Minister Spraw Wewnętrznych zlecił władzom policji, by za pomocą wszelkich dostępnych jej środków rozprawiła się z zanieczyszczeniami powietrza, do jakich przyczyniają się nasze pojazdy. Mocno dymiące i śmierdzące auta powinny zostać zatrzymane przez policję i poddane natychmiastowej kontroli celem sprawdzenia, w jakim są stanie. Sądzimy, że takie kontrole podziałają wychowawczo na właścicieli pojazdów mechanicznych i kierowców (ENN, czwartek, 09.10.1913 r.)
Kandydaci na stanowisko burmistrza
Wczoraj wieczorem podczas zebrania Rady Miasta zaprezentowało się dwóch z czterech panów ubiegających się o stanowisko drugiego burmistrza. A są nimi radni miejscy Jaenicke z Poczdamu i Wiesner z Tylży (niem. Tilsit). Kandydaci zaprezentowali przebieg swojej kariery zawodowej. Mówili także o polityce gminy, a w szczególności o polityce socjalnej. Dziś zaprezentują się radnym kolejni dwaj kandydaci, radni miejscy Laue z Sopotu (niem. Zoppot) oraz dr Reichert z Legnicy (niem. Liegnitz). (ENN, środa, 01.10.1913 r.)
Wieczorek patriotyczny
W niedzielę 12 października o godz. 19 w Domu Wypoczynkowym (niem. Erholungsheim) odbędzie się pierwszy w tym roku wieczorek poświęcony rozmowom na temat historii naszego kraju. Będzie on miał patriotyczny charakter z uwagi na setną rocznicę zwycięskiej bitwy pod Lipskiem*. W patriotyczny nastrój wprowadzi zebranych śpiew pieśni narodowych. Śpiew będzie prowadził nauczyciel Günters. Następnie przewidziano wykład ilustrowany slajdami, który wygłosi rektor Brettschneider ze staromiejskiej szkoły dla chłopców i liceum. Wykład będzie odnosił się do tej doniosłej rocznicy. Kolejnymi punktami wieczoru będą pokaz taneczny oraz przestawienie wesołej historyjki pt. „Ona nie jest zazdrosna” (niem. „Sie ist niech eifersüchtig”). W międzyczasie przewidziano śpiewanie pieśni patriotycznych. Goście będą mieli okazję podczas wieczorku skorzystać z nowych pomieszczeń garderobianych. (ENN, środa, 01.10.1913 r.)
* Bitwa pod Lipskiem (niem. Völkerschlacht bei Leipzig), znana też jako „bitwa narodów” – bitwa stoczona pod Lipskiem w dniach 16-19 października 1813 r. między wojskami francuskimi pod przywództwem Napoleona, a wojskami koalicji antyfrancuskiej (złożonej z Austrii, Prus, Rosji i Szwecji). Była to największa bitwa w kampaniach Napoleona i jego najcięższa porażka, aczkolwiek bardziej symboliczną stała się bitwa pod Waterloo – Wikipedia.
Czy młodzież powyżej 14 roku życia musi uczęszczać do szkoły?
Robotnik Franz Zacharski z miejscowości Kościeleczki (niem. Warnau) koło Malborka otrzymał na początku roku 6-miesięczny nakaz karny, ponieważ nie posyłał regularnie swojego syna do szkoły. Syn ma już ponad 14 lat, ale został zobowiązany przez władze szkolne do uczęszczania do szkoły, ponieważ nie posiada jeszcze świadectwa ukończenia szkoły, jak to nakazuje prawo. Ojciec chłopaka obstaje przy tym, że jego syn ma już 14 lat i nie jest już zobowiązany do obowiązku szkolnego. Z takim uzasadnieniem złożył wniosek o orzeczenie sądowe. Sąd ławniczy w Malborku orzekł, że władze szkolne miały prawo zatrzymać chłopaka w szkole, dopóki nie skończy 15 roku życia, gdy ten w wieku 14 lat nie uzyskał jeszcze potrzebnych umiejętności.
Oskarżony odwołał się od wyroku i dziś przed izbą karną powtórzył swoje poprzednie argumenty i powiedział: „Mam ośmioro dzieci i o wszystkie muszę się troszczyć i je wyżywić. Jeśli nauczyciele uważają za słuszne trzymanie ponad 14-letniego chłopaka w szkole dłużej, to powinni mu także zapewnić zakwaterowanie i wyżywienie”. Trybunał sądowy izby karnej odwołanie oddalił. (ENN, środa, 01.10.1913 r.)
