W odpowiedzi na postawione powyżej pytanie, nawiązując do problemu poruszonego już w artykule z 16 grudnia 2005 r., zamieszczonego na łamach PortElu a zatytułowanego „Emeryt czy emerytka?”, można powiedzieć, że emeryt i emerytka to jednak niemal to samo.
W tym miejscy należy przypomnieć pokrótce, w czym problem. Otóż chodzi o sprawę Sarah Margaret Richards urodzonej w Wielkiej Brytanii jako mężczyzna w 1942 r. W maju 2001 r. przeszła ona operację zmiany płci. W lutym 2002 r. złożyła wniosek o przyznanie emerytury dla kobiety, począwszy od dnia jej 60. urodzin (emerytura należy się 65-letniemu mężczyźnie i 60-letniej kobiecie).
27 kwietnia 2006 r. w sprawie o sygnaturze akt C-423/04 rozpatrywanej przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości padło jednoznaczne stwierdzenie, że prawo do tego, aby nie być dyskryminowanym ze względu na płeć, jest jednym z podstawowych praw człowieka. Zakaz dyskryminowania z tego powodu odnosi się także do dyskryminacji, której przyczyną jest zmiana płci danej jednostki. Zatem organ odmawiający transseksualiście prawa do wcześniejszej emerytury narusza postanowienia prawa wspólnotowego, konkretnie dyrektywy nr 79/7/EWG w sprawie stopniowego wprowadzania w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zabezpieczenia społecznego.
Zatem, mając na względzie wyrok, jaki zapadał przed Trybunałem, należy stwierdzić, że Państwa Członkowskie, w tym także Polska, nie mogą powoływać się na prawo krajowe regulujące zasady nabywania prawa do emerytury w różnym wieku przez kobiety i mężczyzn. Wynika z tego, że osoba, która w Polsce urodziła się mężczyzną i zdecydowała się na zmianę płci, może przejść na emeryturę przewidzianą dla kobiet w wieku 60 lat, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie będzie mógł kwestionować prawa transseksualisty do skorzystania z takiego uprawnienia.
27 kwietnia 2006 r. w sprawie o sygnaturze akt C-423/04 rozpatrywanej przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości padło jednoznaczne stwierdzenie, że prawo do tego, aby nie być dyskryminowanym ze względu na płeć, jest jednym z podstawowych praw człowieka. Zakaz dyskryminowania z tego powodu odnosi się także do dyskryminacji, której przyczyną jest zmiana płci danej jednostki. Zatem organ odmawiający transseksualiście prawa do wcześniejszej emerytury narusza postanowienia prawa wspólnotowego, konkretnie dyrektywy nr 79/7/EWG w sprawie stopniowego wprowadzania w życie zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zabezpieczenia społecznego.
Zatem, mając na względzie wyrok, jaki zapadał przed Trybunałem, należy stwierdzić, że Państwa Członkowskie, w tym także Polska, nie mogą powoływać się na prawo krajowe regulujące zasady nabywania prawa do emerytury w różnym wieku przez kobiety i mężczyzn. Wynika z tego, że osoba, która w Polsce urodziła się mężczyzną i zdecydowała się na zmianę płci, może przejść na emeryturę przewidzianą dla kobiet w wieku 60 lat, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie będzie mógł kwestionować prawa transseksualisty do skorzystania z takiego uprawnienia.
Artur Zych - CPF Krislex