Świadomość elblążan w zakresie zagospodarowania odpadów ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami w mieście. Zrozumienie mechanizmów zarządzania odpadami jest ważne, aby mieć wewnętrzną motywację do segregacji. Nie można też przecenić wpływu gospodarki odpadami na nasze zdrowie, jakość życia i estetykę miejsca naszego zamieszkania. Wszyscy wiedzą, że trzeba segregować odpady, ale nie wszyscy to robią. Mamy różne wymówki, które próbują nas usprawiedliwić. Spróbujmy obalić kilka mitów, które elblążanie utrwalają w swoim otoczeniu, a nie mają one uzasadnienia i zniechęcają do realizowania obowiązku segregacji.
Przedmioty i sprzęty, z których korzystamy codziennie w naszym gospodarstwie domowym, wykonane są z surowców pierwotnych takich jak ropa naftowa, drzewo, boksyt czy piasek albo surowców wtórnych, czyli: makulatury, szkła, plastiku, metalu itd. Aby surowce wróciły do obiegu tj. zostały jeszcze raz przetworzone (poddane recyklingowi), musimy je posegregować. Każdy rodzaj surowca docelowo trafi do innej instalacji recyklingowej, która ma właściwą technologię do jego przetwarzania. To właśnie z tego powodu odpady powinny trafić do różnych kolorów pojemników. Surowce mają swoją wartość, a ich oszczędzanie, także ze względów ekonomicznych, na pewno się opłaca!
Surowce łatwo zmarnować tak, że nie da się już naprawić naszych błędów
Konkretne przykłady działają na naszą wyobraźnię, dlatego warto powiedzieć, że przetworzenie jednej tony aluminium pochodzącej z odpadów, np. puszek aluminiowych z żółtego pojemnika, to oszczędność 4 ton boksytu i 700 kg ropy naftowej. Surowce łatwo zmarnować tak, że już nie da się naprawić naszych błędów. Jeśli w odpadach plastikowych pojawi się szkło, to instalacja sortująca odpady plastikowe odrzuci je jako zanieczyszczenie, a przecież szkło to bardzo cenny surowiec do produkcji najbezpieczniejszych dla żywności opakowań szklanych, który można przetwarzać nieskończoną ilość razy bez utraty jakości. Zmarnujemy cenne zasoby także w przypadku, kiedy wszystkie odpady wrzucimy do jednego worka. Bioodpady zniszczą makulaturę i pobrudzą inne surowce. Wartościowej stłuczki szklanej nie uda się już wydobyć z odpadów zmieszanych, a odpady niebezpieczne, zwłaszcza te najdrobniejsze jak baterie, mogą zginąć w masie odpadów resztkowych i ostatecznie trafić na składowisko. Składowanie to najgorsza forma zagospodarowania odpadów. Coraz mniejsza dostępność człowieka do surowca wpływa również na jego wysoką cenę.
Zagospodarowanie odpadu zmieszanego (nieposegregowanego przez mieszkańca) generuje duże koszty systemu, a te przekładają się na wysokość opłaty dla mieszkańca za odbiór odpadów. To ważny argument, żeby segregować. Idąc na skróty można powiedzieć, że im lepiej i więcej segregujemy odpadów, tym niższa opłata za odbiór odpadów dla mieszkańca. Z ekonomicznego punktu widzenia segregowanie się opłaca!
Odpady nie są mieszane w śmieciarce! Co jeszcze jest nieprawdą
Nieprawdą jest, jakoby posegregowane przez mieszkańca odpady trafiały do jednej śmieciarki i tam zostały zmieszane. Nowoczesne śmieciarki mają dwie, a nawet trzy komory na określony rodzaj odpadu. Na ulicach Elbląga można też zauważyć pojazdy z siatkową odsłoniętą zabudową z wydzielonymi na różne kolory worków przegrodami.
