W dzisiejszym odcinku cyklu „Historie okolic Elbląga” odwiedzamy Krupin i Marwicę. Sprawdź, jakie ciekawostki kryją. Opowiada, jak co tydzień, Karol Wyszyński, przewodnik elbląskiego PTTK.
Krupin
Wieś położona w gminie Rychlik. Na przestrzeni wieków nosiła różne nazwy: Craupin, Kraupin, Cravpyn, Craupeyn, do 1945 roku – Krapen. Nazwa wywodzi się ze staropruskiego słowa kraupo i pochodzi prawdopodobnie od imienia pierwszego zasadźcy, z pochodzenia Prusa.
Lokacja wsi nastąpiła w 1323 r., a dokument ten wystawił Fryderyk von Wildenberg występujący też jako Fridericus de Wildenbercht, Wyldenbergh, Wildenburg (?-1330), pełnił wówczas obowiązki mistrza krajowego. Po raz drugi dokument lokacyjny wystawił w 1354 r. komtur Dzierzgonia Konrad von Bronnigisheym.
Pierwszy dokument lokacyjny nadał te ziemie braciom Stenio i Nadrew. Otrzymali je po zrzeczeniu się części swych dóbr przez komornika Alberta z pobliskiego Kwietniewa. Drugi wspomniany dokument lokacyjny nadawał dobra innym braciom (byli to Lykuten i Samil), ale już z prawem do dziedziczeni.
Od XVI w. ziemie te były we władaniu rodu von Rebnitz. Pod koniec XIX w. miejscowość występuje jako gmina ziemska, została podzielona na dwa odrębne majątki jako Krupin I i Krupin II, zmienione następnie na Krupin Dolny i Górny. Na początku XX w. oba Krupiny należały do rodu Born. Po1945 r.. ulokowano tutaj PGR.
W Krupinie Dolnym zachował się dawny dwór, zabudowania folwarczne oraz zniszczony cmentarz dworski. Natomiast dwór w Krupinie Górnym uległ zniszczeniu w wyniku działań wojennych.
Marwica
Wieś położona w gminie Rychliki nad rzeczką Marwicką Młynówką, mającą 14 km długości. Kiedyś na rzeczką istniał młyn należący do Ernsta Schöna. Poniżej młyna istniała też cegielnia.
Do 1945 r. wieś nosiła nazwę Marwitz. W pobliskich Jelonkach odkryto ślady dawnego cmentarzyska Prusów i w związku z tym cmentarzyskiem wiąże się możliwość występowania w Marwicy i okolicy grodziska pruskiego.
W połowie XIII w. odnotowano istnienie na tych terenach posiadłości Alberta Strapiwo, najprawdopodobniej słowiańskiego pochodzenia. Od następnego właściciela Jana z Marewicz miejscowość przybrała swą nazwę.
W wyniku późniejszych podziałów wyłoniono Marwicę Małą i Marwicę Dużą. Marwica Mała stanowiła jeden z dworów należących do rodu Frankensteinów, następnie była własnością rodu Krierg, osiadłego w pobliskich Jelonkach, a później należała do barona Willinsausena i hrabiego Ulricha von Schwerin (1902-1944), niemieckiego oficera, który brał udział w spisku na życie Hitlera. Został za to skazany na karę śmierci i stracony.
W końcu XIX w. w Marwicy, jeszcze za czasów Waltera Krierga, został wzniesiony dwór w stylu secesyjnym. Majątek w końcu lat 20 XX w. sprzedano państwu, ziemie rozparcelowano wśród chłopów. W samym zaś dworze urządzono najpierw dom spokojnej starości, później dom dla dzieci wysyłanych z Niemiec w związku z bombardowaniami aliantów.
Po 1945 r. powstał tu Dom Dziecka „Orle Gniazdo”. Dwór przetrwał do dzisiejszych czasów w dobrym stanie. Nie zachowały się zabudowania folwarczne oraz znaczna część parku dworskiego.
Wieś położona w gminie Rychlik. Na przestrzeni wieków nosiła różne nazwy: Craupin, Kraupin, Cravpyn, Craupeyn, do 1945 roku – Krapen. Nazwa wywodzi się ze staropruskiego słowa kraupo i pochodzi prawdopodobnie od imienia pierwszego zasadźcy, z pochodzenia Prusa.
Lokacja wsi nastąpiła w 1323 r., a dokument ten wystawił Fryderyk von Wildenberg występujący też jako Fridericus de Wildenbercht, Wyldenbergh, Wildenburg (?-1330), pełnił wówczas obowiązki mistrza krajowego. Po raz drugi dokument lokacyjny wystawił w 1354 r. komtur Dzierzgonia Konrad von Bronnigisheym.
Pierwszy dokument lokacyjny nadał te ziemie braciom Stenio i Nadrew. Otrzymali je po zrzeczeniu się części swych dóbr przez komornika Alberta z pobliskiego Kwietniewa. Drugi wspomniany dokument lokacyjny nadawał dobra innym braciom (byli to Lykuten i Samil), ale już z prawem do dziedziczeni.
Od XVI w. ziemie te były we władaniu rodu von Rebnitz. Pod koniec XIX w. miejscowość występuje jako gmina ziemska, została podzielona na dwa odrębne majątki jako Krupin I i Krupin II, zmienione następnie na Krupin Dolny i Górny. Na początku XX w. oba Krupiny należały do rodu Born. Po1945 r.. ulokowano tutaj PGR.
W Krupinie Dolnym zachował się dawny dwór, zabudowania folwarczne oraz zniszczony cmentarz dworski. Natomiast dwór w Krupinie Górnym uległ zniszczeniu w wyniku działań wojennych.
Marwica
Wieś położona w gminie Rychliki nad rzeczką Marwicką Młynówką, mającą 14 km długości. Kiedyś na rzeczką istniał młyn należący do Ernsta Schöna. Poniżej młyna istniała też cegielnia.
Do 1945 r. wieś nosiła nazwę Marwitz. W pobliskich Jelonkach odkryto ślady dawnego cmentarzyska Prusów i w związku z tym cmentarzyskiem wiąże się możliwość występowania w Marwicy i okolicy grodziska pruskiego.
W połowie XIII w. odnotowano istnienie na tych terenach posiadłości Alberta Strapiwo, najprawdopodobniej słowiańskiego pochodzenia. Od następnego właściciela Jana z Marewicz miejscowość przybrała swą nazwę.
W wyniku późniejszych podziałów wyłoniono Marwicę Małą i Marwicę Dużą. Marwica Mała stanowiła jeden z dworów należących do rodu Frankensteinów, następnie była własnością rodu Krierg, osiadłego w pobliskich Jelonkach, a później należała do barona Willinsausena i hrabiego Ulricha von Schwerin (1902-1944), niemieckiego oficera, który brał udział w spisku na życie Hitlera. Został za to skazany na karę śmierci i stracony.
W końcu XIX w. w Marwicy, jeszcze za czasów Waltera Krierga, został wzniesiony dwór w stylu secesyjnym. Majątek w końcu lat 20 XX w. sprzedano państwu, ziemie rozparcelowano wśród chłopów. W samym zaś dworze urządzono najpierw dom spokojnej starości, później dom dla dzieci wysyłanych z Niemiec w związku z bombardowaniami aliantów.
Po 1945 r. powstał tu Dom Dziecka „Orle Gniazdo”. Dwór przetrwał do dzisiejszych czasów w dobrym stanie. Nie zachowały się zabudowania folwarczne oraz znaczna część parku dworskiego.
WyKa