W piątek 10 października swoje doroczne święto obchodzić będzie 13 Elbląski Pułk Przeciwlotniczy. Co prawda urodziny pułku przypadają 1 września, ale wyjątkowo w tym roku połączone zostaną z uroczystym powitaniem 84 żołnierzy, którzy uczestniczyli w misji w Kosowie.
Program uroczystości:
godz. 10 – uroczysty apel z okazji Święta Pułku oraz powitania 84 żołnierzy jednostki, którzy uczestniczyli w XVIII Zmianie Polskiego Kontyngentu Wojskowego KFOR w Kosowie;
godz. 9 – 13 – Dzień Otwartych Koszar w 13 Elbląskim Pułku Przeciwlotniczym – pokaz sprzętu i uzbrojenia będącego na wyposażeniu jednostki, zwiedzanie kompleksu koszarowego oraz Sali Tradycji Pułku.
A teraz trochę historii pułku
W ramach 16 Dywizji Rozkazem Ministra Obrony Narodowej nr 092/50 z dnia 01.09.1950 r. powstał w Elblągu 13 dywizjon artylerii przeciwlotniczej. Pierwszym dowódcą został mjr Kazimierz Pundyk. Początkowo jednostka była wyposażona w armaty przeciwlotnicze 85 mm i 37 mm. W 1960 roku jednostkę przezbrojono w armaty przeciwlotnicze 57 mm (S-60), które eksploatowano do 1986 roku. Na przełomie 1986 – 1987 roku pułk otrzymał nowe zestawy rakietowe małego zasięgu „KUB”. Dnia 5 listopada 1961 roku jednostka otrzymała swój pierwszy sztandar bojowy ufundowany przez społeczeństwo Elbląga, który wręczył w imieniu Rady Państwa dowódca 16 Kaszubskiej Dywizji Pancernej gen. bryg. Eugeniusz Molczyk. Sztandar przyjął dowódca jednostki kpt. Józef Ładyński.
W 1968r. na podstawie zarządzenia Szefa Sztabu POW nr 060 z dnia 13.10.1967 roku 13 dywizjon artylerii przeciwlotniczej został przeformowany do struktury pułku artylerii przeciwlotniczej.
Szczególne osiągnięcia 13 pułku przeciwlotniczego notowane są od momentu formowania jednostki, która przystąpiła do intensywnego szkolenia na armatach przeciwlotniczych 85 mm w 1951 roku. W trakcie pierwszej zimowej szkoły ognia strzelanie sprawdzające na OC Wicko ocenione zostało bardzo dobrze.
W 1972 roku pododdziały pułku wzięły udział w ćwiczeniu pod kryptonimem „STYCZEŃ 72” prowadzonym przez Ministra Obrony Narodowej, uzyskując ocenę bardzo dobrą. W tym też roku za całokształt szkoleniowo - wychowawczy pułk został wymieniony w Dyrektywie Ministra Obrony Narodowej jako przodujący w Wojsku Polskim.
W roku 1973 pułk wziął udział w ćwiczeniu „KRAJ 73” prowadzonym na szczeblu Wojska Polskiego, podczas którego jednostka otrzymała zadanie osłony przeciwlotniczej przeprawy na rzece Wiśle pod miejscowością Tczew. Pułk za udział w ćwiczeniu uzyskał ocenę bardzo dobrą.
W 1986 roku, pułk wziął udział w ćwiczeniu „TARTAN 86” prowadzonym przez Dowódcę Pomorskiego Okręgu Wojskowego. Pułk otrzymał zadanie osłony przeprawy na rzece Odrze w rejonie Kostrzyna.
W 1989 r. jednostka przygotowywała się do pierwszych strzelań bojowych z zestawów rakietowych „KUB”. Po pierwszym okresie szkolenia pułk został poddany kontroli, którą przeprowadzili oficerowie Szefostwa Wojsk OPL WP. W ramach tej kontroli sprawdzono dowódców baterii startowych i stacji radiolokacyjnych oraz operatorów SSWN, którzy wykonali strzelanie szkolne na ocenę bardzo dobrą. Oficerowi prowadzący kontrolę uznali w/w za najlepszych na szczeblu WOPL.
