Przy jakiej ulicy miał swój pierwszy zakład Ferdynand Schichau? Komu poświęcone jest jedno z epitafiów w Galerii El? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w kolejnym odcinku „Historii elbląskich ulic”. Na wędrówkę po Starym Mieście zaprasza Karol Wyszyński, przewodnik PTTK.
Przebiega od Bulwaru Zygmunta Augusta do ul. Stoczniowej i Starego Rynku. Początkowo w 1785 r. nadano jej miano Na Wale (Auf dem Wall), po 1830 r. określana jako Staromiejska Wałowa (Altstädtische Wallstrasse). Obecną nazwę nadano jej po 1945 r.
Wałowa powstała po 1773 r. w wyniku wyburzenia fortyfikacji miejskich, do 1990 r. przebiegała aż do ul. Pocztowej. Jej prawa strona, patrząc w kierunku rzeki Elbląg, to obecnie hale Alstomu, przeciwna strona początkowo nie jest zabudowana, dalsza to mur dawnego klasztoru i kościoła Najświętszej Marii Panny. Z chwilą powstania tej ulicy pomiędzy nią a dawną fosą, gdzie obecnie są hale, powstał szereg domów i zakładów pracy.
W dawnych czasach Wałowa brała swój początek tuż przy nadbrzeżu, w pobliżu półbastionu Ostrego Kąta i fosy Dworu Popielnego. To tu w istniejącej wówczas posesji nr 10 w 1837 r. Ferdynand Gotlib Schichau zapoczątkował swoją działalność, wykupując później te tereny oraz pozostałe nad prawym brzegiem rzeki.
Kuśnierska
Przebiega od ul. Wodnej do ul. Klasztornej po lewej stronie wzdłuż murów dawnego klasztoru dominikanów, obecnie Galerii El. Po raz pierwszy w źródłach pisanych zaistniała w 1377 r. jako ulica Mnisia (platea Monachorum) w języku niemieckim odpowiada to nazwie Mönchstrasse. W 1606 r. w zapiskach figuruje już jako uliczka Kuśnierska (Kürschner Gasse), przed 1830 r. otrzymuje brzmienie (Kürschnerstrasse). Pochodzenie nazwy ma związek z istniejącymi przy niej warsztatami kuśnierskimi.
Dominikanie, którzy przybyli tu z Krakowa, 13 stycznia 1238 r. otrzymali od Krzyżaków dokument o uposażeniu klasztoru Najświętszej Mari Panny. Najstarszą częścią budowli jest dawne prezbiterium, którego początki datuje się na 1246 r. Kościół nie posiadał nigdy wieży, jego dach wieńczyła jedynie sygnaturka. W 1504 r. kościół spłonął, odbudowę zakończono w 1514 r. W 1525 r. przejściowo klasztor i kościół został opanowany przez luteran, ale na zdecydowaną reakcję króla Zygmunta I zwrócono go katolikom. W 1542 r. ostatecznie przekazany protestantom i do 1945 r. był ich główną świątynią w mieście.
Po raz kolejny kościół i dawne zabudowania klasztorne uległy kompletnemu zniszczeniu w czasie działań wojennych w 1945 r. W początku lat 60. z inicjatywy Gerarda Blum Kwiatkowskiego, zatrudnionego w Zamechu, w murach dawnej świątyni powstała w 1962 r. Galeria El.
Mury galerii, tak zewnętrzne jak i we wnętrzu, zdobią pozostałości dawnych epitafiów poświęcone byłym mieszkańcom Elbląga. W wielu przypadkach napisy na nich już się pozacierały. Dobrze za to zachowało się epitafium ufundowane w 1647 r. przez wspomnianego przeze mnie poprzednio Izzaka Spiringa, właściciela Domu Królów. Epitafium to poświęcone jest królowi Władysławowi IV. Na zewnątrz Galerii EL oraz jego dziedzińcu znajduje się kilka form przestrzennych
Klasztorna
Przebiega po wschodniej stronie Galerii El i łączy się z ul. Wałową oraz Kuśnierską. Początkowo nosiła nazwę Za Mnisim Chórem (Hinter der monchkore), następnie przemianowano ją na Przy Konwencie (Am Convent), a następnie w XIX w. w zapisie istnieje jako Conventstrasse. W latach 1945 -1990 nosiła imię Hugo Kołłątaja, od 1990 r nazywa się Klasztorna.