Ta drobna krzewinka ceniona jest zwłaszcza za swoje owoce. Są nie tylko smaczne, ale i mają właściwości lecznicze, a liczba korzyści płynących z ich spożywania jest długa. W polskich lasach możemy spotkać głównie żurawinę błotną, która rośnie wyłącznie na terenach podmokłych. U nas można ją dojrzeć na Wysoczyźnie Elbląskiej.
Jak podaje Encyklopedia Leśna w Polsce występują dwa gatunki: żurawina drobnoowockowa oraz żurawina błotna, przy czym ta druga występuje znacznie częściej. To zawsze zielona krzewinka, o dość długich pędach (do 1 m) i bardzo drobnych liściach (od 4 do 14 mm).
"Kwitnie na różowo w czerwcu i w lipcu. Kuliste owoce o średnicy 0,5 cm są latem zielonkawe, jesienią stopniowo czerwienieją. Na pierwszy rzut oka wyglądają, jakby leżały porozrzucane co kilka centymetrów na mchu. Utrzymują się na gałązkach aż do wiosny" – tak o żurawinie błotnej opowiada Paweł Fabijański w swojej książce "Las. Przewodnik poszukiwacza", Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa 2018, s. 107.
Mają bogaty skład chemiczny, jak czytamy w Encyklopedii Leśnej owoce żurawiny bogate są w kwasy organiczne, cukry, pektyny, antocyjany, garbniki i gorycze, witaminę C, K i PP.
"Zawierają dużo soli mineralnych (fosforu, żelaza, magnezu, wapnia, a szczególnie miedzi) oraz dużo prowitaminy A. Wykazują działanie przeciwgorączkowe, antyseptyczne, mineralizujące i witaminizujące" – informuje Encyklopedia Leśna.
Do celów gospodarczych wykorzystuje się głównie owoce żurawiny wielkoowocowej. Robi się z nich konfitury, soki, jada w postaci suszonej. Szczególnie cenione są w profilaktyce chorób układu moczowego.
"Proantocyjany zapobiegają bowiem przywieraniu bakterii do ścian błon komórkowych moczowodów i pęcherza. Otrzymujemy więc dzięki nim naturalną ochronę przed infekcjami. A ta jest niezbędna zarówno w okresie jesienno-zimowym, jak i wakacyjnym, gdy częściej grożą nam zakażenia układu moczowego" – wyjaśnia Elżbieta Gwóźdź w artykule umieszczonym na portalu ekologia.pl. - "Związki zawarte w soku z żurawiny dodatkowo mobilizują rozpuszczanie kamieni nerkowych. Preparaty na bazie żurawiny wspomagają także właściwe leczenie infekcji dróg moczowych i zapalenia pęcherza moczowego".
Owoce wykorzystuje się także w produkcji kosmetyków. Zawarta w nich wit. C ma działanie rozjaśniające i odmładzające, uczestniczy również w produkcji kolagenu.
"Witamina E to zaś antyutleniacz najbardziej sprzyjający skórze, ponieważ wyjątkowo skutecznie chroni komórki przed stresem oksydacyjnym. Żurawina zawiera oprócz tego beta-karoten. Ekstrakt z jej owoców działa nawilżająco, antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Pomaga także wyregulować pH skóry" – tłumaczy Elżbieta Gwóźdź.
"Kwitnie na różowo w czerwcu i w lipcu. Kuliste owoce o średnicy 0,5 cm są latem zielonkawe, jesienią stopniowo czerwienieją. Na pierwszy rzut oka wyglądają, jakby leżały porozrzucane co kilka centymetrów na mchu. Utrzymują się na gałązkach aż do wiosny" – tak o żurawinie błotnej opowiada Paweł Fabijański w swojej książce "Las. Przewodnik poszukiwacza", Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa 2018, s. 107.
Mają bogaty skład chemiczny, jak czytamy w Encyklopedii Leśnej owoce żurawiny bogate są w kwasy organiczne, cukry, pektyny, antocyjany, garbniki i gorycze, witaminę C, K i PP.
"Zawierają dużo soli mineralnych (fosforu, żelaza, magnezu, wapnia, a szczególnie miedzi) oraz dużo prowitaminy A. Wykazują działanie przeciwgorączkowe, antyseptyczne, mineralizujące i witaminizujące" – informuje Encyklopedia Leśna.
Do celów gospodarczych wykorzystuje się głównie owoce żurawiny wielkoowocowej. Robi się z nich konfitury, soki, jada w postaci suszonej. Szczególnie cenione są w profilaktyce chorób układu moczowego.
"Proantocyjany zapobiegają bowiem przywieraniu bakterii do ścian błon komórkowych moczowodów i pęcherza. Otrzymujemy więc dzięki nim naturalną ochronę przed infekcjami. A ta jest niezbędna zarówno w okresie jesienno-zimowym, jak i wakacyjnym, gdy częściej grożą nam zakażenia układu moczowego" – wyjaśnia Elżbieta Gwóźdź w artykule umieszczonym na portalu ekologia.pl. - "Związki zawarte w soku z żurawiny dodatkowo mobilizują rozpuszczanie kamieni nerkowych. Preparaty na bazie żurawiny wspomagają także właściwe leczenie infekcji dróg moczowych i zapalenia pęcherza moczowego".
Owoce wykorzystuje się także w produkcji kosmetyków. Zawarta w nich wit. C ma działanie rozjaśniające i odmładzające, uczestniczy również w produkcji kolagenu.
"Witamina E to zaś antyutleniacz najbardziej sprzyjający skórze, ponieważ wyjątkowo skutecznie chroni komórki przed stresem oksydacyjnym. Żurawina zawiera oprócz tego beta-karoten. Ekstrakt z jej owoców działa nawilżająco, antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Pomaga także wyregulować pH skóry" – tłumaczy Elżbieta Gwóźdź.
oprac. mw