Minister kolejnictwa przesłał dyrekcji kolei apel skierowany do niemieckich kobiet i nakazał rozwiesić go w poczekalniach, kantynach, noclegowniach, w holu dla personelu i wszystkich urzędach oraz dołączyć go do dziennika urzędowego jako załącznik. Apel nawiązuje do oszczędnego obchodzenia się z żywnością, a w szczególności z chlebem (ENN, sobota, 02.01.1915 r.).
Obowiązek meldowania się obcokrajowców
Pragniemy zwrócić uwagę na to, że wszyscy obywatele wrogich państw powyżej piętnastego roku życia (o ile jeszcze tego nie zrobili i o ile nie zostali aresztowani) mają obowiązek dwa razy dziennie meldować się na policji. Ludność ma w obowiązku zgłaszać wszystkich obcokrajowców wrogich nam państw. Zmiana miejsca pobytu tychże obcokrajowców jest możliwa tylko i wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach i tylko za zgodą zastępczej Komendy Generalnej (niem. Genaralkommando). W takim przypadku przed odjazdem obcokrajowiec ma obowiązek powiadomienia miejskiego urzędu policji odnośnie nowego miejsca pobytu. To samo należy uczynić po przybycie na nowe miejsce w tamtejszym urzędzie policji (ENN, sobota, 02.01.1915 r.).
Reichswollwoche
Reichswollwoche (niem. die Wolle – wełna, die Woche – tydzień – akcja zbierania rzeczy wełnianych) odbędzie się w dniach 18 – 24 stycznia. Również i w zachodniopruskich miastach i miejscowościach powstaną specjalne miejsca zbiórek, gdzie można będzie zostawiać stare wełniane rzeczy. W naradzie, która odbyła się w ostatnich dniach w Berlinie, z polecenia gdańskiego nadprezydium wziął udział Oberpräsidialrat von Liebermann (ENN, sobota, 02.01.1915 r.).
Podziękowania od Hindenburga
Feldmarszałek von Hindenburg prosi o przekazanie następujących słów podziękowania: „Kwatera główna na wschodzie. Z okazji Nowego Roku przyszło do mnie tak wiele przyjaznych życzeń, że nie jestem w stanie podziękować osobiście każdemu z osobna. Dlatego też proszę wszystkich, którzy myśleli o mnie 1 stycznia, o przyjęcie od mnie w takiej oto formie serdecznych podziękowań i najlepszych życzeń pomyślności w Nowym Roku (ENN, poniedziałek, 04.01.1915 r.).
Dostawa nafty dla miasta Elbląg
Za pośrednictwem elbląskiej izby handlowej w najbliższych dniach na teren izby dostarczonych zostanie pięć cystern z naftą. Jedna z tych cystern, która zwiera 16 000 litrów nafty, przeznaczona jest dla naszego miasta. Koszty nafty, które poniosą izby handlowe, są jednak bardzo wysokie. W związku z tym magistrat ustalił maksymalną cenę za litr nafty wynoszącą 40 fenigów. Natomiast handlarze są zobowiązani sprzedawać naftę, która dostarczana jest przez spółki zaopatrujące w nią Elbląg, nie drożej niż 25 fenigów za litr (ENN, wtorek, 05.01.1915 r.).
Nabożeństwo pokutne i zadośćuczyniające w kościele św. Mikołaja
Nabożeństwo pokutne i zadośćuczyniające, nakazane przez niemieckich biskupów z racji wojny, odbędzie się w czwartek, piątek i sobotę wieczorem o godz. 20. Nabożeństwo rozpocznie się w czwartek kazaniem zamiejscowego duchownego. Wszyscy, zarówno dorośli jak i dzieci, są proszeni o wzięcie udziału w liturgii. Szczególnie mężczyźni i chłopcy powinni w tych dniach, a także w przyszłą niedzielę, w miarę możliwości, przyjąć sakramenty święte (ENN, czwartek, 07.01.1915 r.).
Pożar w synagodze
Dzisiaj rano około godz. 4.30 straż pożarna interweniowała w budynku przy ulicy Chmurnej 9 (niem. Sturmstraße), gdzie jak wiadomo znajduje się synagoga. Z powodu uszkodzonego komina zapalił się dach synagogi. Koniec końców spłonęła jego znaczna część. Staż przez ponad trzy godziny brała udział w akcji gaszenia pożaru (ENN, piątek, 08.01.1915 r.).
Ledigenheim wzniesiony przez firmę Schichaua
Gdy w połowie ubiegłego roku coraz częściej zaczęto mówić o zapotrzebowaniu na mieszkania, firma Schichaua zdecydowała się, mimo że zaczęła się wojna, na wybudowanie na swojej działce przy ulicy Trzeciej Dolnej nr 7 (niem. Dritte Niederstrasse - dziś ulica Dolna) ledigenheim’u [ledigenheim – (od słowa ledig – nieżonaty, niezamężna) w domu tym mieściły się miejsca noclegowe dla nieżonatych i niezamężnych robotników, urzędników, górników, rzemieślników, żołnierzy oraz pracowników dniówkowych z na ogół małymi dochodami, którzy ze względu na deficyt mieszkań szukali dogodnej możliwości przenocowania – Wikipedia], w którym samotni robotnicy powyżej 20 roku życia, zatrudnieni co najmniej trzy miesiące w schihauowskim zakładzie, znajdą nocleg i wyżywienie. Gdy zbierze się wystarczająca liczba chętnych ledigenheim powinien zostać otwarty już 15 lutego 1915 roku. Za niewielką kwotę, 1,25 marki dziennie, niezamężnym i nieżonatym robotnikom firmy Schichaua zostanie zapewniony nie tylko nocleg lecz także pełne dzienne wyżywienie (ENN, piątek, 08.01.1915 r.).
Publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1915 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach. Dziś wiadomości ze stycznia 1915. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
Pragniemy zwrócić uwagę na to, że wszyscy obywatele wrogich państw powyżej piętnastego roku życia (o ile jeszcze tego nie zrobili i o ile nie zostali aresztowani) mają obowiązek dwa razy dziennie meldować się na policji. Ludność ma w obowiązku zgłaszać wszystkich obcokrajowców wrogich nam państw. Zmiana miejsca pobytu tychże obcokrajowców jest możliwa tylko i wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach i tylko za zgodą zastępczej Komendy Generalnej (niem. Genaralkommando). W takim przypadku przed odjazdem obcokrajowiec ma obowiązek powiadomienia miejskiego urzędu policji odnośnie nowego miejsca pobytu. To samo należy uczynić po przybycie na nowe miejsce w tamtejszym urzędzie policji (ENN, sobota, 02.01.1915 r.).
Reichswollwoche
Reichswollwoche (niem. die Wolle – wełna, die Woche – tydzień – akcja zbierania rzeczy wełnianych) odbędzie się w dniach 18 – 24 stycznia. Również i w zachodniopruskich miastach i miejscowościach powstaną specjalne miejsca zbiórek, gdzie można będzie zostawiać stare wełniane rzeczy. W naradzie, która odbyła się w ostatnich dniach w Berlinie, z polecenia gdańskiego nadprezydium wziął udział Oberpräsidialrat von Liebermann (ENN, sobota, 02.01.1915 r.).
Podziękowania od Hindenburga
Feldmarszałek von Hindenburg prosi o przekazanie następujących słów podziękowania: „Kwatera główna na wschodzie. Z okazji Nowego Roku przyszło do mnie tak wiele przyjaznych życzeń, że nie jestem w stanie podziękować osobiście każdemu z osobna. Dlatego też proszę wszystkich, którzy myśleli o mnie 1 stycznia, o przyjęcie od mnie w takiej oto formie serdecznych podziękowań i najlepszych życzeń pomyślności w Nowym Roku (ENN, poniedziałek, 04.01.1915 r.).
Dostawa nafty dla miasta Elbląg
Za pośrednictwem elbląskiej izby handlowej w najbliższych dniach na teren izby dostarczonych zostanie pięć cystern z naftą. Jedna z tych cystern, która zwiera 16 000 litrów nafty, przeznaczona jest dla naszego miasta. Koszty nafty, które poniosą izby handlowe, są jednak bardzo wysokie. W związku z tym magistrat ustalił maksymalną cenę za litr nafty wynoszącą 40 fenigów. Natomiast handlarze są zobowiązani sprzedawać naftę, która dostarczana jest przez spółki zaopatrujące w nią Elbląg, nie drożej niż 25 fenigów za litr (ENN, wtorek, 05.01.1915 r.).
Nabożeństwo pokutne i zadośćuczyniające w kościele św. Mikołaja
Nabożeństwo pokutne i zadośćuczyniające, nakazane przez niemieckich biskupów z racji wojny, odbędzie się w czwartek, piątek i sobotę wieczorem o godz. 20. Nabożeństwo rozpocznie się w czwartek kazaniem zamiejscowego duchownego. Wszyscy, zarówno dorośli jak i dzieci, są proszeni o wzięcie udziału w liturgii. Szczególnie mężczyźni i chłopcy powinni w tych dniach, a także w przyszłą niedzielę, w miarę możliwości, przyjąć sakramenty święte (ENN, czwartek, 07.01.1915 r.).
Pożar w synagodze
Dzisiaj rano około godz. 4.30 straż pożarna interweniowała w budynku przy ulicy Chmurnej 9 (niem. Sturmstraße), gdzie jak wiadomo znajduje się synagoga. Z powodu uszkodzonego komina zapalił się dach synagogi. Koniec końców spłonęła jego znaczna część. Staż przez ponad trzy godziny brała udział w akcji gaszenia pożaru (ENN, piątek, 08.01.1915 r.).
Ledigenheim wzniesiony przez firmę Schichaua
Gdy w połowie ubiegłego roku coraz częściej zaczęto mówić o zapotrzebowaniu na mieszkania, firma Schichaua zdecydowała się, mimo że zaczęła się wojna, na wybudowanie na swojej działce przy ulicy Trzeciej Dolnej nr 7 (niem. Dritte Niederstrasse - dziś ulica Dolna) ledigenheim’u [ledigenheim – (od słowa ledig – nieżonaty, niezamężna) w domu tym mieściły się miejsca noclegowe dla nieżonatych i niezamężnych robotników, urzędników, górników, rzemieślników, żołnierzy oraz pracowników dniówkowych z na ogół małymi dochodami, którzy ze względu na deficyt mieszkań szukali dogodnej możliwości przenocowania – Wikipedia], w którym samotni robotnicy powyżej 20 roku życia, zatrudnieni co najmniej trzy miesiące w schihauowskim zakładzie, znajdą nocleg i wyżywienie. Gdy zbierze się wystarczająca liczba chętnych ledigenheim powinien zostać otwarty już 15 lutego 1915 roku. Za niewielką kwotę, 1,25 marki dziennie, niezamężnym i nieżonatym robotnikom firmy Schichaua zostanie zapewniony nie tylko nocleg lecz także pełne dzienne wyżywienie (ENN, piątek, 08.01.1915 r.).
Publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1915 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach. Dziś wiadomości ze stycznia 1915. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
tłum. DK
