UWAGA!

Historia elbląskich ulic: Królewiecka (odcinek 60)

 Elbląg, Tak wyglądał popularny przed wojną Narożnik Stobbego
Tak wyglądał popularny przed wojną Narożnik Stobbego (fot. archwium autora)

Jest jedną z najdłuższych ulic Elbląga, więc jej historię opiszemy w kilku odcinkach. Dzisiaj Karol Wyszyński, przewodnik PTTK, opowiada o tym, gdzie mieścił się firmowy sklep fabryki wódek i likierów, Dom Mody Kreacja czy fabryka cygar i tabaki.

Ulica Królewiecka przebiega przez kilka dzielnic Elbląga: Śródmieście, Rakowo, Zakrzewo i Dąbrowę, rozpoczyna się przy ul. Stoczniowej i prowadzi do rogatek miasta w kierunku Milejewa. W średniowieczu był to trakt prowadzący do Królewca.
       Pierwszy raz droga nazwana została w XVI w. jako Grobla Złodziejska (Diebethamm, Thieff Damm), to właśnie tędy prowadzono skazańców na miejsce straceń. W 1785 r. otrzymała nazwę Królewiecka (Königsbergerstrasse). W 1952 roku przemianowano ją na Armii Czerwonej, a w 1990 roku powrócono do historycznej nazwy.
      
       Mocne trunki
      
Naszą wędrówkę rozpoczynamy od strony ul. Stoczniowej. Przed wojną po lewej stronie Królewieckiej, patrząc w stronę linii tramwajowej, mieścił się opisany w jednym z poprzednich odcinków plac Carlsona. Po przeciwnej stronie do 1945 r. stoi duża kamienica, po 1945 r. pełniła rolę żłobka Zamechu. Obecnie mieści się tutaj ośrodek rehabilitacji dla dzieci i młodzieży.
       Na rogu z ul. Robotniczą przed wojną mieścił się mały domek, w którym funkcjonował firmowy sklep fabryki wódek i likierów Heinicha Stobbego oraz gospoda. Było to tak popularne miejsce, że ówcześnie mieszkańcy nazwali je Narożnikiem Stobbego (Stobbes Eck). Chętnie odwiedzana, ale już po 1945 r., była spelunka (jak określił to w swoich wspomnieniach M. Filipowicz, będący dyrektorem stoczni), znajdująca się w nieistniejącym już budynku na rogu Królewieckiej i Zacisze. Później w tym miejscu mieścił się Dom Mody Kreacja.
       W miejscu, gdzie dzisiaj mieści się bank, przed 1945 r. stał jednopiętrowy budynek ze sklepem. Nad wejściem widoczny był napis „Nr 1 A. WIEBE Nr 1”. Po przeciwnej zaś stronie, na rogu z ul. Powstańców Warszawskich, znajduje się jedna z najstarszych powojennych księgarni. To mniej więcej w tym miejscu przebiega granica między... Żuławami a Wysoczyzną Elbląską.
      
       Tytoń, odzież i galanteria skórzana
      
Idąc w górę ulicy Królewieckiej, po lewej stronie mijamy przemysłową zabudowę, związana z historią przemysłu tytoniowego. W 1874 r. istniejącą w tym miejscu niedużą firmę tytoniową Kohlweck & Company odwiedził Bernhard Loeser, współwłaściciel berlińskiej hurtowni tytoniowej. Namówił elbląskiego przedsiębiorcę do założenia spółki i tak powstała firma Kohlweck & Loeser. W 1882 r. powstała już potężna firma Loeser & Wolff z nowymi halami, które zachowały się do dzisiaj. Ich budowniczym był elblążanin Otto Depmeyer.

  Elbląg, Zabudowania byłej fabryki cygar i tabaki przetrwały do dzisiaj
Zabudowania byłej fabryki cygar i tabaki przetrwały do dzisiaj (fot. autor)


       Były to największe zakłady tytoniowe w Europie (produkowano cygara i tabake), właściciele dbali o swych pracowników. W okresie III Rzeszy firma zmieniła właściciela i nazwę na Walter Bayer.
       Po wojnie w miejsce fabryki powstały Zakłady Przemysłu Odzieżowego „Truso”, założone w 1947 r. W 1996 roku zostały postawione w stan upadłości, a w ich miejsce powstały m.in. zakłady „Bianka” (ul. Fromborska). W halach przy Królewieckiej istniał też Zakład Przemysłu Skórzanego „Renoma”, produkujące galanterię skórzaną. Dzisiaj wiele pomieszczeń jest wynajmowanych różnym firmom. Mają też tutaj powstać mieszkania – lofty.
      
       Kolejne ciekawostki o ulicy Królewieckiej już za tydzień.
      

WyKa

Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
  • Najbardziej zaje..ista ulica miasta miała za patrona tych co to miasto rozp...lili.
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    12
    4
    Boloztaczką(2015-06-28)
  • A potem nieoficjalnie, Ofiar Armii Czerwonej
  • " Mają też tutaj powstać mieszkania – lofty. "Dobry żart. Bardziej na miejscu było by. .. .. MIAŁY powstać. Przecież wiadomo że "pewien" pan czmychnął z kasą na te cudowne lofty;)
  • Fabryka nie tyle, po 1933 roku, zmieniła nazwę, ile hitlerowskie państwo niemieckie upaństwowiło żydowską, prywatną fabrykę tytoniu - i przekazało ją za stosowną opłatą niemieckiemu aryjczykowi. ..
  • Znowu coś jest nie halo? Cytuję ". .. .a w ich miejsce powstały zakłady „Bianka”, a następnie „Polcotex”. .. " Szanowny panie już w 1996 roku "Bianka" była na wylocie z Elbląga w kierunku Dąbrowy, a "Polcotex” w tym samym czasie był w kamienicy na Starym Mieście na przeciwko biblioteki-prawda?! Jak pisać to poważnie i na podstawie faktów nie opowieści dziwnej treści. .. ..
  • "rogatek miasta w kierunku na Milejewa" - to ile jest tych Milejewów?
  • W artykule nie ma nic o polcotexie tylko o biance i renomie.
Reklama