W roku 1992 w uznaniu zasług dla miasta i regionu na podstawie uchwały Rady Miasta Elbląga decyzją Ministra Obrony Narodowej nr 68/MON z dnia 29 sierpnia 1992 r. pułk otrzymał wyróżniającą nazwę „Elbląski” – 13 Elbląski Pułk Przeciwlotniczy.
W dniu 3 września 1994 pułk otrzymuje nowy sztandar bojowy, który w imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wręczył Dowódca Wojsk Obrony Przeciwlotniczej gen. dyw. dr Tadeusz Jauer. Sztandar przyjął dowódca jednostki płk Andrzej Matuszak. W 1994 r. po raz pierwszy pułk odbył strzelanie bojowe z zestawów rakietowych „KUB” na OC Ustka gdzie uzyskał ocenę bardzo dobrą i został wyróżniony w rozkazie specjalnym Dowódcy Warszawskiego Okręgu Wojskowego. W kolejnych latach tj. 1995 i 1996 pułk został także wyróżniony w rozkazie Dowódcy Warszawskiego Okręgu Wojskowego.
W 1996 roku zgłoszono projekt wynalazczy pod nazwą „Modernizacja urządzenia do hermetyzacji rakiet 3-MQ ME/M-3-E w pojemnikach K-5P-A przedłużenia ich niezawodności”. Został on uznany za najlepszy na szczeblu WP. Twórcą tego projektu był kpt. Marian Piłat.
W 2000 roku pułk uczestniczył w ćwiczeniu dowódczo – sztabowym połączonym ze strzelaniem bojowym pk. „JANTAR-2000”, za udział w którym otrzymał ocenę bardzo dobrą. W historii pułku było to już trzecie strzelanie bojowe.
W trzeciej dekadzie października kadra pułku zdawała egzaminy ze szkolenia ogólnowojskowego i bojowego przed Inspekcją Sił Zbrojnych RP pod kierownictwem gen. bryg. Józefa Baranowskiego. Podczas prowadzonej kontroli sprawdzono utrzymanie sprzętu bojowego, technicznego oraz działalność szkoleniowo – wychowawczą, a także działalność sztabową pułku. 13 pplot otrzymał ocenę bardzo dobrą, najwyższą wśród kontrolowanych w 2000 r. jednostek Wojska Polskiego.
Na dorocznej odprawie rozliczeniowo – zadaniowej kierowniczej kadry Wojsk Lądowych w dniu 15 grudnia 2000r. Dowódca Wojsk Lądowych gen. dyw. Edward Pietrzyk za osiągnięcia najlepszych wyników w realizacji zadań wyróżnił 13 elbląski pułk przeciwlotniczy dyplomem uznania i ryngrafem wojsk lądowych.
W XV edycji konkursu - plebiscytu o tytuł „Racjonalizatora WP” rozstrzygniętego w dniu 10 maja 2001 r. pierwsze miejsce zajął mjr mgr inż. Marian Piłat, oficer 13 pułku za wspomniany wyżej projekt racjonalizatorski.
W czerwcu 2001r. zgodnie z zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP z 5 maja 2001r. w ramach realizacji 6-letniego planu restrukturyzacji Sił Zbrojnych, 13 pplot przeszedł na strukturę dywizjonową oraz dokonał zmiany strukturalnej sztabu i logistyki pułku dostosowując się do standardów NATO.
W historii istnienia jednostki kadra zawodowa i żołnierze 13 pułku przeciwlotniczego brali udział w misjach stabilizacyjnych i pokojowych w różnych częściach świata.
W lipcu 2003r. 3 żołnierzy służby nadterminowej wyjechało do Iraku w składzie I zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego. W rok później 1 lipca 2004 r. dowódca 16 PDZ gen. dyw. Krzysztof Skarbowski żegnał III zmianę, w składzie której znalazło się 41 żołnierzy z 13 pułku.
W 2005 r. 15 żołnierzy z 13 pplot wzięło udział w XXV zmianie PKW UNDOF .
