Nazwy miast i wsi, obyczajowość i tradycje kulinarne to na pewno te elementy niematerialnego dziedzictwa kultury Warmii, które powinny być chronione i zachowane dla kolejnych pokoleń – mówi historyk, prof. Stanisław Achremczyk*.
Na co dzień mało kto o tym pamięta, ale istniejące od 12 lat województwo warmińsko-mazurskie obejmuje tereny kilku historycznych krain: Warmii, Mazur, Prus Górnych, Ziemi Lubawskiej, części: Natangii, Barcji, Powiśla i Żuław Wiślanych oraz fragmenty Suwalszczyzny. Dzieje Warmii są nierozłącznie związane z losami takich miast, jak Frombork, Braniewo, Orneta, Pieniężno, Lidzbark Warmiński czy Olsztyn.
Prof. Stanisław Achremczyk podkreśla, że mimo burzliwej historii, szczególnie kataklizmu, jakim była II wojna światowa, zachowało się wiele dokumentów świadczących o stanie ducha, kulturze duchowej Warmii. Trwanie niematerialnego dziedzictwa kultury tego terenu wspierał kościół katolicki.
Nazwa krainy jest bardzo stara (pochodzi od pruskiego plemienia Warmów), a przez wieki zachowała się duża świadomość jej granic. Do naszych czasów zachowało się też nazewnictwo miast i wsi, choć całkowicie – jak mówi naukowiec – zostało skaleczone nazewnictwo ulic.
Warmiński krajobraz trudno sobie wyobrazić bez gotyckich i barokowych kościołów, przydrożnych krzyży i kapliczek. Tym, co łączyło mieszkańców, była wspólna pamięć o wojnach, pożarach, najazdach czy wydarzeniach świątecznych.
Niezwykle silne były więzi rodzinne. Dzieciom nadawano imiona katolickich świętych. W warmińskiej chacie była specjalna izba, w której starsi członkowie rodziny mogli dożywać swoich dni pod opieką młodszych. Pielęgnowano szacunek wobec niewiast i dzieci. Kolejnym pokoleniom od wczesnych lat wpajano prawa moralne. W mentalności Warmiaków był zakorzeniony szacunek wobec prawa i tradycji. Szanowano pamięć o wielkich ludziach tej ziemi: Stanisławie Hozjuszu, Mikołaju Koperniku i Ignacym Krasickim.
Poczucie tożsamości umacniały instytucje, takie jak samorząd lokalny i Warmińskie Towarzystwo Historyczne. Wydawano książki historyczne, pisma i kalendarze. Duchowość Warmii zapisana jest też w zbiorach bibliotecznych oraz archiwach kościelnych i państwowych...
Okazją do rozmowy jest konwencja Unesco o ochronie niematerialnego dziedzictwa kultury, którą Polska ratyfikowała pod koniec ubiegłego roku. Posłuchaj materiału Agnieszki Jarzębskiej.
* Prof. Stanisław Achremczyk jest dyrektorem Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, a także kierownikiem Zakładu Historii Nowożytnej w Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Prof. Stanisław Achremczyk podkreśla, że mimo burzliwej historii, szczególnie kataklizmu, jakim była II wojna światowa, zachowało się wiele dokumentów świadczących o stanie ducha, kulturze duchowej Warmii. Trwanie niematerialnego dziedzictwa kultury tego terenu wspierał kościół katolicki.
Nazwa krainy jest bardzo stara (pochodzi od pruskiego plemienia Warmów), a przez wieki zachowała się duża świadomość jej granic. Do naszych czasów zachowało się też nazewnictwo miast i wsi, choć całkowicie – jak mówi naukowiec – zostało skaleczone nazewnictwo ulic.
Warmiński krajobraz trudno sobie wyobrazić bez gotyckich i barokowych kościołów, przydrożnych krzyży i kapliczek. Tym, co łączyło mieszkańców, była wspólna pamięć o wojnach, pożarach, najazdach czy wydarzeniach świątecznych.
Niezwykle silne były więzi rodzinne. Dzieciom nadawano imiona katolickich świętych. W warmińskiej chacie była specjalna izba, w której starsi członkowie rodziny mogli dożywać swoich dni pod opieką młodszych. Pielęgnowano szacunek wobec niewiast i dzieci. Kolejnym pokoleniom od wczesnych lat wpajano prawa moralne. W mentalności Warmiaków był zakorzeniony szacunek wobec prawa i tradycji. Szanowano pamięć o wielkich ludziach tej ziemi: Stanisławie Hozjuszu, Mikołaju Koperniku i Ignacym Krasickim.
Poczucie tożsamości umacniały instytucje, takie jak samorząd lokalny i Warmińskie Towarzystwo Historyczne. Wydawano książki historyczne, pisma i kalendarze. Duchowość Warmii zapisana jest też w zbiorach bibliotecznych oraz archiwach kościelnych i państwowych...
Okazją do rozmowy jest konwencja Unesco o ochronie niematerialnego dziedzictwa kultury, którą Polska ratyfikowała pod koniec ubiegłego roku. Posłuchaj materiału Agnieszki Jarzębskiej.
* Prof. Stanisław Achremczyk jest dyrektorem Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, a także kierownikiem Zakładu Historii Nowożytnej w Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
eswiatowid.pl