Samobójstwo handlarza?
We wtorek zaginął bez śladu 32-letni handlarz Herman Schewitz z Pasłęka (niem. Pr. Holland). Schewitz udał się w tajemnicy przed swoimi bliskimi do Elbląga, stąd szanowny małżonek wysłał do żony list, w którym doniósł, iż z powodu pewnych spraw biznesowych nie może powrócić do domu i chce targnąć się na swoje życie. Z doniesień policji wynika, że Schewitz kupił bilet do Kłajpedy (niem. Memel). Ponieważ jednak nie pojawił się u mieszkających tam krewnych, przypuszcza się, że udał się do mieszkającego w Berlinie szwagra lub rzeczywiście odebrał sobie życie. (ENN, czwartek, 02.10.1913 r.)
Zaszczyt dla elbląskiej artystki
Pannie Mecie Steinbrück przypadł w ostatnią niedzielę zaszczyt występowania przed księciem Lippe-Detmold*. Księciu bardzo spodobał się głos artystki. Panna Steinbrück musiała mu opowiedzieć o swoim wykształceniu. Przy pożegnaniu książę powiedział młodej artystce, że koniecznie musi zaśpiewać podczas następnego koncertu w Detmold. (ENN, czwartek, 09.10.1913 r.)
* Lippe (po 1613 r. Lippe-Detmold) to historyczne państwo w dzisiejszych Niemczech. Było położone pomiędzy rzeką Wezerą oraz południowo-wschodnią częścią Lasów Teutoburskich. Księstwo Lippe przestało istnieć 12 listopada 1918 roku, wraz z abdykacją księcia Leopolda IV oraz utworzeniem Wolnego Państwa Lippe – Wikipedia.
Zebranie Elbląskiego Związku Sportowego
Wczoraj w Domu Społecznym (niem. Gesellschaftshaus) odbyło się comiesięcznie zebranie Elbląskiego Związku Sportowego. W ramach spotkania inżynier Krohn poinformował o sportowych przedsięwzięciach w okresie zimowym. Obok piłki nożnej i jazdy na łyżwach w programie przewidziana jest gimnastyka, szermierka, boks i kręgle […]. (ENN, czwartek, 09.10.1913 r.)
***
W tym roku publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1913 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach. Dziś pierwsze wiadomości z października 1913. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
Wczoraj wieczorem podczas zebrania Rady Miasta zaprezentowało się dwóch z czterech panów ubiegających się o stanowisko drugiego burmistrza. A są nimi radni miejscy Jaenicke z Poczdamu i Wiesner z Tylży (niem. Tilsit). Kandydaci zaprezentowali przebieg swojej kariery zawodowej. Mówili także o polityce gminy, a w szczególności o polityce socjalnej. Dziś zaprezentują się radnym kolejni dwaj kandydaci, radni miejscy Laue z Sopotu (niem. Zoppot) oraz dr Reichert z Legnicy (niem. Liegnitz). (ENN, środa, 01.10.1913 r.)
Wieczorek patriotyczny
W niedzielę 12 października o godz. 19 w Domu Wypoczynkowym (niem. Erholungsheim) odbędzie się pierwszy w tym roku wieczorek poświęcony rozmowom na temat historii naszego kraju. Będzie on miał patriotyczny charakter z uwagi na setną rocznicę zwycięskiej bitwy pod Lipskiem*. W patriotyczny nastrój wprowadzi zebranych śpiew pieśni narodowych. Śpiew będzie prowadził nauczyciel Günters. Następnie przewidziano wykład ilustrowany slajdami, który wygłosi rektor Brettschneider ze staromiejskiej szkoły dla chłopców i liceum. Wykład będzie odnosił się do tej doniosłej rocznicy. Kolejnymi punktami wieczoru będą pokaz taneczny oraz przestawienie wesołej historyjki pt. „Ona nie jest zazdrosna” (niem. „Sie ist niech eifersüchtig”). W międzyczasie przewidziano śpiewanie pieśni patriotycznych. Goście będą mieli okazję podczas wieczorku skorzystać z nowych pomieszczeń garderobianych. (ENN, środa, 01.10.1913 r.)
