Do Elbląga przyjechali przedstawiciele komisji CIVEX, która działa na rzecz rozwoju demokracji lokalnej. Dyskutowali o tym, jak walczyć z dezinformacją na poziomie międzynarodowym, regionalnym i lokalnym, a wnioski z dyskusji będą przedstawione w raporcie Komitetu Regionów, organie doradczym Unii Europejskiej, w którego skład wchodzą przedstawiciele samorządów. Zobacz zdjęcia.
- Eksperci, którzy przybyli do nas w tym ważnym temacie, reprezentują kraje europejskie a także Stany Zjednoczone. Jest też spore grono przedstawicieli korpusu dyplomatycznego z Litwy, Ukrainy i Mołdawii oraz samorządów. O dezinformacji mówi się od lat, ale z racji rozwoju technologii, napaści Rosji na Ukrainę, jesteśmy coraz bardziej narażeni na różnego rodzaju manipulacje, nie tylko na poziomie międzynarodowym, ale także regionalnym i lokalnym – mówił Gustaw Marek Brzezin, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego. – Konferencja w Elblągu będzie miał też swój wyraźny wkład w opinię, którą będę przedstawiał w lipcu na Komitecie Regionów, dotyczącym właśnie manipulacji informacyjnej.
Konferencję, jaka odbyła się w Ratuszu Staromiejskim, zorganizowała komisja CIVEX, która w imieniu Komitetu Regionów (organu doradczego Unii Europejskiej, składającego się z przedstawicieli samorządów) koordynuje prace związane z takimi zmianami w przepisach prawa UE, by rozwijać lokalną demokrację. Dlaczego na miejsce konferencji wybrano Elbląg?
- Elbląg musiał być wzięty pod uwagę ze względu na bliskość Kaliningradu – przyznał Alin-Adrian Nica, wiceprzewodniczący komisji CIVEX, który dodał, że należy zwrócić uwagę na to, by kłamstwa w przestrzeni publicznej nie nazywać fake newsami. – Kłamstwo jest kłamstwem i tak należy je traktować. Chcemy wspierać naszych kolegów samorządowców w walce z dezinformacją - stwierdził. - Widzimy, co rosyjska propaganda robi, aby nieprawdziwe informacje były rozprzestrzeniane za pomocą m.in. sztucznej inteligencji. Ludzie są bardzo narażeni na to, ze względu na brak zaufania w siłę administracji państwowej. Dlatego samorządy mają istotną rolę w podważaniu i obalaniu takich fałszywych informacji. Mogą przekazywać lokalnemu społeczeństwu narzędzia, które pomogą przeciwdziałać propagandzie i jej skutkom. I powinny prowadzić nieustanny dialog z lokalną społecznością – przekonuje wiceprzewodniczący komisji CIVEX.
- Dobry przekaz informacji musi istnieć nie tylko na poziomie krajowym, ale i lokalnym. Pomiędzy samorządem a mieszkańcami. Wszystkim powinno na tym zależeć – mówił z kolei Witold Wróblewski, prezydent Elbląga. - Niestety, muszę z przykrością powiedzieć, że to, co się dzieje w kwestii dezinformacji dotyczy również Elbląga. Chodzi o dyskusję w sprawie własności portu: czy ma być komunalny czy własnością Skarbu Państwa. Pojawiają się fake newsy, że samorząd chce jakoby sprzedać port niemieckiemu inwestorowi i różne podobne przekazy w sprawach ważnych dla miasta. Takie przekazy pojawiają się jako formuła prowadzenia dialogu, a to jest niedopuszczalne – stwierdził prezydent.
Podczas dyskusji na konferencji niektórzy jej uczestnicy twierdzili, że walka z dezinformacją jest nie do wygrania. Inni mówili o narzędziach, które mogą ją ograniczyć, najczęściej w tym zakresie mówiono o szkolnej edukacji, która powinna być nastawiona na rozwój umiejętności krytycznego myślenia u uczniów. Podawano także przykłady rozwiązań, które sprawdziły się w niektórych krajach. Na przykład na Litwie działa oddolny „Ruch elfów” – to grupa wolontariuszy, która od początku inwazji Rosji na Ukrainę tropi i demaskuje kłamstwa, jakie pojawiają się w litewskiej przestrzeni publicznej. Do współpracy z „Ruchem elfów” włączyły się także organa państwowe. Z kolei w Hiszpanii utworzono serwis Maldita, który również zajmuje się tropieniem fake newsów, m.in. tych zgłaszanych przez Czytelników. Co miesiąc odnotowuje on ok. 1,5 mln wizyt Internautów. W Polsce na podobnej zasadzie działa serwis demagog.org, prowadzony przez stowarzyszenie od tej samej nazwie. Ale to wciąż kropla w morzu dezinformacji.
