UWAGA!

Przejawy „wrogiej działalności” w Elbląskich Zakładach Mechanicznych im. Gen. K. Świerczewskiego w 1953 r.

 Elbląg, Hala nr 20 – stan chyba w trakcie odbudowy po pożarze w 1947 roku – po prawej tory kolejowe – zakładowe (arch. Jerzego Wojewskiego)
Hala nr 20 – stan chyba w trakcie odbudowy po pożarze w 1947 roku – po prawej tory kolejowe – zakładowe (arch. Jerzego Wojewskiego)

Elbląskie Zakłady Mechaniczne „Zamech” były przysłowiowym oczkiem w głowie elbląskiej bezpieki przez cały okres istnienia komunizmu. Utworzono tam Referat ds. Bezpieczeństwa. Szczególny okres nasilenia jego aktywności przypadł na okres stalinizmu 1948-1956. W każdym miesięcznym raporcie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (PUBP) w Elblągu można odnaleźć specjalną sekcję poświęconą opisowi aktualnych przejawów „wrogiej działalności” na zakładzie. Zaliczano do niej m.in. szerzenie wrogiej propagandy przeciwko Związkowi Radzieckiemu, wychwalanie sanacyjnego ustroju przedwojennej Polski, krytykowanie dorobku prawnego rządu Polski Ludowej (m.in. cytowanej Ustawy Rady Ministrów Rządu PRL z 3 I 1953 r. w sprawie zniesienia bonowego zaopatrzenia, regulacji cen, ogólnej podwyżki płac i zniesienia ograniczeń w handlu nadwyżkami produktów rolniczych). O jakich przejawach „wrogiej działalności” informowano w 1953 r?

W Rosji – głód i nędza a my teraz musimy na nich pracować
       - Źródło „Róża” w doniesieniu z dnia 10 I 1953 r. podaje, że Ob. Jodowski Zygmunt pracownik Z.T.K. – bezpartyjny wypowiadał się, że dobrze niech robotnice wiedzą jak ich w d...ę biją, to się chyba nauczą, dodając że to samo robi się w Rosji – głód i nędza a my teraz musimy na nich pracować. Odnośnie wym. wypowiedzi przesłuchano świadków i został przetrzymany na 48 godzin w areszcie
      
       Chwalił ustrój sanacyjny i używał wulgarnych słów przeciwko Polsce Ludowej
       - Źródło „Róża” w doniesieniu z dnia 10 I 1953 r., podaje, że Figurski Jerzy pracownik Z.T.K. czł. PZPR wypowiadał się, że Uchwała jest niesłuszna i robotnicy zostali pokrzywdzeni, przy tym chwalił ustrój sanacyjny i używał wulgarnych słów przeciwko Polsce Ludowej. Wymieniony został aresztowany przez Referat Ochrony, ponieważ był również podejrzany o kradzież, sprawę przekazano do M.O. w celu dalszego prowadzenia.
      
       Uchwała Rady Ministrów z 3 I 1953 r. (w sprawie regulacji cen i norm pracy – przyp.aut) jest niesłuszna, gdyż zapewnia gorszy głód i nędzę i człowiek nie będzie mógł sobie nic kupić
       - Źródło „Listopad” w doniesieniu z dnia 5 I 1953 r. podaje, że inż. Skrodzki Adolf wróg polski Ludowej wypowiadał się, że Uchwała Rady Ministrów z 3 I 1953 r. jest niesłuszna, gdyż zapewnia gorszy głód i nędzę i człowiek nie będzie mógł sobie nic kupić. Z wym. zostanie przeprowadzona rozmowa gdyż jest to człowiek który ma 76 lat.
      
      
Odnośnie Uchwały wyrażał się, że jest hu....a i bije świat pracy po d...ie, wszystko podrożało od 40 % do 100 %, tak że kułakom znów będzie się dobrze powodziło bo im na wszystko starczy
       - Źródło „Kowalski” w doniesieniu z dnia 12 I 1953 r. podaje, że pracownik działu remontowego Zakładów Mechanicznych Brzeski odnośnie Uchwały wyrażał się, że jest h...wa i bije świat pracy po d...e, wszystko podrożało od 40 % do 100 %, tak że kułakom znów będzie się dobrze powodziło bo im na wszystko starczy. Odnośnie wymienionego przesłuchano świadków.
      
