980) – księżniczka Hannoweru i Brunszwiku. Wiktoria Luiza była jedyną córką i siódmym dzieckiem cesarza Wilhelma II Hohenzollerna i jego żony cesarzowej Augusty Wiktorii. Wiktoria była ukochanym dzieckiem cesarza, była do niego również bardzo podobna i najinteligentniejsza z całego rodzeństwa. Gdy oświadczyła rodzinie, że chce poślubić Ernesta Augusta, księcia Hanoweru, wywodzącego się z dynastii pozbawionej królestwa w chwili utworzenia Cesarstwa Niemieckiego w roku 1871, wzbudziło to w rodzinie Hohenzollernów żywe emocje. Nienawiść dynastii hanowerskiej do Hohenzollernów wcale nie wygasła, ale małżeństwo to pozwalało odzyskać temu rodowi znaczącą pozycję w państwie, z drugiej zaś strony Wilhelm II niczego nie umiał odmówić córce. Ślub odbył się 24 maja 1913 roku w Berlinie – Wikipedia.
Cesarski jubileusz
Z okazji 25-lecia rządów cesarskich w naszym mieście odbędą się uroczystości. Ponieważ w dniu 15 czerwca obchodzimy także kolejną rocznicę śmierci cesarza Fryderyka, nie mogą odbywać się wtedy żadne uroczystości.
Dzień później, 16 czerwca, odbędzie się w kasynie uroczysty poczęstunek dla obywateli naszego miasta. Być może będzie również pochód i iluminacja. (ENN, piątek, 18.04.1913 r.)
***
W tym roku publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1913 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach. Dziś ostatnie wiadomości z kwietnia 1913. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
tłum. DK