Dzisiaj po południu około godziny 15 na rogu ulic Wodnej (niem. Wasserstraße) i Bednarskiej (niem. Spieringstraße) furmanka numer 8 [...] przewożąca mleko, kierowana przez młodego chłopaka, przejechała małą dziewczynkę. Chodzi o córkę mistrza piekarskiego Lange z ulicy Grochowskiej (niem. Grubenhagen). W wyniku wypadku dziewczynka nie mogła wstać o własnych siłach, w wypadku tym bowiem najbardziej ucierpiały nogi. Dziewczynka musiała więc zostać zaniesiona do domu przez nieznajomego mężczyznę. (ENN, czwartek, 19.12.1912 r.)
Wybory samorządowe
Dziś w trzecim okręgu wieczorem zakończyły się wybory samorządowe. Sprawdziło się to, co przewidywano jeszcze wczoraj: wygrali kandydaci partii robotniczej i tym samym zostali wybrani radnymi naszego miasta. Zwycięstwo w wyborach zawdzięczają wspaniałej organizacji swojej partii. Podczas gdy partia socjaldemokratyczna stosunkowo wcześnie podała wyborcom kandydatów na radnych, przedstawiciele partii robotniczej dopiero w niedzielę podali opinii publicznej listę swoich kandydatów. [...].
Dokładny wynik wyborów według stanu z godziny 14.30 przedstawia się następująco:
Wybierani na pięć lat: właściciel ziemski Kowalski (1356 głosów), złotnik Augustin Riebe (676 głosów), nauczyciel Wilhelm Mielke (216 głosów), rentier Augustin Krupke (3 głosy), właściciel ziemski Bartkewitz (11 głosów).
Wybierani na trzy lata: właściciel ziemski Bartewitz (1340 głosów), nauczyciel Wilhelm Mielke (679), złotnik Augustin Riebe (211 głosów), właściciel ziemski Kowalski (15 głosów), rentier Augustin Krupke (7 głosów).
Jeśli chodzi o wynik, to nie powinien on dzisiejszego popołudnia za wiele ulec zmianie. Głosowanie potrwa do godziny 19. Jutro rozpoczną się wybory w drugim okręgu. Wybierany będzie zastępca na stanowisko pana Arnolda Wiebe, handlowca wybranego we wcześniejszych wyborach do Rady Miasta. W czwartek i piątek w godzinach 10-13.30 odbędzie się głosowanie w Resursie Mieszczańskiej (Bürgerressource). Tutaj wybierzemy pomiędzy dwoma kandydatami, reprezentującymi dwie różne partie – między panem dr Kranzem i handlowcem Lesserem [...]. (ENN, środa, 18.12.1912 r.)
Przedsmak świąt Bożego Narodzenia na targu miejskim
Na Placu Fryderyka Augusta rozpoczął się handel choinkami. Plac przed Resursą Mieszczańską (Bürgerressource) zamienił się w istny las iglasty. Można tu zakupić choinki różnej wielkości, w cenach od 30 fenigów do półtorej marki. Tu interes kręci się najlepiej. Sprzedaż choinek trwa do samego wieczora. Drugim „chodliwym” artykułem są jabłka bożonarodzeniowe, ulubiony smakołyk naszych dzieci (wygrywający w rankingach nawet ze słodyczami). [...]. Zabrakło natomiast artykułów nabiałowych, takich jak masło. Masło można było nabyć w cenie od 1,20 do 1,35 marki, migdały były w cenie 1,50 i 1,60 marki. [...]. (ENN, środa, 18.12.1912 r.)
Pomysłowy wynalazek
Pan Jan Weiss wynalazł nowy rodzaj kultywatora, specjalnie przeznaczony dla roślin buraka. Urządzenie to służy do uwalniania roślin buraka od nieprzyjaznych chwastów i spulchniania gleby. Maszyna z pomocą specjalnego, pomysłowego mechanizmu stosowana jest również do nawożenia i siania. Urządzenie to posiada patent. (ENN, środa, 18.12. 1912 r.)