       Po procesie praskim idzie nagonka na żydów nawet na wysokich stanowiskach
       - Źródło „A-211” w doniesieniu z dnia 21 I 1953 r. podaje, że Nikiel Tadeusz b. czł. NSZ opowiadał, że po procesie praskim idzie nagonka na żydów nawet na wysokich stanowiskach na min. Wanga w PKPG, a nawet są pogłoski o zagrożeniu stanowiska min. Mincowi. Dalej Nikiel opowiadał, że po ujawnieniu się ekspozytury WIN w Warszawie nastąpiło masowe aresztowanie. Na wym. prowadzona jest sprawa.
      
       Marynarze, którzy wyjeżdżają na pełne może na połów ryb już do Polski nie powracają, uciekają do Szwecji

       - Źródło „Irka” w doniesieniu z dnia 10 I 1953 r. podaje, że w rozmowie z Komendantem Straży Przemysłowej z Obiektów Portowych Podgórskim Marianem, który oświadczył, że napisze do fali 49 czy do Polskiego Radia na temat Uchwały Rządu, którą skrytykuje, ale nazwiska swego nie poda przed obawą zamknięcia. Dalej Podgórski opowiadał, że Tito to był dobry człowiek i wykiwał ZSRR, a nie tak jak w Polsce Gomułka, Spychalski i inni, którym się nieudało. Dalej oświadczył, że Gen. Świerczewski zginął z rąk Armii Czerwonej co było ich celem, ale nie tak jak opisują obecnie w różnych broszurach. Dalej opowiadał, że marynarze, którzy wyjeżdżają na pełne może na połów ryb już do Polski nie powracają, uciekają do Szwecji
      

       Pracownicy narzędziowni Goryński i Barzyński bezpartyjni – wrogo wyrażają się o Związku Radzieckim i wśród pracowników warsztatu rozpowszechniają wiadomości zaczerpnięte z audycji BBC
       - Źródło „Hieronim” podaje, że w dziale narzędziowni brygadziści i niektórzy pracownicy fałszują karty robocze oraz po godzinach wykonują części motocyklowe, które sprzedają a za otrzymane za to pieniądze urządzają wspólnie – libacje. Pracownicy narzędziowni Goryński i Barzyński bezpartyjni – wrogo wyrażają się o Związku Radzieckim i wśród pracowników warsztatu rozpowszechniają wiadomości zaczerpnięte z audycji BBC. Na wymienionych założono sprawę po udokumentowaniu której wystąpi się z wnioskiem o areszt
      

       Tow. Stalin już od dwóch lat nie żyje, tylko Związek Radziecki trzymał to w tajemnicy w obawie przed Ameryką

       - Na dziale elektrycznym Fronczak Maria wydalona z partii rozpowszechniała wiadomości, że Tow. Stalin już od dwóch lat nie żyje, tylko Związek Radziecki trzymał to w tajemnicy w obawie przed Ameryką. Z w/w zostanie przeprowadzona rozmowa prokuratyczna.
      

       W referacie hutniczym, gdzie kierownikiem jest ob. Ziemecki członek PZPR od dłuższego czasu zaniedbał zamówienia na surówkę dla żeliwiaków i koks i w obecnym okresie Zakłady /Odlewnia Żeliwa/ stała przed problemem zatrzymania jej na kilka dni
       - Źródło „Repatriant” zapodaje, że w dziale zaopatrzenia w referacie hutniczym, gdzie kierownikiem jest ob. Ziemecki członek PZPR od dłuższego czasu zaniedbał zamówienia na surówkę dla żeliwiaków i koks i w obecnym okresie Zakłady /Odlewnia Żeliwa/ stała przed problemem zatrzymania jej na kilka dni. Dopiero na interwencję Dyrekcji wysłano PKS celem przyśpieszenia przewiezienia powyższej surówki, przez co Zakłady poniosły dość poważne straty. Ponadto wymieniony tak samo zaniedbał w zamówieniach na odkówki dla wałów okrętowych przez co Stocznia Gdańska z opóźnieniem otrzyma wały okrętowe. W tej sprawie podstawiono dwóch informatorów oraz kontakt poufny w celu uzyskania i potwierdzenia materiałów oraz zebrania dokumentów, gdzie z kolei zostanie przeprowadzone dochodzenie – czytamy w Sprawozdaniu Miesięcznym PUBP w Elblągu do Szefa WUBP w Gdańsku za okres od 1 IV do 1 V 1953 r.
      