W sierpniu 2006 roku 11 żołnierzy pułku wyjechało do Iraku w składzie VII zmiany PKW.
W dniu 10 listopada 2006 r. wykonując zadania bojowe niedaleko miejscowości Al KUT w Iraku zginął tragicznie w zasadzce terrorystycznej sierż. Tomasz Murkowski, który brał także udział w III Zmianie PKW w Iraku. W dniu 11.11.2006 roku został pośmiertnie mianowany do stopnia starszego sierżanta. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński, odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Kawalerskim Orderu Krzyża Wojskowego. Ceremonia pogrzebowa w której uczestniczyli m.in. Prezydent RP Lech Kaczyński, Minister Obrony Narodowej Radosław Sikorski, dowódca Wojsk Lądowych gen. broni Waldemar Skrzypczak odbyła się 15.11.2006 roku w Elblągu.
W dniu 09.01.2007 r. st. sierż. Tomasz Murkowki został pośmiertnie uhonorowany statuetką „Husarza” – doroczną nagrodą Dowódcy 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej. Honorowe wyróżnienie wręczał dowódca 16 PDZ gen. dyw. dr Ryszard SOROKOSZ. „Huzarza” odbierała żona sierż. Murkowskiego – Małgorzata z córkami Laurą i Agnieszką.
W 2008 roku 13 Elbląski Pułk Przeciwlotniczy uzupełniał skład osobowy XVIII Zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego KFOR w Kosowie. Uczestniczyło w niej 84 żołnierzy pułku, którzy z końcem września szczęśliwie powrócili do kraju i Elbląga. To właśnie oni będą uroczyście witani w dniu 10 października 2008 roku i będzie to jeden z punktów obchodów Święta Pułku.
- W imieniu Dowództwa, kadry, żołnierzy i pracowników wojska 13 Elbląskiego Pułku Przeciwlotniczego zapraszam do udziału w uroczystościach oraz do zwiedzenia jednostki przy ul. Mazurskiej w ramach Dnia Otwartych Koszar - zaprasza mjr Zbigniew Tuszyński, rzecznik prasowy 16 PDZ.
Mówi mjr Zbigniew Tuszyński, rzecznik prasowy 16. PDZ:
godz. 10 – uroczysty apel z okazji Święta Pułku oraz powitania 84 żołnierzy jednostki, którzy uczestniczyli w XVIII Zmianie Polskiego Kontyngentu Wojskowego KFOR w Kosowie;
godz. 9 – 13 – Dzień Otwartych Koszar w 13 Elbląskim Pułku Przeciwlotniczym – pokaz sprzętu i uzbrojenia będącego na wyposażeniu jednostki, zwiedzanie kompleksu koszarowego oraz Sali Tradycji Pułku.
A teraz trochę historii pułku
W ramach 16 Dywizji Rozkazem Ministra Obrony Narodowej nr 092/50 z dnia 01.09.1950 r. powstał w Elblągu 13 dywizjon artylerii przeciwlotniczej. Pierwszym dowódcą został mjr Kazimierz Pundyk. Początkowo jednostka była wyposażona w armaty przeciwlotnicze 85 mm i 37 mm. W 1960 roku jednostkę przezbrojono w armaty przeciwlotnicze 57 mm (S-60), które eksploatowano do 1986 roku. Na przełomie 1986 – 1987 roku pułk otrzymał nowe zestawy rakietowe małego zasięgu „KUB”. Dnia 5 listopada 1961 roku jednostka otrzymała swój pierwszy sztandar bojowy ufundowany przez społeczeństwo Elbląga, który wręczył w imieniu Rady Państwa dowódca 16 Kaszubskiej Dywizji Pancernej gen. bryg. Eugeniusz Molczyk. Sztandar przyjął dowódca jednostki kpt. Józef Ładyński.
W 1968r. na podstawie zarządzenia Szefa Sztabu POW nr 060 z dnia 13.10.1967 roku 13 dywizjon artylerii przeciwlotniczej został przeformowany do struktury pułku artylerii przeciwlotniczej.
