W naszym cotygodniowym cyklu kontynuujemy wędrówkę po gminie Rychliki. Dzisiaj Karol Wyszyński, przewodnik elbląskiego PTTK, opisuje ciekawostki związane z miejscowościami: Gołutowo i Jankowo.
Gołutowo
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1347 r., kiedy była pruską osadą. Wielki mistrz Winrich von Kniprode w niedalekim Przezmarku 16 czerwca 1364 r. wystawił dla wsi dokument lokacyjny, nadając rodowi Ginter 6 łanów (jeden łan to prawie 18 ha). Pierwotna nazwa miejscowości Günthersdorf, obowiązująca do 1945, wywodziła się więc od pierwszego zasadźcy. Po 1466 r., czyli II pokoju toruńskim, miejscowość znajdowała się nadal pod panowaniem zakonu, a później w granicach Prus Książęcych.
Do 1945 r. właścicielami majątku w Gołutowie byli kolejno Kornel i Erna Nabakowscy, Heinrich Lassen, Arthur Gehre, Heinrich Stuhm. Po wojnie miejscowość początkowo nosiła nazwę Bronowo, a od 1948 r. - Gołutowo..
W okresie PRL w dawnym majątku działał PGR, jego pierwszym zarządca był J. Ostaszewski, a przez wiele lat dyrektorem Zdzisław Maruszak.
Do dzisiejszych czasów przetrwał dawny dwór i park krajobrazowy, pochodzące z XIX w. Obecnie park jest bardzo zaniedbany, ale posiada stare nasadzenia drzew.
Jankowo
Pierwszym właścicielem dóbr w Jankowie był Prus o imieniu Jonyke. Tak mówi dokument lokacyjny dla Kwietniewa, wydany przez dzierzgońskiego komtura Henryka Zuckschwerta w 1299 r. Od imienia pierwszego właściciela miejscowość przyjęła nazwę Jankendorf, którą nosiła do 1945 r.
W 1226 r. właścicielem został Ludwik Finck, założyciel rodu von Finckenstein), który to ród władał tym terenem do połowy XIX w. Kolejnymi właścicielami byli: ród von Reibnitz i mjr von Kobyliński-Korbsdorf, który prawdopodobnie został pochowany wraz z córką na pobliskim, obecne zdewastowanym, cmentarzu.
W okresie PRL w Jankowie działał PGR, a jego biura i mieszkania pracowników znajdowały się w zachowanym do dzisiaj pałacu. Obiekt ten powstał pod koniec XVIII w. w stylu barokowym. Przebudowano go w latach 70. XIX w., dodając eklektyczne detale. Nad drzwiami umieszczono herby Reibnitza i Łodzia, podwyższono boczne skrzydła.
Pałac jest budowlą jednokondygnacyjną, ale z wykorzystaniem poddasza. Posiada trzy ryzality, czyli wysunięte fragmenty budynku na całej jego wysokości, z trójkątnymi szczytami. Dach budowli jest mansardowy. Do głównego wejścia prowadzi żeliwna weranda wykonana już później. We wnętrzu pałacu zachowały się drewniane zdobione schody, piece, kominki i sztukaterie mające cechy secesji.
Pałac otacza park krajobrazowy pochodzący z XIX w. Dla von Reinbitza zaprojektował go Johann Larass (1820-1893), nie ma jednak pewności, że projekt ten został zrealizowany.
Po przeciwnej stronie drogi zachowały się dawne zabudowania gospodarcze. Sam pałac jest obecnie własnością prywatną. Ciekawe czy będzie dostępny dla turystów, wzorem niektórych odnowionych domów podcieniowych.
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1347 r., kiedy była pruską osadą. Wielki mistrz Winrich von Kniprode w niedalekim Przezmarku 16 czerwca 1364 r. wystawił dla wsi dokument lokacyjny, nadając rodowi Ginter 6 łanów (jeden łan to prawie 18 ha). Pierwotna nazwa miejscowości Günthersdorf, obowiązująca do 1945, wywodziła się więc od pierwszego zasadźcy. Po 1466 r., czyli II pokoju toruńskim, miejscowość znajdowała się nadal pod panowaniem zakonu, a później w granicach Prus Książęcych.
Do 1945 r. właścicielami majątku w Gołutowie byli kolejno Kornel i Erna Nabakowscy, Heinrich Lassen, Arthur Gehre, Heinrich Stuhm. Po wojnie miejscowość początkowo nosiła nazwę Bronowo, a od 1948 r. - Gołutowo..
W okresie PRL w dawnym majątku działał PGR, jego pierwszym zarządca był J. Ostaszewski, a przez wiele lat dyrektorem Zdzisław Maruszak.
Do dzisiejszych czasów przetrwał dawny dwór i park krajobrazowy, pochodzące z XIX w. Obecnie park jest bardzo zaniedbany, ale posiada stare nasadzenia drzew.
Jankowo
Pierwszym właścicielem dóbr w Jankowie był Prus o imieniu Jonyke. Tak mówi dokument lokacyjny dla Kwietniewa, wydany przez dzierzgońskiego komtura Henryka Zuckschwerta w 1299 r. Od imienia pierwszego właściciela miejscowość przyjęła nazwę Jankendorf, którą nosiła do 1945 r.
W 1226 r. właścicielem został Ludwik Finck, założyciel rodu von Finckenstein), który to ród władał tym terenem do połowy XIX w. Kolejnymi właścicielami byli: ród von Reibnitz i mjr von Kobyliński-Korbsdorf, który prawdopodobnie został pochowany wraz z córką na pobliskim, obecne zdewastowanym, cmentarzu.
W okresie PRL w Jankowie działał PGR, a jego biura i mieszkania pracowników znajdowały się w zachowanym do dzisiaj pałacu. Obiekt ten powstał pod koniec XVIII w. w stylu barokowym. Przebudowano go w latach 70. XIX w., dodając eklektyczne detale. Nad drzwiami umieszczono herby Reibnitza i Łodzia, podwyższono boczne skrzydła.
Pałac jest budowlą jednokondygnacyjną, ale z wykorzystaniem poddasza. Posiada trzy ryzality, czyli wysunięte fragmenty budynku na całej jego wysokości, z trójkątnymi szczytami. Dach budowli jest mansardowy. Do głównego wejścia prowadzi żeliwna weranda wykonana już później. We wnętrzu pałacu zachowały się drewniane zdobione schody, piece, kominki i sztukaterie mające cechy secesji.
Pałac otacza park krajobrazowy pochodzący z XIX w. Dla von Reinbitza zaprojektował go Johann Larass (1820-1893), nie ma jednak pewności, że projekt ten został zrealizowany.
Po przeciwnej stronie drogi zachowały się dawne zabudowania gospodarcze. Sam pałac jest obecnie własnością prywatną. Ciekawe czy będzie dostępny dla turystów, wzorem niektórych odnowionych domów podcieniowych.
WyKa