       Ob. Podkolski pracownik Niklowni opowiada, że niedługo będzie wojna, a on postara się by komunistów wieszać a nawet i solić używając przy tym wulgarnych słów przeciwko Polsce Ludowej
       - Źródło „Hieronim” zapodaje, że były żołnierz armii Andersa Tarnowski występuje przeciwko Związkowi Radzieckiemu wyrażając się na Zakładach Mechanicznych w roku 1945 były maszyny poniemieckie, które Rosjanie wywieźli, a obecnie starają się być naszymi przyjacielami dodając, że Elbląg było całe miasto dopiero jak Rosjanie wkroczyli zaczęli niszczyć i palić. To samo źródło podaje dalej, że Ob. Podkolski pracownik Niklowni opowiada, że niedługo będzie wojna, a on postara się by komunistów wieszać a nawet i solić używając przy tym wulgarnych słów przeciwko Polsce Ludowej. Dalej podaje to samo źródło, że w rozmowie z Takctykiem ? Ryszardem, który również pracuje w Zakładach, który utrzymuje kontakt z rodziną w USA opowiadał, że w niedługim okresie przyjedzie Anders na białym koniu, wówczas będzie się czuł wolny. Nadmienia się, że wymieniony odciąga (sic!) się w pracy i jeśli mu polecono wykonać pilne prace ponad godziny – odmawiał – stwierdzono w tym samym sprawozdaniu. 
      
       - Źródło kontakt poufny „K” podaje, że brygadzista działu silnikowego Kawula Tadeusz, granatowy policjant przed wojną i w czasie okupacji w dniu 10 IV 1953 r. zwrócił się do w/w ob. Lankowski pracownik działu silnikowego ażeby wytłumaczył mu, jakie tryby można dać aby przyśpieszyć produkcję. Kawula wziął główny tryb do ręki od skrzyni terenowej i rzucił go na posadzkę i rozbił, sam zaś odszedł nic nie mówiąc. 
      
       - Od kontaktu poufnego otrzymano informację, że ob. Protasiuk i Bieliński pracownicy „Stalowni” Zakładów Mechanicznych którzy są świadkowie „Jechowy” I tak Protasiuk na masówce w dniu 26 V 1953 r. wypowiadał się, że na Oczyszczalni pracownicy opadają z sił do tego stopnia, że nawet jednego z pracowników musiało odwieźć pogotowie do szpitala, gdyż ze słabości zachorował Po kilku dniach Protasiuk na odbytym zebraniu w „Stalowni” wyrażał się, że państwo idzie na rękę robotnikowi w ten sposób, by dużo robotnik nie zarobił, bo mógłby się dorobić podając, że poprzednio trzewiki dziecięce kosztowały 70 zł, a obecnie 150-200 zł, a jak teraz unormują to nie wiadomo czy da się coś kupić. Ponadto wymieniony przeprowadza agitację wśród członków załogi, by wstąpili do sekty św. „Jechowy”.
      
      
*Autor tekstu jest z wykształcenia historykiem, politologiem oraz anglistą, pracuje w jednej z elbląskich szkół. Jest w trakcie pisania pracy doktorskiej.
      
Marcin Ślaski (Gdańsk)

Najnowsze artykuły w dziale Dawno temu

Artykuły powiązane tematycznie

Zamieszczenie następnej opinii do tego artykułu wymaga zalogowania

W formularzu stwierdzono błędy!