* Bitwa pod Lipskiem (niem. Völkerschlacht bei Leipzig), znana też jako „bitwa narodów” – bitwa stoczona pod Lipskiem w dniach 16-19 października 1813 r. między wojskami francuskimi pod przywództwem Napoleona, a wojskami koalicji antyfrancuskiej (złożonej z Austrii, Prus, Rosji i Szwecji). Była to największa bitwa w kampaniach Napoleona i jego najcięższa porażka, aczkolwiek bardziej symboliczną stała się bitwa pod Waterloo – Wikipedia.
Czy młodzież powyżej 14 roku życia musi uczęszczać do szkoły?
Robotnik Franz Zacharski z miejscowości Kościeleczki (niem. Warnau) koło Malborka otrzymał na początku roku 6-miesięczny nakaz karny, ponieważ nie posyłał regularnie swojego syna do szkoły. Syn ma już ponad 14 lat, ale został zobowiązany przez władze szkolne do uczęszczania do szkoły, ponieważ nie posiada jeszcze świadectwa ukończenia szkoły, jak to nakazuje prawo. Ojciec chłopaka obstaje przy tym, że jego syn ma już 14 lat i nie jest już zobowiązany do obowiązku szkolnego. Z takim uzasadnieniem złożył wniosek o orzeczenie sądowe. Sąd ławniczy w Malborku orzekł, że władze szkolne miały prawo zatrzymać chłopaka w szkole, dopóki nie skończy 15 roku życia, gdy ten w wieku 14 lat nie uzyskał jeszcze potrzebnych umiejętności.
Oskarżony odwołał się od wyroku i dziś przed izbą karną powtórzył swoje poprzednie argumenty i powiedział: „Mam ośmioro dzieci i o wszystkie muszę się troszczyć i je wyżywić. Jeśli nauczyciele uważają za słuszne trzymanie ponad 14-letniego chłopaka w szkole dłużej, to powinni mu także zapewnić zakwaterowanie i wyżywienie”. Trybunał sądowy izby karnej odwołanie oddalił. (ENN, środa, 01.10.1913 r.)
Samobójstwo handlarza?
We wtorek zaginął bez śladu 32-letni handlarz Herman Schewitz z Pasłęka (niem. Pr. Holland). Schewitz udał się w tajemnicy przed swoimi bliskimi do Elbląga, stąd szanowny małżonek wysłał do żony list, w którym doniósł, iż z powodu pewnych spraw biznesowych nie może powrócić do domu i chce targnąć się na swoje życie. Z doniesień policji wynika, że Schewitz kupił bilet do Kłajpedy (niem. Memel). Ponieważ jednak nie pojawił się u mieszkających tam krewnych, przypuszcza się, że udał się do mieszkającego w Berlinie szwagra lub rzeczywiście odebrał sobie życie. (ENN, czwartek, 02.10.1913 r.)
Zaszczyt dla elbląskiej artystki
Pannie Mecie Steinbrück przypadł w ostatnią niedzielę zaszczyt występowania przed księciem Lippe-Detmold*. Księciu bardzo spodobał się głos artystki. Panna Steinbrück musiała mu opowiedzieć o swoim wykształceniu. Przy pożegnaniu książę powiedział młodej artystce, że koniecznie musi zaśpiewać podczas następnego koncertu w Detmold. (ENN, czwartek, 09.10.1913 r.)
* Lippe (po 1613 r. Lippe-Detmold) to historyczne państwo w dzisiejszych Niemczech. Było położone pomiędzy rzeką Wezerą oraz południowo-wschodnią częścią Lasów Teutoburskich. Księstwo Lippe przestało istnieć 12 listopada 1918 roku, wraz z abdykacją księcia Leopolda IV oraz utworzeniem Wolnego Państwa Lippe – Wikipedia.
Zebranie Elbląskiego Związku Sportowego
Wczoraj w Domu Społecznym (niem. Gesellschaftshaus) odbyło się comiesięcznie zebranie Elbląskiego Związku Sportowego. W ramach spotkania inżynier Krohn poinformował o sportowych przedsięwzięciach w okresie zimowym. Obok piłki nożnej i jazdy na łyżwach w programie przewidziana jest gimnastyka, szermierka, boks i kręgle […]. (ENN, czwartek, 09.10.1913 r.)
***
W tym roku publikujemy teksty przypominające wydarzenia z 1913 roku, dziejące się w naszym mieście i okolicach. Dziś pierwsze wiadomości z października 1913. Przeglądamy stare numery „Elbinger Neueste Nachrichten”, korzystając ze zdigitalizowanych zasobów Biblioteki Elbląskiej.
tłum. DK