Szczególne osiągnięcia 13 pułku przeciwlotniczego notowane są od momentu formowania jednostki, która przystąpiła do intensywnego szkolenia na armatach przeciwlotniczych 85 mm w 1951 roku. W trakcie pierwszej zimowej szkoły ognia strzelanie sprawdzające na OC Wicko ocenione zostało bardzo dobrze.
W 1972 roku pododdziały pułku wzięły udział w ćwiczeniu pod kryptonimem „STYCZEŃ 72” prowadzonym przez Ministra Obrony Narodowej, uzyskując ocenę bardzo dobrą. W tym też roku za całokształt szkoleniowo - wychowawczy pułk został wymieniony w Dyrektywie Ministra Obrony Narodowej jako przodujący w Wojsku Polskim.
W roku 1973 pułk wziął udział w ćwiczeniu „KRAJ 73” prowadzonym na szczeblu Wojska Polskiego, podczas którego jednostka otrzymała zadanie osłony przeciwlotniczej przeprawy na rzece Wiśle pod miejscowością Tczew. Pułk za udział w ćwiczeniu uzyskał ocenę bardzo dobrą.
W 1986 roku, pułk wziął udział w ćwiczeniu „TARTAN 86” prowadzonym przez Dowódcę Pomorskiego Okręgu Wojskowego. Pułk otrzymał zadanie osłony przeprawy na rzece Odrze w rejonie Kostrzyna.
W 1989 r. jednostka przygotowywała się do pierwszych strzelań bojowych z zestawów rakietowych „KUB”. Po pierwszym okresie szkolenia pułk został poddany kontroli, którą przeprowadzili oficerowie Szefostwa Wojsk OPL WP. W ramach tej kontroli sprawdzono dowódców baterii startowych i stacji radiolokacyjnych oraz operatorów SSWN, którzy wykonali strzelanie szkolne na ocenę bardzo dobrą. Oficerowi prowadzący kontrolę uznali w/w za najlepszych na szczeblu WOPL.
W roku 1992 w uznaniu zasług dla miasta i regionu na podstawie uchwały Rady Miasta Elbląga decyzją Ministra Obrony Narodowej nr 68/MON z dnia 29 sierpnia 1992 r. pułk otrzymał wyróżniającą nazwę „Elbląski” – 13 Elbląski Pułk Przeciwlotniczy.
W dniu 3 września 1994 pułk otrzymuje nowy sztandar bojowy, który w imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wręczył Dowódca Wojsk Obrony Przeciwlotniczej gen. dyw. dr Tadeusz Jauer. Sztandar przyjął dowódca jednostki płk Andrzej Matuszak. W 1994 r. po raz pierwszy pułk odbył strzelanie bojowe z zestawów rakietowych „KUB” na OC Ustka gdzie uzyskał ocenę bardzo dobrą i został wyróżniony w rozkazie specjalnym Dowódcy Warszawskiego Okręgu Wojskowego. W kolejnych latach tj. 1995 i 1996 pułk został także wyróżniony w rozkazie Dowódcy Warszawskiego Okręgu Wojskowego.
W 1996 roku zgłoszono projekt wynalazczy pod nazwą „Modernizacja urządzenia do hermetyzacji rakiet 3-MQ ME/M-3-E w pojemnikach K-5P-A przedłużenia ich niezawodności”. Został on uznany za najlepszy na szczeblu WP. Twórcą tego projektu był kpt. Marian Piłat.
W 2000 roku pułk uczestniczył w ćwiczeniu dowódczo – sztabowym połączonym ze strzelaniem bojowym pk. „JANTAR-2000”, za udział w którym otrzymał ocenę bardzo dobrą. W historii pułku było to już trzecie strzelanie bojowe.
W trzeciej dekadzie października kadra pułku zdawała egzaminy ze szkolenia ogólnowojskowego i bojowego przed Inspekcją Sił Zbrojnych RP pod kierownictwem gen. bryg. Józefa Baranowskiego. Podczas prowadzonej kontroli sprawdzono utrzymanie sprzętu bojowego, technicznego oraz działalność szkoleniowo – wychowawczą, a także działalność sztabową pułku. 13 pplot otrzymał ocenę bardzo dobrą, najwyższą wśród kontrolowanych w 2000 r. jednostek Wojska Polskiego.