Nieprawdą jest, że sortownia wykona za mieszkańca zadanie posegregowania odpadów na takim poziomie, jak moglibyśmy to zrobić u źródła, czyli w domu. Surowce wymieszane we wspólnym worku ulegają zniszczeniu, czego w procesie sortowania w instalacji na terenie Zakładu Utylizacji Odpadów nie da się już naprawić. Dotyczy to w szczególności drobnych odpadów, jak plastikowe nakrętki, czy najmniejsze baterie. Segregowanie odpadów w miejscu ich wytworzenia, czyli w domu, jest najbardziej efektywne.
Nieprawdą jest, że trzeba myć odpady. Opakowania z resztkami żywności lub napojów wystarczy opróżnić. Polska jest w czołówce krajów europejskich, które mają bardzo niskie zasoby wody pitnej, zatem wodę należy oszczędzać. Odpad zostanie dokładnie oczyszczony w dalszym etapie przez firmę recyklingową.
Nieprawdą jest, że segregowanie jest trudne. Wystarczy znać podstawowe zasady, a w sytuacjach problemowych zgłosić się na konsultację do Zakładu Utylizacji Odpadów w Elblągu. W prawidłowej segregacji odpadów może okazać się pomocna także interaktywna Wyszukiwarka odpadów dostępna na stronie Urzędu Miejskiego oraz na www.zuoelblag.pl. Najmłodszemu pokoleniu w treningu segregacji odpadów przyda się gra: Umieść w koszu na stronie internetowej Zakładu w zakładce Edukacja ekologiczna.
Na brak miejsca w gospodarstwie domowym na pojemniki do segregacji nie można narzekać, kiedy w przestrzeni sklepów internetowych mamy wiele nowoczesnych rozwiązań i ofert proponujących dobrą organizację zbiórki. Ostatecznie w domu można się ograniczyć do dwóch pojemników. Pierwszy dedykowany na odpady opakowaniowe stałe (papier, szkło, plastik, metal, kartoniki), które rozsortujemy w kolejnym kroku do odpowiednich pojemników w zabudowie pod domem oraz drugi koniecznie osobno na bioodpady. W przypadku odpadów problemowych, prawidłowe, bezpieczne i wygodne przekazanie odpadu zgodnie ze sztuką zapewnia elblążanom PSZOK (Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych) przy ul. Mazurskiej 42 w Elblągu. Jako mieszkańcy Elbląga lub innych gmin, dla których Spółka powadzi PSZOK, możemy na bieżąco konsultować z pracownikiem ZUO Elbląg przekazanie posegregowanych odpadów. Korzystanie z PSZOK-u jest bezpłatne!!! (limit: 4 opony i 1,5 tony gruzu poremontowego). ZUO Elbląg nie świadczy usługi transportu, dlatego Spółka zaleca dostarczenie odpadu we własnym zakresie.
Mamy zaledwie 10 lat na poprawę
Gmina Miasto Elbląg zgodnie z unijnymi zobowiązaniami musi realizować poziomy recyklingu surowców z odpadów wytworzonych przez mieszkańców. W roku 2035 powinniśmy osiągnąć poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu 65% odpadów komunalnych. Mamy zatem zaledwie 10 lat, aby poprawić naszą skuteczność segregowania odpadów. Warto mieć świadomość, że za nieosiąganie poziomów gmina płaci kary, które podwyższają koszty utrzymania systemu, a to przekłada się na wysokość opłaty ponoszonej przez mieszkańca za odbiór odpadów. To kolejny dowód, że segregowanie się opłaca.
Wiele zależy od naszego postępowania z odpadami. Mamy wpływ na zrównoważony rozwój Elbląga, dlatego realizujmy obowiązek segregowania odpadów, oszczędzajmy surowce i żyjmy w zgodzie z naturą z myślą o kolejnych pokoleniach.
Kontynuacja artykułu pt. „Filozofia wyższa. Odzyskuję, więc jestem! z 3 sierpnia 2025 r.
Artykuł promocyjny o charakterze edukacyjnym opracowany przez Zakład Utylizacji Odpadów sp. z o.o. w Elblągu
Zrealizowano w ramach projektu „Kultura Segregacji” prowadzonego przez Rekopol
