W dawnych czasach uważano je za posłańców bogów albo ich ucieleśnienie. Dziś przyrodników fascynuje ich życie społeczne i rodzinne. Warto wiedzieć, że gęgawy jako jedyny gatunek gęsi zakładają w naszym kraju gniazda, to tu wykluwają się ich pisklęta. Wiosną i latem można je obserwować m.in. nad jeziorem Druzno, jesienią zaczynają odlatywać w cieplejsze rejony.
Gęś gęgawa jest przodkiem gęsi domowej. Osiąga długość ciała od 74 do 84 cm, rozpiętość jej skrzydeł sięga od 149 do 168 cm, a masa ciała waha się pomiędzy 2,5 a 5,5 kg. Ma szarobrunatne ubarwienie, różowe nogi oraz dziób, samce i samice wyglądają bardzo podobnie – takie informacje podaje Encyklopedia Leśna.
Także tam czytamy, że gęś gęgawa składa jaja wiosną, wysiadywane są one przez samicę przez około miesiąc. W tym czasie samiec wypatruje zagrożeń, bo jak podkreślają przyrodnicy to bardzo ostrożne ptaki.
"Rodziny gęgaw często wówczas [po wykluciu piskląt – red.] łączą się po kilka i wspólnie żerują na spokojnych, położonych nad wodą łąkach i pastwiskach. Czasami zdarza się, że podczas ataku jakiegoś drapieżnika pisklęta przyłączają się w panicznej ucieczce do obcej rodziny i zostają przez nią adoptowane. Nie powinniśmy się więc dziwić, gdy widzimy rodzinę gęgaw z 10 czy nawet 15 młodymi. Po około 60–70 dniach młode stają się lotne, a poszczególne rodziny łączą się w większe stada liczące nierzadko ponad 1000 osobników" – tak o życiu tych ptaków opowiada Przemysław Wylęgała na łamach Magazynu Przyrodniczego Salamandra.
Gęgawy to ptaki zamieszkujące "stawy, bagniste łąki, zarośnięte starorzecza" (cyt. za Encyklopedią Leśną – red.), które żywią się trawami, zbożami, nasionami czy korzonkami. Szacuje się, że w Polsce żyje ok. 3,5 tys. par tych dostojnych ptaków.
"Gęsi doskonale znają swoich sąsiadów. Gdy stanie się nieszczęście – adoptują osierocone maluchy. Latami utrzymują kontakty ze swoim rodzeństwem oraz dziećmi z poprzednich sezonów. Mają swoich osobistych przyjaciół i wrogów. Doroczne zimowiska są dla nich jak miejsce spotkań towarzyskich - ze starymi znajomymi i rodziną, którzy sezon lęgowy spędzają daleko od siebie" – wyjaśnia Jacek Karczewski w swoim artykule umieszczonym na łamach strony kampanii "Jestem na pTAK!".
Jesienią gęgawy odlatują w cieplejsze rejony, ale – jak zaznaczają badacze – część z nich pozostaje w kraju. Będzie można je wypatrywać podczas Ptasiego Pikniku odbywającego się na Mierzei Wiślanej, corocznego wydarzenia organizowanego z okazji Europejskiego Dnia Ptaków. To właśnie to miejsce nazywane jest "ptasią autostradą" i uważane jest za jedno z najbardziej atrakcyjnych miejsc do obserwacji jesiennych przelotów. Piknik odbędzie się w następny weekend – 5 i 6 października – w Krynicy Morskiej (dokładna lokalizacja to leśniczówka, 5 km za Krynicą Morską w stronę Piasków), od godz. 9 do 16. W programie m.in. wspólne obserwacje ptaków, warsztaty i nauka ich rozpoznawania, konkursy z nagrodami czy ognisko. Więcej informacji na ten temat znajdziecie na stronie wydarzenia.