Na dorocznej odprawie rozliczeniowo – zadaniowej kierowniczej kadry Wojsk Lądowych w dniu 15 grudnia 2000r. Dowódca Wojsk Lądowych gen. dyw. Edward Pietrzyk za osiągnięcia najlepszych wyników w realizacji zadań wyróżnił 13 elbląski pułk przeciwlotniczy dyplomem uznania i ryngrafem wojsk lądowych.
W XV edycji konkursu - plebiscytu o tytuł „Racjonalizatora WP” rozstrzygniętego w dniu 10 maja 2001 r. pierwsze miejsce zajął mjr mgr inż. Marian Piłat, oficer 13 pułku za wspomniany wyżej projekt racjonalizatorski.
W czerwcu 2001r. zgodnie z zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP z 5 maja 2001r. w ramach realizacji 6-letniego planu restrukturyzacji Sił Zbrojnych, 13 pplot przeszedł na strukturę dywizjonową oraz dokonał zmiany strukturalnej sztabu i logistyki pułku dostosowując się do standardów NATO.
W historii istnienia jednostki kadra zawodowa i żołnierze 13 pułku przeciwlotniczego brali udział w misjach stabilizacyjnych i pokojowych w różnych częściach świata.
W lipcu 2003r. 3 żołnierzy służby nadterminowej wyjechało do Iraku w składzie I zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego. W rok później 1 lipca 2004 r. dowódca 16 PDZ gen. dyw. Krzysztof Skarbowski żegnał III zmianę, w składzie której znalazło się 41 żołnierzy z 13 pułku.
W 2005 r. 15 żołnierzy z 13 pplot wzięło udział w XXV zmianie PKW UNDOF .
W sierpniu 2006 roku 11 żołnierzy pułku wyjechało do Iraku w składzie VII zmiany PKW.
W dniu 10 listopada 2006 r. wykonując zadania bojowe niedaleko miejscowości Al KUT w Iraku zginął tragicznie w zasadzce terrorystycznej sierż. Tomasz Murkowski, który brał także udział w III Zmianie PKW w Iraku. W dniu 11.11.2006 roku został pośmiertnie mianowany do stopnia starszego sierżanta. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński, odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Kawalerskim Orderu Krzyża Wojskowego. Ceremonia pogrzebowa w której uczestniczyli m.in. Prezydent RP Lech Kaczyński, Minister Obrony Narodowej Radosław Sikorski, dowódca Wojsk Lądowych gen. broni Waldemar Skrzypczak odbyła się 15.11.2006 roku w Elblągu.
W dniu 09.01.2007 r. st. sierż. Tomasz Murkowki został pośmiertnie uhonorowany statuetką „Husarza” – doroczną nagrodą Dowódcy 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej. Honorowe wyróżnienie wręczał dowódca 16 PDZ gen. dyw. dr Ryszard SOROKOSZ. „Huzarza” odbierała żona sierż. Murkowskiego – Małgorzata z córkami Laurą i Agnieszką.
W 2008 roku 13 Elbląski Pułk Przeciwlotniczy uzupełniał skład osobowy XVIII Zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego KFOR w Kosowie. Uczestniczyło w niej 84 żołnierzy pułku, którzy z końcem września szczęśliwie powrócili do kraju i Elbląga. To właśnie oni będą uroczyście witani w dniu 10 października 2008 roku i będzie to jeden z punktów obchodów Święta Pułku.
- W imieniu Dowództwa, kadry, żołnierzy i pracowników wojska 13 Elbląskiego Pułku Przeciwlotniczego zapraszam do udziału w uroczystościach oraz do zwiedzenia jednostki przy ul. Mazurskiej w ramach Dnia Otwartych Koszar - zaprasza mjr Zbigniew Tuszyński, rzecznik prasowy 16 PDZ.
Mówi mjr Zbigniew Tuszyński, rzecznik prasowy 16. PDZ:
oprac. A