Sport gołębi pocztowych w Elblągu
Z listu naszego czytelnika dowiadujemy się:
„Również w naszym mieście sport gołębiarstwa pocztowego znalazł wielu sympatyków i zwolenników. Wczoraj bowiem zostało utworzone czwarte Wojskowe Stowarzyszenie Gołębi Pocztowych. Ze względu na dominującą w naszym mieście gałąź przemysłu i dużą prędkość, jaką osiągają te ptaki, stowarzyszeniu nadano nazwę „Wojskowe Stowarzyszenie Gołębi Pocztowych Torpedo”. Do stowarzyszenia zapisało się od razu sześciu aktywnych członków ze swoimi okazałymi gołębiami. Przewodniczącym został pan Neumann. Doświadczeni wojskowi zawsze wykazywali duże zainteresowanie naszymi gołębiami. Chcą oni bowiem w czasach bezprzewodowej telegrafii i samolotów, wykorzystać każdą istniejącą możliwość przekazywania informacji, co może przydać się szczególnie w momencie dużego zagrożenia. A to potrafią nasze gołębie bez wątpienia." (ENN, środa, 18.12.1912 r.)
Trudny przypadek
29-letni robotnik Adolf Kamiński z Malborka (niem. Marienburg), przed kilkoma laty skazany przez tutejszy krajowy sąd drugiej instancji na trzy lata więzienia za współudział w morderstwie burmistrza Malborka, 9 listopada tego roku biesiadował w knajpie z robotnikiem Paulem Behnertem. W drodze powrotnej do domu Kamiński wszczął kłótnię z mijającym go przechodniem, którą Behnertowi udało się załagodzić. Jednak w progu swojego domu Kamiński wyciągnął nóż i zadał Behnertowi trzy ciosy w głowę. Ciosy te mogły kosztować Behnerta życie. Sąd wymierzył dzisiaj oskarżonemu rok i sześć miesięcy więzienia. (ENN, środa, 18.12.1912 r.)
Flagi opuszczone do połowy masztu
Z okazji dzisiejszego pogrzebu bawarskiego księcia regenta Luitpolda* przed wszystkimi państwowymi budynkami opuszczono flagi do połowy masztu. Nawet przed naszym dworcem flagi wieją opuszczone do połowy. (ENN, czwartek, 1912 r.).
* Luitpold Karol Józef Wilhelm Wittelsbach (1821-1912), książę Bawarii, regent Bawarii w latach 1886-1912, zmarł w wyniku zapalenia oskrzeli – Wikipedia.
***
W styczniu rozpoczęliśmy publikację tekstów przypominających wydarzenia z 1912 roku dziejące się w naszym mieście. Oto kolejna porcja wiadomości z grudnia 1912. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
Dziś w trzecim okręgu wieczorem zakończyły się wybory samorządowe. Sprawdziło się to, co przewidywano jeszcze wczoraj: wygrali kandydaci partii robotniczej i tym samym zostali wybrani radnymi naszego miasta. Zwycięstwo w wyborach zawdzięczają wspaniałej organizacji swojej partii. Podczas gdy partia socjaldemokratyczna stosunkowo wcześnie podała wyborcom kandydatów na radnych, przedstawiciele partii robotniczej dopiero w niedzielę podali opinii publicznej listę swoich kandydatów. [...].
Dokładny wynik wyborów według stanu z godziny 14.30 przedstawia się następująco:
Wybierani na pięć lat: właściciel ziemski Kowalski (1356 głosów), złotnik Augustin Riebe (676 głosów), nauczyciel Wilhelm Mielke (216 głosów), rentier Augustin Krupke (3 głosy), właściciel ziemski Bartkewitz (11 głosów).
Wybierani na trzy lata: właściciel ziemski Bartewitz (1340 głosów), nauczyciel Wilhelm Mielke (679), złotnik Augustin Riebe (211 głosów), właściciel ziemski Kowalski (15 głosów), rentier Augustin Krupke (7 głosów).
Jeśli chodzi o wynik, to nie powinien on dzisiejszego popołudnia za wiele ulec zmianie. Głosowanie potrwa do godziny 19. Jutro rozpoczną się wybory w drugim okręgu. Wybierany będzie zastępca na stanowisko pana Arnolda Wiebe, handlowca wybranego we wcześniejszych wyborach do Rady Miasta. W czwartek i piątek w godzinach 10-13.30 odbędzie się głosowanie w Resursie Mieszczańskiej (Bürgerressource). Tutaj wybierzemy pomiędzy dwoma kandydatami, reprezentującymi dwie różne partie – między panem dr Kranzem i handlowcem Lesserem [...]. (ENN, środa, 18.12.1912 r.)