Ok
Dodawanie opinii
Aby zamieścić swoje zdjęcie lub avatar przy opiniach proszę dokonać wpisu do galerii Czytelników.
Dołącz zdjęcie:

Podpis:

Jeśli chcesz mieć unikalny i zastrzeżony podpis
zarejestruj się.
E-mail:(opcjonalnie)
  • W tym samym czasie inni informatorzy przesyłali informacje do Centralnej Agencji Wywiadowczej USA. Pasjonująca lektura , odtajnili to. Wystarczy wpisać hasło Elblag. www.cia.gov
  • Tak samo jest teraz pod rządami POPiSu - nie wolno powiedzieć prawdy np. o żydach, bo grozi za to więzienie.
  • Z tych cytatów (żenująco stronniczych, ale już niech tam) możemy dowiedzieć się dość interesujących rzeczy - mianowicie np. takich, że główną siłę anty-ludową i anty-socjalistyczną stanowił w tamtym czasie element reakcyjny, bardzo często kryminalny (złodzieje, bumelanci, fałszerze kart pracowniczych etc. ) oraz zwierzęco wrogi Polsce Ludowej, najczęściej z czysto ideologicznych przyczyn, propagandowego ogłupienia lub zwykłej ignorancji. Proszę sobie teraz porównać ówczesnych szkodników Polski Ludowej z dzisiejszym elektoratem PiS - ta sama genetyczna nienawiść, ten sam ignorancki, załgany i kompletnie oderwany od rzeczywistości ton, ci sami często członkowie PZPR jednocześnie plujący na PRL (ach nieśmiertelny oportunizm różnych Piotrowiczów:), to samo powtarzanie propagandowych bredni za różnymi szczujniami - czyż nie jest to uderzające podobieństwo do naszych czasów? Mają tylko dziś szczęście następcy tamtych bumelantów i aspołecznych szkodników, że dziś za taki trolling do aresztu nie pójdą, bo inaczej po takiej np. hejterskiej nagonce na nauczycieli, jaką widzieliśmy w ostatnich tygodniach m. in. w komentarzach Portelu, to więzienia w całym kraju byłyby PiS-trolli pełne;)
  • @tow.Koliński - Wojciech Sumliński. Niebezpieczne związki Donalda Tuska. POLECAM. Czytajcie książki Sumlińskiego, czy Cenckiewicza mamy prawo to wiedzieć!
  • @tow.Koliński - Jesteś antysemitą?
  • DZINNY portel niech napiszą jak 3MAJA w 1982 r. ELBLAZANIE podczas manifestacji chcieli spalic dom porti na ul. MICKIEWICZA.
  • Oj Panie Robercie, a nie pomyślał Pan że Ci ,,złodzieje, bumelanci, fałszerze kart pracowniczych" to uczciwi ludzie, a oskarżenia są fałszywe i spreparowane przez TW? :)
  • A Panie Robercie co Pan uważa na temat tymczasowego Prezydenta Wenezueli Juana Guaido, będzie nam sprzedawał tanio ropę i gaz po wypedzeniu Rosjan z wenezuelskich pól naftowych?
  • W tej całej dyskusji odnośnie naszej przeszłości narodowej zawsze akcentuje się kto był czysty, czyli prawy i uczciwy, a kto brudny, a więc kanalia i łobuz. Wystawiane oceny są zależne od tego kto je wygłasza, a więc dość emocjonalne i charakterystyczne dla poglądów osoby związanej z danym środowiskiem czy też jej sympatiami politycznymi. A tak naprawdę nic one nie wnoszą. W zasadzie najlepiej charakteryzuje je takie dość brutalne stwierdzenie, które ktoś kiedyś wygłosił, a mianowicie, "że człowiek jest czysty do momentu kiedy pierwszy raz sfajdał się w pieluchę".
    Zgłoś do moderacji     Odpowiedz
    3
    4
    nieuczciwyaleleciwy(2019-04-27)
  • dzisiaj komuchy już nie mają SB więc ciągają niewinnych ludzi po sądach , ale sądy nie chcą niewinnych skazywać, komuchy mają problem, nie wiedzą co robić
  • @ocebdesa - Pytanie: a jakie są dzisiejsze sądy? Ojej wszyscy z widomej partii są niewinni.
  • co to ma do tematu pracy, ,dochtrskiej, ,naszego uzdonionego aktywisty piowskigo kroju?
Reklama