Książę Franciszek II Rakoczy był przywódcą antyhabsburskiego powstania na Węgrzech w latach 1704 – 1711. Jeszcze jest patronem elbląskiej Szkoły Podstawowej nr 18. Na najbliższej sesji radni prawdopodobnie zmienią patrona „osiemnastki” na Bolesława Chrobrego. Dlaczego?
"Franciszek II Rakoczy to jeden z największych bohaterów narodowych na Węgrzech. Pochodził ze znanej rodziny węgierskich magnatów. Gdy w 1703 r. na północy Węgier wybuchło wielkie powstanie chłopskie przeciwko władzy Habsburgów – stanął na jego czele. Początkowo walka zakończyła się sukcesem, została proklamowana niepodległość Węgier. Niestety, przegrana w bitwie pod Trenczynem w 1708 r. i nieudane zabiegów dyplomatyczne spowodowały załamanie się Powstania Kuruców. Rakoczy udał się na emigrację najpierw do Polski (gdzie przed powstaniem ukrywał się przed władzami austriackimi) a następnie do Francji. Zmarł w 1735 r. w Turcji." - czytamy na stronie internetowej Muzeum Okręgowego w Rzeszowie.
To tylko fragment ciekawej biografii węgierskiego księcia – patrona Szkoły Podstawowej nr 18 w Elblągu. Przypominamy postać Węgra, ponieważ wkrótce zniknie z elbląskiego krajobrazu. 25 września elbląscy radni będą głosować nad projektem uchwały zmieniającej patrona „osiemnastki”. Nowym zostanie... Bolesław Chrobry, pierwszy koronowany władca państwa polskiego. Dlaczego taka zmiana?
„W celu kształtowania patriotycznych postaw uczniów i ukazywania im wartości społecznie pożytecznych, w warunkach zmienionej sytuacji społeczno-politycznej Polski, społeczność szkolna chciała zmienić dotychczasowego Patrona szkoły na postać, która nada placówce indywidualną tożsamość i sprawi, ze cała społeczność szkolna będzie miała konkretny wzorzec do naśladowania oraz wzbogaci szkolne tradycje Zmiana Patrona Szkoły Podstawowej nr 18 w Elblągu z Franciszka II Rakoczego na Bolesława Chrobrego ma na celu lepsze odzwierciedlenie tożsamości narodowej oraz wzmocnienie więzi z tradycją i historią Polski.” - czytamy w uzasadnieniu projektu uchwały.
Bolesław w szkolnym podręczniku
Czego uczniowie o nowym patronie dowiedzą się podczas lekcji historii? Zaglądamy do podręcznika do klasy piątej [Tomasz Małkowski „Historia 5. Podręcznik”; wyd. GWO], w której omawia się treści dotyczące państwa pierwszych Piastów. Na Polskę Bolesława Chrobrego przeznaczono 1 lub 2 godziny lekcyjne.
Po lekcjach uczeń powinien znać daty: 997 r. [wyprawa misyjna przyszłego świętego Wojciecha] 1000 r. [zjazd gnieźnieński], 1002 – 1018 [wojny polsko – niemieckie], 1004 [koniec polskiego panowania w Czechach], 1018 [wyprawa na Kijów], 1025 [koronacja i śmierć władcy]; postacie Bolesława Chrobrego, biskupa Wojciecha cesarza Ottona III; decyzje dotyczące organizacji kościelnej w Polsce podjęte przez papieża. Do tego powinien rozumieć pojęcia: Prusowie, wyprawa misyjna, zjazd gnieźnieński, wojna podjazdowa; przyczyny, które skłoniły księcia Bolesława do zorganizowania wyprawy misyjnej do Prus; znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego dla rozwoju organizacji kościelnej i państwowej, rolę i znaczenie drużyny książęcej.
Mało? To lecimy dalej. Po lekcjach o Bolleslawie Chrobrym [wg założeń podręcznika] potrafi przedstawić przebieg i skutki wyprawy misyjnej biskupa Wojciecha, opowiedzieć o zjeździe gnieźnieńskim, wskazać na mapie arcybiskupstwo i biskupstwa utworzone Polsce w 1000 r., ocenić skutki zjazdu gnieźnieńskiego, przedstawić przyczyny , przebieg i skutki wojen polsko – niemieckich w latach 1002 – 1018, wskazać na mapie tereny podbite przez Bolesława Chrobrego, przedstawić wygląd i uzbrojenie wojownika należącego do drużyny książęcej, przedstawić przyczyny, przebieg i skutki wyprawy na Kijów, przedstawić okoliczności koronacji królewskiej Bolesława Chrobrego oraz ocenić polityczne znaczenie koronacji oraz ocenić dokonania Bolesława Chrobrego.
Szkoła chce zmian
„Dlaczego Chrobry? Bo to postać z charakterem – odważny, zdecydowany, budował silne państwo i nie bał się wyzwań. Wierzymy, że jego historia będzie dla nas motywacją, żeby iść przez życie z dumą, odwagą i siłą. Z wypisanym na sztandarze mottem szkoły SEMPER IN ALTUM” - czytamy na stronie internetowej Szkoły Podstawowej nr 18.
Wszystko zaczęło się na początku roku szkolnego 2024/25, kiedy rada pedagogiczna szkoły zaproponowała zmianę patrona. Jak informuje strona internetowa szkoły najczęściej wskazywanym kandydatem był Bolesław Chrobry. W głosowaniu 77 procent głosujących opowiedziało się za zmianą patrona. „To ważna decyzja! Bolesław Chrobry był władcą, który umocnił Polskę i doprowadził do jej międzynarodowego uznania. Jego odwaga, mądrość i wytrwałość to wartości, które chcemy przekazywać naszym uczniom” - czytamy na stronie internetowej szkoły
Z uzasadnienia projektu uchwały dowiadujemy się, że za zmianą opowiedziało się 93 proc. uczniów, 76 proc. rodziców oraz 90 proc. pracowników. W ramach kampanii przygotowującej do zmiany przeprowadzono kilka wydarzeń m.in.: odbył się Dzień z Bolesławem Chrobrym, konkurs plastyczny na portret króla Dzieci brały udział w warsztatach patriotycznych „Korona Królów” podczas których poszerzyły swoją wiedzę o Bolesławie Chrobrym. Placówka zdobyła też tytuł Szkoły Tysiąclecia Królestwa Polskiego.
5 czerwca komisja ds. nadawania nazw w Elblągu pozytywnie zaopiniowała zmianę patrona. W czwartek (18 września) radni z Komisji Oświaty elbląskiej Rady Miejskiej pozytywnie zaopiniowali projekt uchwały. Ostateczna decyzja zapadnie na sesji Rady Miejskiej 25 września.
W październiku zaplanowano oficjalne uroczystości związane ze zmianą patrona szkoły.