Przedsmak świąt Bożego Narodzenia na targu miejskim
Na Placu Fryderyka Augusta rozpoczął się handel choinkami. Plac przed Resursą Mieszczańską (Bürgerressource) zamienił się w istny las iglasty. Można tu zakupić choinki różnej wielkości, w cenach od 30 fenigów do półtorej marki. Tu interes kręci się najlepiej. Sprzedaż choinek trwa do samego wieczora. Drugim „chodliwym” artykułem są jabłka bożonarodzeniowe, ulubiony smakołyk naszych dzieci (wygrywający w rankingach nawet ze słodyczami). [...]. Zabrakło natomiast artykułów nabiałowych, takich jak masło. Masło można było nabyć w cenie od 1,20 do 1,35 marki, migdały były w cenie 1,50 i 1,60 marki. [...]. (ENN, środa, 18.12.1912 r.)
Pomysłowy wynalazek
Pan Jan Weiss wynalazł nowy rodzaj kultywatora, specjalnie przeznaczony dla roślin buraka. Urządzenie to służy do uwalniania roślin buraka od nieprzyjaznych chwastów i spulchniania gleby. Maszyna z pomocą specjalnego, pomysłowego mechanizmu stosowana jest również do nawożenia i siania. Urządzenie to posiada patent. (ENN, środa, 18.12. 1912 r.)
Sport gołębi pocztowych w Elblągu
Z listu naszego czytelnika dowiadujemy się:
„Również w naszym mieście sport gołębiarstwa pocztowego znalazł wielu sympatyków i zwolenników. Wczoraj bowiem zostało utworzone czwarte Wojskowe Stowarzyszenie Gołębi Pocztowych. Ze względu na dominującą w naszym mieście gałąź przemysłu i dużą prędkość, jaką osiągają te ptaki, stowarzyszeniu nadano nazwę „Wojskowe Stowarzyszenie Gołębi Pocztowych Torpedo”. Do stowarzyszenia zapisało się od razu sześciu aktywnych członków ze swoimi okazałymi gołębiami. Przewodniczącym został pan Neumann. Doświadczeni wojskowi zawsze wykazywali duże zainteresowanie naszymi gołębiami. Chcą oni bowiem w czasach bezprzewodowej telegrafii i samolotów, wykorzystać każdą istniejącą możliwość przekazywania informacji, co może przydać się szczególnie w momencie dużego zagrożenia. A to potrafią nasze gołębie bez wątpienia." (ENN, środa, 18.12.1912 r.)
Trudny przypadek
29-letni robotnik Adolf Kamiński z Malborka (niem. Marienburg), przed kilkoma laty skazany przez tutejszy krajowy sąd drugiej instancji na trzy lata więzienia za współudział w morderstwie burmistrza Malborka, 9 listopada tego roku biesiadował w knajpie z robotnikiem Paulem Behnertem. W drodze powrotnej do domu Kamiński wszczął kłótnię z mijającym go przechodniem, którą Behnertowi udało się załagodzić. Jednak w progu swojego domu Kamiński wyciągnął nóż i zadał Behnertowi trzy ciosy w głowę. Ciosy te mogły kosztować Behnerta życie. Sąd wymierzył dzisiaj oskarżonemu rok i sześć miesięcy więzienia. (ENN, środa, 18.12.1912 r.)
Flagi opuszczone do połowy masztu
Z okazji dzisiejszego pogrzebu bawarskiego księcia regenta Luitpolda* przed wszystkimi państwowymi budynkami opuszczono flagi do połowy masztu. Nawet przed naszym dworcem flagi wieją opuszczone do połowy. (ENN, czwartek, 1912 r.).
* Luitpold Karol Józef Wilhelm Wittelsbach (1821-1912), książę Bawarii, regent Bawarii w latach 1886-1912, zmarł w wyniku zapalenia oskrzeli – Wikipedia.
***
W styczniu rozpoczęliśmy publikację tekstów przypominających wydarzenia z 1912 roku dziejące się w naszym mieście. Oto kolejna porcja wiadomości z grudnia 1912. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
tłum. DK